خانوادهی کوسگان شنی Odontaspididae، خانوادهای از راستهی کوسهسانان و از ردهی غضروفماهیان هستند. این خانواده دربرگیرندهی ۳ گونه است که در ۲ سرده دستهبندی شدهاند. تاکنون ۸ سرده از خانوادهی کوسگان شنی نابود شده و از میان رفتهاند. گونههای خانوادهی کوسگان شنی در آبهای معتدل سرد تا گرمسیری اقیانوسهای هند، اطلس و آرام زندگی میکنند. آنان کوسههای شنی نامیده میشوند، زیرا گرایش به زندگی در زیستگاههای کرانهای دارند و بیشتر سرگرم شنا در بستر شنی آب دیده میشوند. این جانوران بدنی کشیده، تنومند، دوکیمانند و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان سری کشیده، چشمانی کموبیش کوچک، پوزهای نوکتیز و کمی رو به بالا، دهانی زیرین و دندانهایی بلند، باریک و خمیده دارند. گونههای این خانواده دارای بالههای سینهای کموبیش بزرگ هستند. همچنین آنان دارای بالههای پشتی، شکمی و مخرجی کموبیش هماندازه هستند. گونههای خانوادهی کوسگان شنی، بالهی دُمی دگربالهای یا هتروسرکال (ناهمسان) دارند. لوب پایینی بالهی دمی کوتاه و پایهی بالهی دمی بدون کیلهای کناری است. همچنین چشمان این کوسهها بدون پوستهی پلکی یا پلک سوم هستند. کوسههای شنی ۵ شکاف آبششی بزرگ دارند که پنجمین آنها جلوی پایهی بالهی سینهای باز میشود. این کوسهها شیوهی شکار یگانهای دارند. آنان با آمدن به روی آب، هوا را به درون معدهی خود فرو میدهند. این کار به آنان کمک میکند تا در آب شناور بمانند و بدون جنبوجوش به شکار خود نزدیک شوند. گونههای خانوادهی کوسگان شنی، دریازی و تنهازیست هستند و خوراک آنان ماهیان استخوانی، کوسههای کوچک، سفرهماهیان، ماهیان مرکب و سختپوستان است. در این نوشته با ۲ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی Carcharias
نام: ببرکوسهی شنی Sand tiger shark
نام علمی: Carcharias taurus
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۱۹۱ (بیشتر ۱۵ تا ۲۵) متری آبهای نیمهگرمسیری همهی اقیانوسهای جهان (بهجز شرق اقیانوس آرام)، میان مدارهای ۴۵ درجهی شمالی تا ۴۸ درجهی جنوبی و ۱۰۰ درجهی غربی تا ۱۵۵ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام: از دریای سرخ و کرانههای شرقی قارهی آفریقا تا کشور ژاپن و شبهجزیرهی کره در شرق قارهی آسیا و کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه، دربرگیرندهی دریای آرافورا؛ غرب اقیانوس اطلس: از شاخاب مین در شمال شرقی کشور آمریکا در شرق آمریکای شمالی تا کشور آرژانتین در جنوب شرقی آمریکای جنوبی؛ شرق اقیانوس اطلس: از دریای مدیترانه تا کشور کامرون در غرب قارهی آفریقا؛ شمال غربی اقیانوس اطلس: کرانههای کشور کانادا در شمال آمریکای شمالی)
اندازه: وزن ۱۵۸/۸ کیلوگرم، بدن به درازای ۳۳۰ سانتیمتر (مادهها بزرگترند.)
نگاره: Amanda Marie Photography
(آشنایی بیشتر با ببرکوسهی شنی)
سردهی Odontaspis
نام: کوسهی شنی ریزدندان Smalltooth sand tiger
نام علمی: Odontaspis ferox
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۲۰۰۰ (بیشتر ۱۳ تا ۸۸۰) متری آبهای ژرف همهی اقیانوسهای جهان، میان مدارهای ۵۰ درجهی شمالی تا ۴۹ درجهی جنوبی و ۱۸۰ درجهی غربی تا ۱۸۰ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (شرق اقیانوس اطلس: شاخاب بیسکی در غرب قارهی اروپا، دریای مدیترانه، کرانههای گروهجزیرهی مادیرا وابسته به کشور پرتغال و کرانههای کشورهای مراکش و کیپ ورد در شمال غربی قارهی آفریقا؛ غرب اقیانوس اطلس: کرانههای شبهجزیرهی یوکاتان در کشور مکزیک و کشور برزیل در شرق آمریکای جنوبی؛ اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام: کرانههای کشورهای آفریقای جنوبی، مالدیو، مادگاسکار، جنوب ژاپن، استرالیا و نیوزیلند؛ مرکز اقیانوس آرام: کرانههای گروهجزیرهی هاوایی؛ شرق اقیانوس آرام: جنوب ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا و ایالت باخا کالیفرنیای کشور مکزیک در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: وزن ۲۸۹ کیلوگرم، بدن به درازای ۴۵۰ سانتیمتر
نگاره: WaterFrame_FBA
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین