خانوادهی شبپرگان دریایی یا شبپرههای دریایی Pegasidae، خانوادهای از زیرراستهی سوزنماهیسانیان، از راستهی سوزنماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرندهی ۷ گونه است که در ۲ سرده دستهبندی شدهاند. از برجستهترین گونههای این خانواده میتوان اژدهاماهی کوچک و شبپرهماهی دمدراز را نام برد. گونههای خانوادهی شبپرگان دریایی در آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام زندگی میکنند. بیشتر گونههای این خانواده دریازی هستند، ولی در میان آنان گونههای آب لبشور نیز یافت میشوند. این جانوران بدنی پهن و فشرده و پوشیده از صفحههای استخوانی دارند. همچنین آنان دهانی کوچک و بیرونزده و بدون دندان دارند. پوزهی آنان دراز و از بخش سوراخهای بینی، پهن میشود. رشتههای آبششی آنان لوبمانند و زبر است. همچنین آبششپوش و زیرآبششپوش بسیار کوچک هستند، ولی پیشآبششپوش بسیار بزرگتر است. این ماهیان دارای بالههای پشتی و مخرجی بسیار کوچک هستند. همچنین آنان دارای بالههای سینهای بزرگ، افقی و بالمانند هستند. گونههای خانوادهی شبپرگان دریایی بدون بادکنک شناوری هستند و خوراک آنان زئوپلانکتونهای کوچک است. Pegasus nanhaiensis (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۶/۲ سانتیمتر و شبپرهماهی دمدراز با درازای ۲۰ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونههای خانوادهی شبپرگان دریایی بهشمار میروند. در این نوشته با ۵ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی Eurypegasus
نام: اژدهاماهی کوچک (اژدهاماهی کوتاه) Little dragonfish
نام علمی: Eurypegasus draconis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳ تا ۹۱ (بیشتر ۳۵ تا ۹۰) متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۳۲ درجهی شمالی تا ۳۲ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از دریای سرخ و کشور آفریقای جنوبی تا جزیرههای مارکیز و گروهجزیرهی انجمن وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ شمال تا جنوب کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا و جنوب تا کشور استرالیا و جزیرهی لرد هاوو وابسته به کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه؛ همچنین سراسر جزیرههای میکرونزی)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتیمتر
نگاره: Klaus Stiefel
نام: شبپرهماهی هاوایی Hawaiian sea-moth fish
نام علمی: Eurypegasus papilio
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۸۰ تا ۲۹۱ (بیشتر ۸۰ تا ۱۱۵) متری آبهای گرمسیری شرق مرکز اقیانوس آرام، میان مدارهای ۲۸ درجهی شمالی تا ۲۰ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی (کرانههای گروهجزیرهی هاوایی در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۷/۶ سانتیمتر
نگاره: Blade Shepherd-Jones
سردهی Pegasus
نام: شبپرهماهی تندیسی Sculptured seamoth
نام علمی: Pegasus lancifer
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۰ تا ۵۰ متری آبهای معتدل شرق اقیانوس هند، میان مدارهای ۳۳ درجهی جنوبی تا ۴۵ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (کرانههای جنوبی کشور استرالیا و ایالت تاسمانی در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۹/۱ سانتیمتر
نگاره: Anthony Pearson
نام: شبپرهماهی آجری Brick seamoth
نام علمی: Pegasus laternarius
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳۰ تا ۱۰۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۵ درجهی شمالی تا ۱۱ درجهی جنوبی و ۷۷ درجهی شرقی تا ۱۳۹ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (کرانههای کشورهای چین، ژاپن و تایلند و جزیرهی تایوان در جنوب و جنوب شرقی قارهی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۸ سانتیمتر
نگاره: Hugues Brun
نام: شبپرهماهی دمدراز Longtail seamoth
نام علمی: Pegasus volitans
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۷۳ (بیشتر ۹ تا ۲۷) متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۶ درجهی شمالی تا ۳۷ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از شاخاب ماپوتو در کرانههای کشور موزامبیک در جنوب شرقی قارهی آفریقا تا شاخاب فارس در کرانههای کشور عربستان و از شاخاب منار در جنوب شرقی کشور هند تا شاخاب بنگال در شمال شرقی اقیانوس هند؛ همچنین در راستای کرانههای شرقی کشور میانمار؛ بهسوی شمال تا کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا و بهسوی جنوب تا کشورهای استرالیا و پاپوآ گینهی نو در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Henrycarrick
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین