خانوادهی کوسهماهیان دُمدراز Alopiidae، خانوادهای از راستهی کوسهسانان و از ردهی غضروفماهیان هستند. در این خانواده تنها ۳ گونهی دمدراز پلاژیک، دمدراز چشمدرشت و دمدراز معمولی جای دارند. گونههای خانوادهی کوسهماهیان دمدراز در آبهای گرمسیری و معتدل سراسر جهان زندگی میکنند. این جانوران بدنی کشیده و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان سری کوتاه، بینی مخروطیمانند و دهانی کوچک و زیرین دارند. گونههای این خانواده ۳ تا ۵ شکاف آبششی دارند که در کنار پایهی بالهی سینهای باز میشوند. این کوسهها بالههای پشتی کوچک و بالههای سینهای بزرگ و خمیده دارند. همچنین آنان بالهی دُمی دگربالهای یا هتروسرکال (ناهمسان) دارند. لوب بالایی بالهی دمی آنان بسیار بلند است و میتواند به اندازهی سراسر بدنشان درازا داشته باشد. این کوسهها با کوبیدن بالهی دمی دراز و تازیانهمانندشان به بدن شکار، آنان را بیهوش میکنند. گونههای خانوادهی کوسهماهیان دمدراز از انگشتشمار کوسههایی هستند که همچون دلفینها پرشهای بسیار بلندی به بیرون از آب میکنند. هر سه گونهی این خانواده دریازی، تنهازیست و روزگرد هستند. در این نوشته با ۳ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی کوسههای دُمدراز Alopias
نام: دمدراز پلاژیک Pelagic thresher
نام علمی: Alopias pelagicus
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۰۰ متری (بیشتر ۰ تا ۱۵۰ متری) آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام (در کرانههای کشورهای پیرامون دریاهای سرخ و عرب و کرانههای کشورهای مالدیو، سومالی، آفریقای جنوبی، غرب استرالیا، چین و ژاپن، جزیرهی تایوان، گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه)، جزیرهی تاهیتی از گروهجزیرهی انجمن وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) و گروهجزیرهی هاوایی، شرق اقیانوس آرام: در کرانههای کشور مکزیک در شاخاب کالیفرنیا در شرق آمریکای شمالی و گروهجزیرهی گالاپاگوس وابسته به کشور اکوادور در شرق آمریکای جنوبی)
اندازه: وزن ۸۸/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۴۲۸ سانتیمتر برای نرها و ۳۸۳ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Jason Isley
(آشنایی بیشتر با دمدراز پلاژیک)
نام: دمدراز چشمدرشت Bigeye thresher
نام علمی: Alopias superciliosus
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۷۳۰ متری (بیشتر ۰ تا ۱۰۰ متری) آبهای نیمهگرمسیری سراسر اقیانوسهای جهان (غرب اقیانوس اطلس: در کرانههای ایالت نیویورک کشور آمریکا در شرق آمریکای شمالی تا جنوب برزیل در شرق آمریکای جنوبی، همچنین کرانههای جزیرههای دریای کارائیب، شرق اقیانوس اطلس: در کرانههای کشور پرتغال در جنوب غربی قارهی اروپا تا آنگولا در جنوب غربی قارهی آفریقا، همچنین کرانههای کشورهای دریای مدیترانه، غرب اقیانوس هند: در کرانههای کشورهای پیرامون دریای عرب، کشور جزیرهای ماداگاسکار و کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا، اقیانوس آرام: در کرانههای کشور ژاپن و جزیرهی تایوان در شرق قارهی آسیا و کشورهای استرالیا و نیوزیلند و گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه و شرق تا گروهجزیرهی هاوایی، جنوب ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا و شرق مکزیک در شاخاب مکزیک در شرق آمریکای شمالی و گروهجزیرهی گالاپاگوس وابسته به کشور اکوادور در شرق آمریکای جنوبی)
اندازه: وزن ۳۶۳ (بیشتر ۱۶۰) کیلوگرم، بدن به درازای ۴۸۸ (بیشتر ۳۵۰) سانتیمتر
نگاره: J-M Ghislain
(آشنایی بیشتر با دمدراز چشمدرشت)
نام: دمدراز معمولی Common thresher
نام علمی: Alopias vulpinus
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۶۵۰ متری (بیشتر ۰ تا ۲۰۰ متری) آبهای گرمسیری و معتدل سراسر اقیانوسهای جهان (غرب اقیانوس اطلس: در کرانههای جزیرهی نیوفاندلند کشور کانادا در شمال شرقی آمریکای شمالی تا آرژانتین در شرق آمریکای جنوبی، شرق اقیانوس اطلس: در کرانههای کشورهای پیرامون دریای شمال و جزیرههای بریتانیا در شمال قارهی اروپا تا کشور غنا و آنگولا تا آفریقای جنوبی در غرب قارهی آفریقا، همچنین کرانههای کشورهای پیرامون دریاهای مدیترانه و سیاه و کرانههای گروهجزیرههای مادیرا و آزور وابسته به کشور پرتغال، اقیانوسهای هند و آرام: در کرانههای کشور تانزانیا در شرق قارهی آفریقا تا کشورهای هند و مالدیو، کشور ژاپن و شبهجزیرهی کره تا جنوب شرقی چین، جزیرهی سوماترای اندونزی، کشورهای استرالیا و نیوزیلند و همچنین کرانههای شماری از جزیرههای اقیانوس آرام همچون گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه)، گروهجزیرهی انجمن وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه)، جزیرههای لاین و گروهجزیرهی هاوایی، شرق اقیانوس آرام: در کرانههای استان بریتیش کلمبیای کشور کانادا در غرب آمریکای شمالی تا شیلی در غرب آمریکای جنوبی)
اندازه: وزن ۳۴۸ (بیشتر ۲۳۰) کیلوگرم، بدن به درازای ۵۷۳ سانتیمتر برای نرها و ۵۴۹ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Klaus Stiefel
(آشنایی بیشتر با دمدراز معمولی)
بنمایگان: wikipedia - animaldiversity - fishbase
گردآوری: فرتورچین