خانوادهی کفشکماهیان آمریکایی Achiridae، خانوادهای از زیرراستهی کفشکماهیسانیان، از راستهی کفشکماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرندهی ۳۵ گونه است که در ۷ سرده دستهبندی شدهاند. از برجستهترین گونههای این خانواده میتوان کفشکهای دراب را نام برد. گونههای خانوادهی کفشکماهیان آمریکایی در آبهای گرمسیری و نیمهگرمسیری زیستگاههای آب شیرین و همچنین زیستگاههای دریایی آمریکای شمالی، مرکزی و جنوبی زندگی میکنند. آنان در آب شور (دریازی)، آب لبشور و همچنین آب شیرین یافت میشوند. این جانوران بدنی پهن، دایرهای و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان چشمانی بیرونزده و بالههای پشتی و مخرجی دراز دارند. این بالهها پرتو سخت ندارند و از بالهی دُمی تا سر کشیده شدهاند. هرچند پایهی این بالهها از بالهی دُمی جدا هستند. همچنین پایهی بالهی پشتی، بالا و جلوتر از چشم است. برخی از آنان دارای بالههای سینهای کوچک و برخی بدون بالههای سینهای هستند. لب پایینی این ماهیها یک لبهی گوشتی دارد.
گونههای خانوادهی کفشکماهیان آمریکایی بر روی پهلوی راست خود در بستر دریا میخوابند و هر دو چشم آنان در پهلوی چپ بدنشان جای گرفتهاند. آنان در زمان نوزادی مانند دیگر ماهیان شنا میکنند، ولی کمکم شنای آنان به خوابیده دگرگون میشود. چشمان این ماهیان نیز در آغاز زندگی مانند دیگر ماهیان در دو سوی بدنشان جای دارند، ولی هر چه که به بلوغ نزدیک میشوند، چشم دیگرشان که کاربردی نداشته و در زیر بدنشان جای گرفته، به پهلوی روی بدن و نیمرخ رو به آبِ آنان کوچ میکند تا هر دو چشم بهکار گرفته شوند. بیشتر گونههای این خانواده میتوانند رنگ خود را برابر با پیرامون خود دگرگون کرده و خود را از دید دیگر جانوران پنهان کنند. همچنین آنان کفزی هستند و خوراکشان بیمهرگان کفزی و ماهیان کوچک است. Apionichthys rosai (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۳/۵ سانتیمتر و کفشک دراب با درازای ۳۷ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونههای خانوادهی کفشکماهیان آمریکایی بهشمار میروند. در این نوشته با ۷ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی Achirus
نام: کفشک دراب Drab sole
نام علمی: Achirus achirus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۲۰ متری آبهای گرمسیری غرب مرکز اقیانوس اطلس (از شاخاب پاریا تا دهانهی رود آمازون در آمریکای جنوبی)
اندازه: وزن ۱ کیلوگرم، بدن به درازای ۳۷ سانتیمتر
نگاره: Tmenut
نام: کفشک خطدار Lined sole
نام علمی: Achirus lineatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۲۰ متری آبهای گرمسیری غرب اقیانوس اطلس، میان مدارهای ۳۰ درجهی شمالی تا ۴۴ درجهی جنوبی و ۹۸ درجهی غربی تا ۲۶ درجهی غربی از عرض جغرافیایی (از ایالت فلوریدای کشور آمریکا و شمال شاخاب مکزیک در شرق آمریکای شمالی تا شمال کشور آرژانتین در شرق آمریکای جنوبی)
اندازه: بدن به درازای ۳۳ سانتیمتر
نگاره: Eric C. Maxwell
نام: -
نام علمی: Achirus novoae
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود اورینوکو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۱۰/۶ سانتیمتر
نگاره: Atravésdemisojos
سردهی Catathyridium
نام: -
نام علمی: Catathyridium jenynsii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری حوضهی رودهای پارانا و اروگوئه در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲۳/۷ سانتیمتر
نگاره: Eduardo Luis Beltrocco
سردهی Gymnachirus
نام: کفشک برهنهی آمریکای شمالی North American naked sole
نام علمی: Gymnachirus melas
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۷۳ متری آبهای نیمهگرمسیری غرب اقیانوس اطلس، میان مدارهای ۳۶ درجهی شمالی تا ۲۵ درجهی شمالی و ۹۸ درجهی غربی تا ۷۳ درجهی غربی از عرض جغرافیایی (از ایالت ماساچوست تا جنوب ایالت فلوریدای کشور آمریکا، کشور جزیرهای باهاما و جزیرههای کیمن (از سرزمینهای فرادریایی بریتانیا)؛ همچنین شرق شاخاب مکزیک در شرق آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۲۲ سانتیمتر
نگاره: Pleahy
نام: کفشک برهنه Naked sole
نام علمی: Gymnachirus nudus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳۷ تا ۱۰۰ متری آبهای گرمسیری غرب اقیانوس اطلس (از کشور مکزیک در شرق آمریکای شمالی تا ایالت ریو گراندهی جنوبی کشور برزیل در شرق آمریکای جنوبی)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Ariane Dimitris
سردهی Trinectes
نام: -
نام علمی: Trinectes maculatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۷۵ (بیشتر ۵۰ تا ۶۰) متری آبهای نیمهگرمسیری غرب مرکز اقیانوس اطلس، میان مدارهای ۴۳ درجهی شمالی تا ۹ درجهی شمالی و ۷۹ درجهی غربی تا ۷۴ درجهی غربی از عرض جغرافیایی (از ایالت ماساچوست تا ایالت فلوریدای کشور آمریکا و سراسر شاخاب مکزیک در شرق آمریکای شمالی تا کشور پاناما در شرق آمریکای مرکزی)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Fishes of Georgia Photo Gallery
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین