خانواده‌ی مرغان پابزرگ یا مرغان پشته‌ساز یا مگاپودان Megapodiidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی پابزرگ‌سانیان، از راسته‌ی ماکیان‌سانان و از رده‌ی پرندگان هستند. این خانواده دربرگیرنده‌ی ۲۰ گونه است که در ۷ سرده دسته‌بندی شده‌اند. تاکنون ۲۱ گونه از خانواده‌ی مرغان پابزرگ نابود شده و از میان رفته‌اند. مرغان پابزرگ خانواده‌ای از پرندگان خشکی‌زی هستند که دربرگیرنده‌ی مرغ‌های پابزرگ و بوقلمون‌های وحشی می‌شوند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان مرغ پابزرگ پانارنجی، مرغ دماسنج و بوقلمون وحشی استرالیایی را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی مرغان پابزرگ در جزیره‌های غرب اقیانوس آرام، کشور استرالیا، جزیره‌ی گینه‌ی نو، جزیر‌ه‌های کشور اندونزی در شرق خط والاس و گروه‌جزیره‌های آندامان و نیکوبار وابسته به کشور هند در شاخاب بنگال زندگی می‌کنند.
این پرندگان بدنی تنومند با اندازه‌ای میانه تا بزرگ دارند. همچنین آنان گردنی کلفت، سری کوچک و نوکی کوتاه دارند. گونه‌های خانواده‌ی مرغان پابزرگ دارای بال‌های کوتاه، گِرد و بزرگ هستند. همچنین آنان دارای پاهایی بلند، بزرگ و نیرومند و پنجه‌هایی بلند، نوک‌تیز و خمیده هستند. رنگ این پرندگان بیشتر به‌رنگ قهوه‌ای تا سیاه است. برخی از گونه‌ها دارای سر برجسته با کلاه استخوانی، برخی دارای غبغب و برخی دارای سر و گردن برهنه با پوست روشن هستند. گونه‌های خانواده‌ی مرغان پابزرگ، خشکی‌زی یا زمینی هستند. همچنین بسیاری از آنان به‌جای پرواز، گرایش بیشتری به راه رفتن و دویدن دارند. 
گونه‌های خانواده‌ی مرغان پابزرگ به‌وارون دیگر پرندگان که با خوابیدن بر تخم‌ها و گرم کردن آن‌ها جوجه‌کشی می‌کنند، از سامانه‌ی جوجه‌کشی طبیعی بهره می‌برند. این پرندگان تخم بسیار بزرگی دارند، به‌گونه‌ای که زرده‌ی آن نزدیک به ۵۰ تا ۷۰ درصد تخم گنجایش دارد. همچنین نزدیک به ۲۰ تا ۲۵ تخم این پرنده، وزنی برابر یا بیشتر از خود پرنده دارد. از همین روی مرغان پابزرگ نمی‌توانند با بدن خود تخم‌ها را گرم کنند و ناچار هستند برای این کار از طبیعت بهره گیرند. این پرندگان ۶ ماه پیش از تخم‌گذاری، با پاهای بزرگ و نیرومند خود گودالی به‌پهنای ۳ متر و ژرفای ۱/۵ متر می‌کَنند. این گودال در موسم زمستان کمی باران درون خود جای می‌دهد. مرغان پابزرگ برگ‌ها و گیاهان نمناک را گردآوری کرده و در گودال می‌ریزند. پس از چندگاهی برگ‌ها پوسیده و از خود گرما پدید می‌آورند.
پیش از رسیدن موسم بهار، پرنده‌ی نر، روزی چند بار به این گودال سر می‌زند و برگ‌ها و گیاهان درون آن را به هم می‌زند تا گرمای گودال در ۳۳ درجه پایدار مانده و گرما و بخار بیش از اندازه‌ی آن بیرون برود. در نخستین روزهای بهار، پرنده‌ی ماده در گودال تخم می‌گذارد. سپس روی تخم‌ها را با برگ‌های پوسیده پوشانده و بیرون می‌رود. او هر چند روز یک‌بار بازمی‌گردد و یک تخم می‌گذارد. پرنده‌ی ماده در زمان زادآوری میان ۳ تا ۳۵ تخم می‌گذارد. بازه‌ی تخم‌گذاری میان ۲ تا ۱۳ روز و در دوره‌های ۲ تا ۴ ماهه رخ می‌دهد. نگهداری از تخم‌ها بر دوش پرنده‌ی نر است. او در سراسر زمان تخم‌گذاری کوشش می‌کند تا گرمای گودال را در ۳۳ درجه نگه دارد. زیرا اگر دما کمی بالاتر یا پایین‌تر شود، دگرگونی تخم‌ها به جوجه روی نمی‌دهد.
پرنده‌ی نر برای نگهداری این دما، سوراخ‌هایی بر روی گیاهان گودان درست می‌کند. اگر دما بالاتر رود، سوراخ‌ها را باز می‌کند و اگر دما پایین آمد، سوراخ‌ها را می‌بندد. همچنین پرنده‌ی نر در گرمای تابستان روی گودال را با لایه‌ای از شن می‌پوشاند و هر چه هوا گرم‌تر می‌شود بر لایه‌ی شن می‌افزاید. بامدادان که هوا کمی خنک می‌شود، با چابکی شن‌ها را روی زمین پهن می‌کند تا خنک شوند. سپس آن‌ها را درون گودال می‌ریزد تا شن‌های خنک شده، بر روی تخم‌ها سپر باشند و آن‌ها را از گرمای آفتاب نگه دارند. پس از چندی، جوجه‌ها یکی پس از دیگری سر از تخم بیرون می‌آورند. میانگین زمان جوجه‌کشی ۴۴ تا ۷۷ روز است. جوجه‌ها از ۲۰ سانتی‌متر تا یک متری درون گودال از تخم بیرون آمده و به سختی از گودال بیرون می‌آیند. مرغ پابزرگ ملوکی با درازای ۲۹ تا ۳۱ سانتی‌متر و بوقلمون وحشی استرالیایی با درازای ۷۰ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی مرغان پابزرگ به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۱۷ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی Macrocephalon

نام: درشت‌سر شاخ‌دار Maleo
نام علمی: Macrocephalon maleo
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، دریاچه‌ها، استخرها و مرداب‌های آب شیرین همیشگی و کرانه‌های شنی جزیره‌های سولاوسی و بوتون وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۱۳۹۰ تا ۱۷۶۰ گرم، بدن به درازای ۵۵ تا ۶۰ سانتی‌متر
نگاره: Joshua Vandermeulen

سرده‌ی Eulipoa

نام: مرغ پابزرگ ملوکی Moluccan megapode
نام علمی: Eulipoa wallacei
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و کرانه‌های شنی گروه‌جزیره‌ی ملوک وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۲۹ تا ۳۱ سانتی‌متر
نگاره: Sam Woods

سرده‌ی Megapodius

نام: مرغ پابزرگ تونگایی Tongan megapode
نام علمی: Megapodius pritchardii
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، تالاب‌های زمین‌گرمایی و کرانه‌های شنی کشور جزیره‌ای تونگا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: بدن به درازای ۲۸ تا ۳۵ سانتی‌متر
نگاره: Klaus Rudloff

نام: مرغ پابزرگ میکرونزی Micronesian megapode
نام علمی: Megapodius laperouse
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، درختچه‌زارهای نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، صخره‌های دریایی و جزیره‌های فراکرانه‌ای صخره‌ای، و کلان‌کشتزارهای جزیره‌های ماریانای شمالی (از سرزمین‌های فرادریایی آمریکا) و کشور جزیره‌ای پالائو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۲۷۵ تا ۴۵۵ گرم، بدن به درازای ۳۰ تا ۳۸ سانتی‌متر
نگاره: Michael Lusk

نام: مرغ پابزرگ نیکوبار (بوته‌مرغ نیکوبار) Nicobar megapode
نام علمی: Megapodius nicobariensis
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری گروه‌جزیره‌ی نیکوبار وابسته به کشور هند در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۵۹۵ تا ۱۰۲۱ گرم، بدن به درازای ۴۳ سانتی‌متر
نگاره: Nawal Ahuja

نام: مرغ پابزرگ فیلیپینی Philippine megapode
نام علمی: Megapodius cumingii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، درختچه‌زارهای نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، کرانه‌های شنی و کرانه‌های سنگ‌ریزه‌ای کشور فیلیپین، جزیره‌ی سولاوسی وابسته به کشور اندونزی و بخش کالیمانتان کشور اندونزی و ایالت صباح کشور مالزی در جزیره‌ی بورنئو در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۱ تا ۴۴ سانتی‌متر
نگاره: Rob Jansen

نام: مرغ پابزرگ سولا (بوته‌مرغ سولا) Sula megapode
نام علمی: Megapodius bernsteinii
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، زمین‌های کشت‌پذیر، کلان‌کشتزارها و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری گروه‌جزیره‌های سولا و بانگای وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۰ تا ۳۵ سانتی‌متر
نگاره: Barry Reed

نام: مرغ پابزرگ تانیمبار (بوته‌مرغ تانیمبار) Tanimbar megapode
نام علمی: Megapodius tenimberensis
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری جزیره‌های تانیمبار وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۵ تا ۴۷ سانتی‌متر
نگاره: Raphael Jordan

نام: مرغ پابزرگ تیره (بوته‌مرغ تیره یا پابزرگ معمولی) Dusky megapode
نام علمی: Megapodius freycinet
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، جنگل‌های باتلاقی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، تالاب‌های بیشتر درختچه‌ای و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری گروه‌جزیره‌های راجا آمپات و ملوک وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۵۲۵ تا ۷۰۰ گرم، بدن به درازای ۴۱ سانتی‌متر
نگاره: Kristof Zyskowski

نام: مرغ پابزرگ ملانزی (بوته‌مرغ ملانزی) Melanesian megapode
نام علمی: Megapodius eremita
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های باتلاقی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و کرانه‌های شنی گروه‌جزیره‌ی بیسمارک وابسته به کشور پاپوآ گینه‌ی نو و کشور جزیره‌ای جزایر سلیمان در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۳۹۵ تا ۹۲۵ گرم، بدن به درازای ۳۹ سانتی‌متر
نگاره: Mike Edgecombe

نام: مرغ پابزرگ گینه‌ی نو (بوته‌مرغ گینه‌ی نو) New Guinea megapode
نام علمی: Megapodius decollatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و جنگل‌های باتلاقی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری شمال کشورهای پاپوآ گینه‌ی نو و اندونزی در جزیره‌ی گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: بدن به درازای ۳۳ تا ۳۵ سانتی‌متر
نگاره: Songkran Thongon

نام: مرغ پابزرگ پانارنجی (بوته‌مرغ پانارنجی) Orange-footed megapode
نام علمی: Megapodius reinwardt
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های باتلاقی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، درختچه‌زارهای نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشور تیمور شرقی، شمال کشور استرالیا، گروه‌جزیره‌ی سوندای کوچک وابسته به کشور اندونزی و جنوب کشورهای پاپوآ گینه‌ی نو و اندونزی در جزیره‌ی گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۵۵۰ تا ۱۲۰۰ گرم، بدن به درازای ۴۷ سانتی‌متر
نگاره: Dave Irving

سرده‌ی Leipoa

نام: مرغ دماسنج Malleefowl
نام علمی: Leipoa ocellata
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای معتدل و درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۱/۵ تا ۲/۸ کیلوگرم، بدن به درازای ۶۰ سانتی‌متر
نگاره: Martin Allen

سرده‌ی Alectura

نام: بوقلمون وحشی استرالیایی Australian brushturkey
نام علمی: Alectura lathami
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، باغ‌های روستایی و منطقه‌های شهری کرانه‌های شرقی ایالت‌های کوئینزلند و نیو ساوت ولز کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۱۹۸۰ تا ۲۹۵۰ گرم، بدن به درازای ۷۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۸۵ سانتی‌متر
نگاره: Mikhail & Yana

سرده‌ی Aepypodius

نام: بوقلمون وحشی غبغب‌دار Wattled brushturkey
نام علمی: Aepypodius arfakianus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشورهای پاپوآ گینه‌ی نو و اندونزی در جزیره‌ی گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۱/۲ تا ۱/۶ کیلوگرم، بدن به درازای ۴۶ سانتی‌متر
نگاره: Johannes Pfleiderer

سرده‌ی Talegalla

نام: بوقلمون وحشی نوک‌سیاه (بوقلمون وحشی نوک‌زرد یا بوقلمون وحشی پازرد) Black-billed brushturkey
نام علمی: Talegalla fuscirostris
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری جنوب کشورهای پاپوآ گینه‌ی نو و اندونزی در جزیره‌ی گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: بدن به درازای ۵۸ سانتی‌متر
نگاره: Dubi Shapiro

نام: بوقلمون وحشی یقه‌دار (بوقلمون وحشی یقه‌قهوه‌ای یا بوقلمون وحشی پاسرخ) Collared brushturkey
نام علمی: Talegalla jobiensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری شمال کشورهای پاپوآ گینه‌ی نو و اندونزی در جزیره‌ی گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۱۳۶۰ تا ۱۷۰۵ گرم، بدن به درازای ۶۱ سانتی‌متر
نگاره: Robert Hutchinson

بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین