نام: ماچو پیچو Machu Picchu
نام ثبت شده در میراث جهانی یونسکو:
پناهگاه تاریخی ماچو پیچو Historic Sanctuary of Machu Picchu
گونه: فرهنگی طبیعی
تاریخ ثبت: ۱۹۸۳
شمارهی ثبت: ۲۷۴
کشور: پرو
جایگاه: استان اوروبامبا، منطقهی کوسکو
گستره: ۳۸۱۶۰/۸۷ هکتار
ساخت: ۱۴۵۰ میلادی
به فرمان: پاچاکوتی امپراتور اینکا
شیوهی معماری: کلاسیک اینکا
دربارهی میراث: ماچو پیچو یا ماچو پیکچو ارگ یا دژ یا شهری «اینکایی» است که بر فراز «کوه ماچو پیچو» جای گرفته است. کوه ماچو پیچو ۲۴۳۰ متر بلندا دارد و از کوههای «رشتهکوه آند» بهشمار میرود. دامنههای این کوه پوشیده از جنگلهای گرمسیری انبوه است که جانورانی همانند لاما و آلپاکا در آن زندگی میکنند. در کنار شهر ماچو پیچو قلهی «هوآینا پیچو» یا «واینا پیکچو» و «کوه پوتوکوسی» جای گرفتهاند. قلهی «هوآینا پیچو» ۲۶۹۳ متر بلندا دارد و نام آن بهمعنای «قلهی جوان» است. بلندای «کوه پوتوکوسی» نیز ۲۵۶۰ متر است و نام آن بهمعنای «کوه شاد» است.
نام ماچو پیچو در زبان «کچوا» بهمعنای «کوه کهن» است. «کچوا» نیز زبان مردمان سرخپوست «کچوا» در آمریکای جنوبی است. ماچو پیچو که نماد شهرنشینی اینکاها بهشمار میرود، در دوران «امپراتوری اینکا» ساخته شده است. «امپراتوری اینکا» یک امپراتوری از مردمان سرخپوست در آمریکای جنوبی بود که میان سالهای ۱۴۳۸ تا ۱۵۳۳ بر کشورهای امروزی پرو، اکوادور و بولیوی و بخشهایی از آرژانتین، شیلی و کلمبیا فرمان میراند.
ماچو پیچو که نماد شهرنشینی اینکاها بهشمار میرود، پس از گذشت نزدیک به یک سده از زمان ساخت آن، در سال ۱۵۷۲ و در زمان یورش اسپانیاییها، شهری متروکه شد، ولی از دید اسپانیاییها پنهان ماند. پس از آن و در سال ۱۹۱۱ باستانشناسی آمریکایی بهنام «هیرام بینگهام» برای یافتن شهر اینکایی «ویلکابامبا» به کشور پرو آمد؛ ولی بهگونهای پیشامدی از سوی کشاورزانی که این شهر را میشناختند، از بودن آن آگاهی یافت و توانست با راهنمایی پسری یازده ساله شهر ماچو پیچو را پیدا کند.
ارگ ماچو پیچو دربرگیرندهی دو بخش است. خانهها در بخش شمالی و کشتزارها در بخش جنوبی آن جای گرفتهاند. این ارگ با دیوارهای بلند سنگی و به شیوهی معماری «کلاسیک اینکا» ساخته شده است. دیوارهای این ارگ خشکهچین هستند، چرا که برای ساختن آنها هیچگونه ملاتی بهکارگیری نشده است و تنها از چینش سنگها بر روی هم ساخته شدهاند. این سنگها به خوبی تراش خورده و در کنار یکدیگر جای گرفتهاند. پرو کشوری لرزهخیز است و شهرهای این کشور در زمان زمینلرزه آسیب فراوانی دیدهاند. با این همه سنگهای سازههای این ارگ در زمان زمینلرزه، میلرزند و پس از پایان زمینلرزه به جای خود بازمیگردند.
شهر ماچو پیچو در منطقهای پُرباران جای گرفته است. اینکاها برای زهکشی، سنگهای خُرد را در پایههای ژرف ساختمانهایشان بهکارگیری میکردند. همچنین آب را با آبراهههایی به پایین کوه میفرستادند. از همین روی هیچگاه در این شهر با آبگرفتگی روبرو نبودند. همچنین در این شهر پلههای فراوانی ساخته شده است. اینکاها با این پلهها به تراسها و منطقههای پیرامون کوهستان دسترسی داشتند.
ارگ ماچو پیچو دربرگیرندهی نزدیک به ۲۰۰ ساختمان و بخشهای گوناگون دیگر است. برخی از برجستهترینِ آنها بر این پایهاند:
- میدان مرکزی: در این میدان آیینهای دینی و جشنهای مردم اینکا برگزار میشده است.
- پرستشگاه اصلی: این پرستشگاه از سه دیوار همانند U ساخته شده و دارای ۱۷ طاقچه است. ۷ طاقچه در دیوار مرکزی و ۵ طاقچه در هر یک از دیوارهای کناری جای دارند. در گذشته در این طاقچهها جواهرات طلا و نقره گذاشته میشده است.
- پرستشگاه خورشید: این پرستشگاه دارای دیواری نیمدایره است و درون آن سنگی با اندازهی ۱/۲ در ۱/۷ متر جای دارد. این سنگ در زمستان با پنجرهی رو به طلوع خورشید همراستا میشود. از همین روی برخی بر این باورند که این پرستشگاه یک رصدخانهی خورشیدی بوده است.
- پرستشگاه ماه: این پرستشگاه در غاری در قلهی هوآینا پیچو جای دارد.
- پرستشگاه سه پنجره: در گذشته ۵ پنجره داشته است.
- پرستشگاه کرکس: در جلوی این پرستشگاه تختهسنگی همانند سر کرکس جای گرفته است.
- هرم اینتیهوآتانا: این هرم جایگاهی مقدس است و درون آن سنگهای اینتیهوآتانا جای دارند.
- سنگ اینتیهوآتانا: سنگی آیینی است که گمان میرود ساعت خورشیدی یا روزشمار اینکاها باشد.
- غار آنتی مچایی: غار بسیار بزرگی است که گمان میرود برای انجام جشن خورشید بهکار گرفته میشده است.
- کشتزارها: زمینهای کشاورزی این شهر همانند گودالهای تو در تو ساخته شدهاند، تا آبرسانی به هر یک از زمینها به آسانی انجام شود.
نمای هوایی - نگارهی ۱: Pavel Spindler
نمای شمالی - نگارهی ۲: -
قلهی هوآینا پیچو - نگارهی ۳: Giuliano Da Zanche
کوه پوتوکوسی - نگارهی ۴: David Berkowitz
میدان مرکزی - نگارهی ۵: Ken&Trish
پرستشگاه اصلی - نگارهی ۶: PA
پرستشگاه خورشید - نگارهی ۷: Laslovarga
درون پرستشگاه خورشید - نگارهی ۸: Doug Stangeland
پرستشگاه ماه - نگارهی ۹: Martin St-Amant
پرستشگاه سه پنجره - نگارهی ۱۰: Andy Teach
درون پرستشگاه سه پنجره - نگارهی ۱۱: PA
پرستشگاه و سنگ کرکس - نگارهی ۱۲: Ania i Agnieszka
سنگ کرکس - نگارهی ۱۳: Ralph Reed
هرم اینتیهوآتانا - نگارهی ۱۴: Andy Teach
سنگ اینتیهوآتانا - نگارهی ۱۵: Michelle Moore
سنگ مقدس - نگارهی ۱۶: PA
اتاق آینههای آبی - نگارهی ۱۷: Pavel Spindler
آینههای آبی - نگارهی ۱۸: PA
غار آنتی مچایی - نگارهی ۱۹: Bobistraveling
تراسهای ارگ - نگارهی ۲۰: PA
بخشهایی از تراسها - نگارهی ۲۱: Doug Craig Travel
از کشتزارهای ارگ - نگارهی ۲۲: -
بخشهایی از خانهها - نگارهی ۲۳: Pavel Spindler
چینش سنگها و درگاهی از ارگ - نگارهی ۲۴: C T Johansson
چینش سنگها و درگاهی از ارگ - نگارهی ۲۵: Geoff Gallice
چینش سنگها و پنجرهای از ارگ - نگارهی ۲۶: Marrovi
چینش سنگها و طاقچهای از ارگ - نگارهی ۲۷: C T Johansson
چینش سنگهای دیورها - نگارهی ۲۸: Colegota
پلههای فراوان ارگ - نگارهی ۲۹: Gloria Vejarano
لاما در ارگ - نگارهی ۳۰: Cheryl Strahl
بنمایگان: wikipedia
گردآوری: فرتورچین