خانواده‌ی گربه‌ماهیان زره‌دار Callichthyidae، خانواده‌ای از راسته‌ی گربه‌ماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان کوریدوراس‌های برنزی، فلفلی، پاندا، زمردین و استربا را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی گربه‌ماهیان زره‌دار در آب‌های گرمسیری و شیرین جویبارها و رودهای آرام آمریکای جنوبی و کشور پاناما در آمریکای مرکزی زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی کشیده، بیضی‌مانند، کم‌وبیش فشرده و بدون پولک دارند. آنان در دو سوی بدن‌شان دو ردیف صفحه‌هایی استخوانی به‌نام پوسته یا پوست شاخی دارند، از همین روی گربه‌ماهیان زره‌دار نامیده می‌شوند. برخی از آنان در باله‌های پشتی و سینه‌ای خود، خارهایی نیرومند و زهرآگین دارند. همچنین آنان سبیلک‌هایی در نزدیکی دهان کوچک‌شان دارند. این ماهیان می‌توانند با این سبیلک‌ها خوراک خود را در آب‌های تیره و کدر و همچنین در شن‌ها و ماسه‌ها پیدا کنند. برخی از گونه‌های این خانواده در زمان‌هایی که با کمبود هوا در آب روبرو می‌شوند، به روی آب می‌آیند و هوای بیرون از آب را به درون بدن خود فرو می‌برند. کوریدوراس کوتوله با درازای ۲/۱ سانتی‌متر و آتیپا با درازای ۲۶/۳ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی گربه‌ماهیان زره‌دار به‌شمار می‌روند. در این نوشته که به بخش نخست خانواده‌ی گربه‌ماهیان زره‌دار می‌پردازد با ۲۵ گونه (از ۷۶ گونه) آشنا می‌شویم.

زیرخانواده‌ی Callichthyinae
سرده‌ی Callichthys

نام: گربه‌ماهی لانه‌حبابی Bubblenest catfish
نام علمی: Callichthys callichthys
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۱۴۰ گرم، بدن به درازای ۲۱ سانتی‌متر
نگاره: Edson RobertoPotim

سرده‌ی دورشته‌ای‌ها Dianema

نام: گربه‌ماهی دریچه Porthole catfish
نام علمی: Dianema longibarbis
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۹/۸ سانتی‌متر
نگاره: Sumer Tiwari

نام: گربه‌ماهی دم‌پرچمی Flagtail catfish
نام علمی: Dianema urostriatum
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۸/۴ سانتی‌متر
نگاره: Robert Beke

سرده‌ی Hoplosternum

نام: آتیپا Atipa
نام علمی: Hoplosternum littorale
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲۶/۳ سانتی‌متر
نگاره: -

سرده‌ی Lepthoplosternum

نام: هوپلو کوتوله Dwarf hoplo
نام علمی: Lepthoplosternum pectorale
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود پاراگوئه در کشورهای آرژانتین، برزیل و پاراگوئه در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۶ سانتی‌متر
نگاره: Fernando Dagosta

سرده‌ی بزرگ‌صفحه‌ها Megalechis

نام: هوپلو نوار دم Tail bar hoplo
نام علمی: Megalechis picta
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای آمازون، اورینوکو و اِسِکیبو در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۳۵۰ گرم، بدن به درازای ۱۷ سانتی‌متر
نگاره: Pumpkin45

نام: هوپلو مرمرین سیاه Black marble hoplo
نام علمی: Megalechis thoracata
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای آمازون، اورینوکو و پاراگوئه و همچنین رودهای کرانه‌ای کشور گویان و شمال برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۱۴۰ گرم، بدن به درازای ۱۵/۵ سانتی‌متر
نگاره: Aquadiction

زیرخانواده‌ی Corydoradinae
سرده‌ی پوست‌سپرچه‌ها Aspidoras

نام: -
نام علمی: Aspidoras fuscoguttatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود پارانا در کشورهای برزیل و پرو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳/۸ سانتی‌متر
نگاره: Juan F. Zulian

نام: کوریدوراس شش‌پرتو Sixray corydoras
نام علمی: Aspidoras pauciradiatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود ارگوایا در کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲/۹ سانتی‌متر
نگاره: Ricardo Kobe

نام: -
نام علمی: Aspidoras poecilus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای شینگو، ارگوایا و توکانتینس در کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳/۵ سانتی‌متر
نگاره: Daniel Konn-Vetterlein

نام: -
نام علمی: Aspidoras spilotus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای کرانه‌ای ایالت سئارا در شمال شرقی کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۳ سانتی‌متر
نگاره: Shrimp-Farm

نام: -
نام علمی: Aspidoras taurus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۴ سانتی‌متر
نگاره: Peter Maguire

سرده‌ی کوریدوراس‌ها Corydoras

نام: کوریدوراس بالاسیاه Blacktop corydoras
نام علمی: Corydoras acutus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود آمازون در کشور اکوادور و شمال پرو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۵ سانتی‌متر
نگاره: Corydorasworld

نام: گربه‌ماهی آدولفو Adolfo's catfish
نام علمی: Corydoras adolfoi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود نگرو در کشورهای برزیل، ونزوئلا و کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۷ سانتی‌متر
نگاره: Mirko_Rosenau

نام: کوریدوراس برنزی Bronze corydoras
نام علمی: Corydoras aeneus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای کشورهای آرژانتین، پاراگوئه، بولیوی، برزیل، کلمبیا، پرو، ونزوئلا، گویان، گویان فرانسه و سورینام در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۶/۵ سانتی‌متر برای نرها و ۷ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Zierfische

نام: کوری آگاسی Agassiz's cory
نام علمی: Corydoras agassizii
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود آمازون در نزدیکی مرز میان کشورهای برزیل و پرو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۲ سانتی‌متر
نگاره: Garnelio

نام: کوریدوراس خال‌دار Spotted corydoras
نام علمی: Corydoras ambiacus
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود آمازون در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۹ سانتی‌متر
نگاره: Zierfische

نام: -
نام علمی: Corydoras atropersonatus
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود آمازون در کشورهای اکوادور و پرو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۵ سانتی‌متر
نگاره: Aquatailorsama

نام: کوریدوراس صورتی Pink corydoras
نام علمی: Corydoras axelrodi
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود متا در کشور کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۲ سانتی‌متر
نگاره: Aquadiction

نام: -
نام علمی: Corydoras bilineatus
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود مادیرا در کشور بولیوی در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵ سانتی‌متر
نگاره: aLiNG's LifeStyle

نام: کوریدوراس نوارسیاه Blackstripe corydoras
نام علمی: Corydoras bondi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رودهای یورواری در کشور ونزوئلا، کورانتِین در سورینام و روپونونی در گویان در شمال آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۷ سانتی‌متر
نگاره: Yann Fulliquet

نام: کوریدوراس خال‌دم Tailspot corydoras
نام علمی: Corydoras caudimaculatus
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود گوآپوره در کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۲ سانتی‌متر
نگاره: Ornamentalfish

نام: کوریدوراس دم‌نواری Barredtail corydoras
نام علمی: Corydoras cochui
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود ارگوایا در کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲/۵ سانتی‌متر
نگاره: Corydorasworld

نام: -
نام علمی: Corydoras condiscipulus
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود اویاپوک در کشور برزیل و گویان فرانسه در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۱ سانتی‌متر
نگاره: Hopesun Aqua

نام: -
نام علمی: Corydoras cruziensis
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری جویبارها و شاخه‌های آرام رود مادیرا در کشور بولیوی در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴/۳ سانتی‌متر
نگاره: Enrico Richter

گونه‌های خانواده‌ی گربه‌ماهیان زره‌دار (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم)

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین