خانواده‌ی کلاغان Corvidae، خانواده‌ای از زیر راسته‌ی گنجشک‌سانیان، از راسته‌ی گنجشک‌سانان و از رده‌ی پرندگان هستند. در این نوشته که به بخش دوم خانواده‌ی کلاغان می‌پردازد با ۲۸ گونه (از ۱۲۰ گونه) آشنا می‌شویم.

سرده‌ی جیجاق‌های آفریقایی Ptilostomus

نام: زاغی آفریقایی (پیاپیاک) Piapiac
نام علمی: Ptilostomus afer
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، سبزه‌زارها، چراگاه‌ها، زمین‌های کشاورزی و شهرها و روستاهای کوچک مرکز و غرب قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۲۱ تا ۱۳۰ گرم، بدن به درازای ۳۵ تا ۴۲ سانتی‌متر
نگاره: Sheau Torng Lim

سرده‌ی جیجاق‌های حبشی Zavattariornis

نام: کلاغ بیشه‌ی اشتریزمن (کلاغ بیشه‌ی اتیوپیایی) Stresemann's bushcrow
نام علمی: Zavattariornis stresemanni
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارها و بوته‌زارهای گرم‌دشت‌های خشک مرکز جنوب کشور اتیوپی در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۳۰ گرم، بدن به درازای ۲۸ سانتی‌متر
نگاره: Ian Davies

سرده‌ی فندق‌شکن‌ها Nucifraga

نام: فندق‌شکن خال‌دار (فندق‌شکن اوراسیایی) Spotted nutcracker
نام علمی: Nucifraga caryocatactes
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های شمالی، جنگل‌های معتدل، جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری و شهرهای شرق، مرکز و جنوب قاره‌ی اروپا، شمال و شرق آسیا، شمال شبه‌قاره‌ی هند و مرکز کشور چین در قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۱۲۴ تا ۲۲۰ گرم، بدن به درازای ۳۲ تا ۳۸ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۴۹ تا ۵۳ سانتی‌متر
نگاره: Eero Kiuru

نام: فندق‌شکن کشمیری Kashmir nutcracker
نام علمی: Nucifraga multipunctata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های شرق کشور افغانستان، شمال و غرب پاکستان، شمال غربی هند و جنوب تاجیکستان در قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۱۵۵ تا ۱۷۷ گرم، بدن به درازای ۳۲ تا ۳۵ سانتی‌متر، بال‌ها به درازای ۱۹ تا ۲۱ سانتی‌متر
نگاره: Andrew Spencer

نام: فندق‌شکن کلارک Clark's nutcracker
نام علمی: Nucifraga columbiana
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های مخروطی کوهستانی جنوب غربی کانادا، غرب کشور آمریکا و بخش‌هایی از ایالت‌های باخا کالیفرنیا و نوئوو لئون در کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۱۰۶ تا ۱۶۱ گرم، بدن به درازای ۲۷ تا ۳۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۱ سانتی‌متر
نگاره: -

سرده‌ی کَشکَرَک‌ها Pica

نام: زاغی اوراسیایی (زاغی معمولی) Eurasian magpie
نام علمی: Pica pica
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های درختی باز یا کم‌درخت، توده‌های درختی، سبزه‌زارها، دامنه‌ی کوه‌ها، کشت‌زارها، پارک‌ها، باغ‌ها و شهرهای قاره‌ی اروپا، بخش‌هایی از شمال آسیا، آسیای میانه، شمال منطقه‌ی خاورمیانه (همچون ایران) و شمال غربی قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۲۱۰ تا ۲۷۲ گرم برای نرها و ۱۸۲ تا ۲۱۴ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۴۴ تا ۴۶ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۵۲ تا ۶۲ سانتی‌متر
نگاره: Frode Falkenberg
(آشنایی بیشتر با زاغی اوراسیایی)

نام: زاغی مغرب Maghreb magpie
نام علمی: Pica mauritanica
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های باز و کشت‌زارهای کشور مراکش، شمال الجزایر، شمال تونس و شمال شرقی موریتانی در شمال غربی قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۸۰ گرم، بدن به درازای ۴۸ سانتی‌متر
نگاره: Frode Falkenberg

نام: زاغی عسیر (زاغی عربی) Asir magpie
نام علمی: Pica asirensis
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارهای ارس آفریقایی، خُشک‌رودها و دره‌های استان عسیر در جنوب غربی کشور عربستان در غرب قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۲۴۰ گرم، بدن به درازای ۴۵ تا ۶۰ سانتی‌متر
نگاره: Phil Roberts

نام: زاغی دم‌گاه سیاه Black-rumped magpie
نام علمی: Pica bottanensis
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارهای شرق رشته‌کوه هیمالیا در شمال کشور بوتان و کوه‌های فلات تبت در مرکز کشور چین
اندازه: وزن ۲۰۰ تا ۲۷۰ گرم، بدن به درازای ۴۶ تا ۵۰ سانتی‌متر
نگاره: -

نام: زاغی خاوری Oriental magpie
نام علمی: Pica serica
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها و درختچه‌زارهای منطقه‌های باز و کشت‌زارهای جنوب شرقی کشور روسیه، کره‌ی شمالی، کره‌ی جنوبی، ژاپن، شرق چین، شمال میانمار، شمال لائوس و شمال تایلند در شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴۰ تا ۵۱ سانتی‌متر
نگاره: Sterna999

نام: زاغی نوک‌سیاه (زاغی آمریکایی) Black-billed magpie
نام علمی: Pica hudsonia
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: کرانه‌های رودهای دارای توده‌های درختی، درختچه‌زارها، سبزه‌زارها و منطقه‌های شهری شمال غربی آلاسکا، جنوب غربی کانادا و غرب کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۱۶۷ تا ۲۱۶ گرم برای نرها و ۱۴۱ تا ۱۷۹ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۴۵ تا ۶۰ سانتی‌متر (دربرگیرنده‌ی دُمی به درازای ۲۳ تا ۳۲ سانتی‌متر)، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۵۶ تا ۶۱ سانتی‌متر
نگاره: Ron Riley
(آشنایی بیشتر با زاغی نوک‌سیاه)

نام: زاغی نوک‌زرد (زاغی کالیفرنیا) Yellow-billed magpie
نام علمی: Pica nutalli
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارهای بلوط، کشت‌زارها، چراگاه‌ها و باغ‌های روستایی ایالت کالیفرنیا در غرب کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۱۴۷ تا ۱۸۱ گرم برای نرها و ۱۲۴ تا ۱۵۸ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۴۳ تا ۵۴ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۱۷ تا ۲۰ سانتی‌متر
نگاره: Gary Weller

سرده‌ی زاغی‌های لاجوردی یا کبودکَشکَرَک Cyanopica

نام: زاغی بال‌لاجوردی Azure-winged magpie
نام علمی: Cyanopica cyanus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، پارک‌ها، باغ‌های روستایی و منطقه‌های شهری کشورهای کره‌ی شمالی، کره‌ی جنوبی، مرکز ژاپن، شرق چین، شمال مغولستان و جنوب شرقی روسیه در شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۷۶ تا ۱۱۸ گرم، بدن به درازای ۳۳ تا ۳۸ سانتی‌متر
نگاره: Alessandro Chiezzi

نام: زاغی ایبریایی Iberian magpie
نام علمی: Cyanopica cooki
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های مخروطی و پهن‌برگ، پارک‌ها و باغ‌های مرکز و جنوب غربی کشور اسپانیا و شرق و جنوب پرتغال در شبه‌جزیره‌ی ایبری در جنوب غربی قاره‌ی اروپا
اندازه: وزن ۶۵ تا ۷۶ گرم، بدن به درازای ۳۴ تا ۳۶ سانتی‌متر
نگاره: Tony (tickspics)

سرده‌ی جیجاق‌های خاکستری یا جیجاق‌های شمالی Perisoreus

نام: جیجاق کانادایی (جیجاق خاکستری) Canada jay
نام علمی: Perisoreus canadensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های مخروطی و برگ‌ریز به‌ویژه جنگل‌های کاج نوئل، صنوبر، نراد و افرای قندی در ایالت آلاسکا، سراسر کانادا و شمال غربی کشور آمریکا در شمال آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۶۵ تا ۷۰ گرم، بدن به درازای ۲۵ تا ۳۳ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۴۵ سانتی‌متر
نگاره: Henry Trombley
(آشنایی بیشتر با جیجاق کانادایی)

نام: جیجاق سیبری Siberian jay
نام علمی: Perisoreus infaustus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های درختان کاج نوئل، کاج، سِدر و سیاه‌کاج در کشورهای نروژ، سوئد، فنلاند، روسیه، مغولستان، قزاقستان و چین در شمال قاره‌های اروپا و آسیا
اندازه: وزن ۷۵ تا ۹۰ گرم، بدن به درازای ۲۵ تا ۳۲ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۴۰ تا ۴۶ سانتی‌متر
نگاره: Mark Johnson

نام: جیجاق سیچوان Sichuan jay
نام علمی: Perisoreus internigrans
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری استان سیچوان کشور چین در شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۹۲ تا ۱۲۳ گرم، بدن به درازای ۳۰ سانتی‌متر
نگاره: Luke Seitz

سرده‌ی جیجاق‌های بوته‌ای Aphelocoma

نام: جیجاق تک‌رنگ Unicolored jay
نام علمی: Aphelocoma unicolor
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری و جنگل‌های پیشین ویران شده‌ی جنوب و جنوب شرقی کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی و کشورهای گواتمالا و هندوراس در آمریکای مرکزی
اندازه: وزن ۱۱۳ تا ۱۵۳ گرم، بدن به درازای ۲۷ تا ۳۲ سانتی‌متر
نگاره: Carlos Ismael

نام: جیجاق مکزیکی (جیجاق سینه‌خاکستری) Mexican jay
نام علمی: Aphelocoma wollweberi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی کاج و بلوط شرق ایالت آریزونا، غرب نیومکزیکو و غرب تگزاس در جنوب کشور آمریکا و مرکز و شمال مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۱۰۵ تا ۱۴۴ گرم، بدن به درازای ۲۸ تا ۳۲ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۵۱ سانتی‌متر
نگاره: Frank Shufelt

نام: جیجاق ترانس‌وولکانیک Transvolcanic jay
نام علمی: Aphelocoma ultramarina
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کاج و بلوط کمربند آتشفشانی ترانس-مکزیک در مرکز کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۱۲۰ تا ۱۵۰ گرم، بدن به درازای ۲۸ تا ۳۲ سانتی‌متر
نگاره: Martin Balog

نام: جیجاق بوته‌ای جزیره Island scrub jay
نام علمی: Aphelocoma insularis
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارها و بوته‌زارهای جزیره‌ی سانتا کروز در کرانه‌های ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در غرب آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۱۰۰ تا ۱۴۷ گرم برای نرها و ۱۰۰ تا ۱۱۷ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۳۱ تا ۳۳ سانتی‌متر
نگاره: Bill Bouton

نام: جیجاق بوته‌ای کالیفرنیا California scrub jay
نام علمی: Aphelocoma californica
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارها، بوته‌زارها، جنگل‌های کاج پینیون-ارس، درخت‌زارهای بلوط، لبه‌ی جنگل‌های همیشه‌سبز مخلوط و باغ‌های پیرامون شهرهای جنوب غربی استان بریتیش کلمبیای کانادا، ایالت‌های واشینگتن، اورگن، کالیفرنیا و غرب نوادا در غرب کشور آمریکا و ایالت‌های باخا کالیفرنیا و باخا کالیفرنیا سور در شمال غربی مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۷۰ تا ۱۰۰ گرم، بدن به درازای ۲۷ تا ۳۱ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۳۹ سانتی‌متر
نگاره: Ilya Povalyaev

نام: جیجاق بوته‌ای وودهاوس Woodhouse's scrub jay
نام علمی: Aphelocoma woodhouseii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارها، بوته‌زارها، جنگل‌های شمالی، جنگل‌های معتدل، جنگل‌های کاج پینیون-ارس، درخت‌زارهای بلوط و لبه‌ی جنگل‌های همیشه‌سبز مخلوط غرب مرکز کشور آمریکا و شمال و مرکز مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۸۰ گرم، بدن به درازای ۲۷ تا ۳۱ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۳۹ سانتی‌متر
نگاره: Darin Ziegler

نام: جیجاق بوته‌ای فلوریدا Florida scrub jay
نام علمی: Aphelocoma coerulescens
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بلوط، درختچه‌زارها و منطقه‌های شهری ایالت فلوریدا در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۶۶ تا ۹۲ گرم، بدن به درازای ۲۳ تا ۲۸ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۳۳ تا ۳۶ سانتی‌متر
نگاره: Kathy Raffel

سرده‌ی جیجاق‌های پیسه Calocitta

نام: جیجاق پیسه‌ی گلوسیاه Black-throated magpie-jay
نام علمی: Calocitta colliei
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها و درختچه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری و جنگل‌های پیشین ویران شده‌ی غرب کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۲۲۵ تا ۲۵۱ گرم، بدن به درازای ۵۸/۵ تا ۷۶/۵ سانتی‌متر
نگاره: Nashville Zoo

نام: جیجاق پیسه‌ی گلوسفید White-throated magpie-jay
نام علمی: Calocitta formosa
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها، درخت‌زارهای برگریز، لبه‌ی جنگل‌ها، درختچه‌زارهای خشک و نیمه‌خشک و کشت‌زارهای غرب کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی و کشورهای کاستاریکا، گواتمالا، السالوادور، هندوراس و نیکاراگوئه در آمریکای مرکزی
اندازه: وزن ۲۰۵ تا ۲۱۳ گرم، بدن به درازای ۴۳ تا ۵۶ سانتی‌متر، بال‌ها به درازای ۱۸ تا ۱۹ سانتی‌متر
نگاره: Oleg Nabrovenkov

سرده‌ی جیجاق‌های آبی Cyanocitta

نام: جیجاق آبی Blue jay
نام علمی: Cyanocitta cristata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های درختان مخروطی و برگ‌ریز، باغ‌های روستایی و پارک‌های شهری شرق و مرکز کشور آمریکا و جنوب کانادا در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۷۰ تا ۱۰۰ گرم، بدن به درازای ۲۲ تا ۳۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۳۴ تا ۴۳ سانتی‌متر
نگاره: Tfells
(آشنایی بیشتر با جیجاق آبی)

نام: جیجاق استلر (جیجاق تاج‌بلند) Steller's jay
نام علمی: Cyanocitta stelleri
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها به‌ویژه جنگل‌های مخروطی، کشت‌زارها و شهرهای غرب کشورهای کانادا، آمریکا و مکزیک در غرب آمریکای شمالی و بخش‌هایی از کشورهای گواتمالا، السالوادور، هندوراس و نیکاراگوئه در آمریکای مرکزی
اندازه: وزن ۱۰۰ تا ۱۴۰ گرم، بدن به درازای ۳۰ تا ۳۴ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۴۳ سانتی‌متر
نگاره: -

گونه‌های خانواده‌ی کلاغان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم)

بن‌مایگان: wikipedia
گردآوری: فرتورچین