خانوادهی گربهماهیان مدادی یا گربهماهیان قلمی یا گربهماهیان انگلی Trichomycteridae، خانوادهای از راستهی گربهماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرندهی ۳۰۸ گونه است که در ۴۳ سرده دستهبندی شدهاند. از برجستهترین گونههای این خانواده میتوان گربهماهی کاندیرو را نام برد. خانوادهی گربهماهیان مدادی بیشترین پراکندگی را در میان خانوادههای راستهی گربهماهیسانان دارد. گونههای این خانواده در زیستگاههای آب شیرین منطقههای گرمسیری کشورهای کاستاریکا و پاناما در آمریکای مرکزی و سراسر آمریکای جنوبی زندگی میکنند. این جانوران بدنی کشیده، باریک و بدون پولک دارند. همچنین آنان ۲ جفت سبیلک در نزدیکی دهانشان دارند. این ۲ سبیلک در آروارهی بالایی جای گرفتهاند و آروارهی پایینی بدون سبیلک است. این ماهیان میتوانند با این سبیلکها خوراک خود را در آبهای تیره و کدر و همچنین در شنها و ماسهها پیدا کنند.
بیشتر گونههای خانوادهی گربهماهیان مدادی بدون بالهی چربی و برخی بدون بالههای شکمی هستند. خوراک آنان حشرات کوچک آبزی، لارو حشرات، جلبک و تخم ماهیان است. برخی از گونهها زندگی انگلی دارند و به آبشش ماهیان بزرگ رخنه کرده و خون آنان را میمکند. گربهماهی کاندیرو یا گربهماهی خونآشام یکی از گونههای انگلی این خانواده است که هرگاه آدمی در آب ادرار کند، به درون سوراخ اندام جنسی او رخنه میکند. گربهماهی کاندیرو سوراخ اندام جنسی آدمی را با آبشش ماهیان بزرگ اشتباه میگیرد و به نادرستی به درون آن میرود. زیرا بوی آمونیاک ادرار آدمی همانند بوی موادیست که ماهیان از آبشششان بیرون میریزند. Cambeva diffusa (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۱/۱ سانتیمتر و Trichomycterus rivulatus (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۳۷/۴ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونههای خانوادهی گربهماهیان مدادی بهشمار میروند. در این نوشته با ۱۶ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
زیرخانوادهی Sarcoglanidinae
سردهی Ammoglanis
نام: -
نام علمی: Ammoglanis obliquus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون در کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۱/۵۵ سانتیمتر
نگاره: A. Katz
زیرخانوادهی Stegophilinae
سردهی Henonemus
نام: -
نام علمی: Henonemus triacanthopomus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و جویبارهای کشور ونزوئلا در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۹/۴ سانتیمتر
نگاره: Mark Smith
سردهی Ochmacanthus
نام: -
نام علمی: Ochmacanthus reinhardtii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون و زهکشیهای گویان فرانسه در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵ سانتیمتر
نگاره: Natasha Khardina
سردهی Pareiodon
نام: -
نام علمی: Pareiodon microps
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۹ سانتیمتر
نگاره: Dmitry Apanaskevich
سردهی Pseudostegophilus
نام: -
نام علمی: Pseudostegophilus nemurus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Blair Chen
سردهی Schultzichthys
نام: -
نام علمی: Schultzichthys gracilis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رود گوایابرو در حوضهی رود اورینوکو در کشور کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲/۶ سانتیمتر
نگاره: Jorge Garcia
زیرخانوادهی Trichogeninae
سردهی Trichogenes
نام: گربهماهی کاته Caetes catfish
نام علمی: Trichogenes claviger
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای جنگل کاته در ایالت اسپیریتو سانتو در جنوب شرقی کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۱ سانتیمتر
نگاره: Gustavo Magnago
زیرخانوادهی Trichomycterinae
سردهی Eremophilus
نام: -
نام علمی: Eremophilus mutisii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود بوگوتا در کشور کلمبیا در آمریکای جنوبی، میان مدارهای ۵ درجهی شمالی تا ۴ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۳۰ سانتیمتر
نگاره: Agenciadenoticias.unal.edu
سردهی Trichomycterus
نام: -
نام علمی: Trichomycterus areolatus
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل رودها و جویبارهای مرکز کشور شیلی در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۱۷/۶ سانتیمتر
نگاره: Pablo Reyes Lobao-Tello
نام: -
نام علمی: Trichomycterus iheringi
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود ریبیرا در ایالتهای پارانا و سائو پائولو در جنوب کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۱۶/۱ سانتیمتر
نگاره: Edson RobertoPotim
نام: -
نام علمی: Trichomycterus itatiayae
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودهای کوههای ایتاچیایا در کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۱۹/۷ سانتیمتر
نگاره: Edson RobertoPotim
نام: گربهماهی مدادی مارگای Margay pencil catfish
نام علمی: Trichomycterus maracaya
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری زهکشی رودهای پاردو و پارانا بالایی در جنوب شرقی کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۵/۱ سانتیمتر
نگاره: Ivan Sazima
نام: -
نام علمی: Trichomycterus mimonha
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رود بنفیکا، شاخهای از حوضهی رود پارایبا جنوبی در کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۷/۸ سانتیمتر
نگاره: Edson RobertoPotim
نام: -
نام علمی: Trichomycterus nigroauratus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲ متری آبهای گرمسیری رودها و جویبارهای کشور برزیل در آمریکای جنوبی، میان مدارهای ۲۲ درجهی جنوبی تا ۲۳ درجهی جنوبی و ۴۴ درجهی غربی تا ۴۶ درجهی غربی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۷/۳ سانتیمتر
نگاره: Edson RobertoPotim
نام: -
نام علمی: Trichomycterus punctulatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و جویبارهای غرب کشور پرو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۱۴/۸ سانتیمتر
نگاره: Alessandro Mancini
زیرخانوادهی Vandelliinae
سردهی Vandellia
نام: گربهماهی کاندیرو (گربهماهی خونآشام) Candiru catfish
نام علمی: Vandellia cirrhosa
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۱۷ سانتیمتر
نگاره: Jorge Garcia
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین