خانواده‌ی صندوق‌ماهیان ژرفاب Aracanidae، خانواده‌ای از راسته‌ی چهاردندان‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان صندوق‌ماهی‌های هموار شرقی و نوارسفید را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی صندوق‌ماهیان ژرفاب در آب‌های گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی مکعب‌مانند و پوشیده از پولک دارند. پولک‌های آنان بر روی لاکی سه‌گوش، سفت و صندوق‌مانند جای گرفته‌اند. از آن‌جا که این لاک سنگین است، جنبش و شنای این ماهی‌ها آهسته و همانند پارو زدن است. باله‌های پشتی و مخرجی این ماهی‌ها در نزدیکی باله‌ی دُمی گِردشان جای دارند. صندوق‌ماهیان ژرفاب دهانی کوچک دارند و خوراک آنان بی‌مهرگان کفزی و جلبک است. همه‌ی گونه‌های این خانواده دریازی هستند. صندوق‌ماهی سفت با درازای ۱۱ سانتی‌متر و صندوق‌ماهی هموار شرقی با درازای ۳۷ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی صندوق‌ماهیان ژرفاب به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۶ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی Anoplocapros

نام: صندوق‌ماهی هموار غربی Western smooth boxfish
نام علمی: Anoplocapros amygdaloides
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵ تا ۱۰۰ متری آب‌های نیمه‌گرمسیری شرق اقیانوس هند (در کرانه‌های جنوبی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۰ سانتی‌متر
نگاره: Sascha Schultz

نام: صندوق‌ماهی هموار شرقی Eastern smooth boxfish
نام علمی: Anoplocapros inermis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۳۰۰ متری آب‌های نیمه‌گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام
اندازه: بدن به درازای ۳۷ سانتی‌متر
نگاره: John Turnbull

نام: صندوق‌ماهی نوارسفید White-barred boxfish
نام علمی: Anoplocapros lenticularis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۲۲۰ متری آب‌های نیمه‌گرمسیری شرق اقیانوس هند (در کرانه‌های جنوب و جنوب غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۳ سانتی‌متر
نگاره: Ron DeCloux

سرده‌ی Aracana

نام: گاوماهی راه‌راه Striped cowfish
نام علمی: Aracana aurita
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۲۰۰ متری آب‌های معتدل شرق اقیانوس هند (در کرانه‌های جنوبی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتی‌متر
نگاره: Ian Shaw

نام: گاوماهی آراسته Ornate cowfish
نام علمی: Aracana ornata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵ تا ۶۰ متری (بیشتر ؟ تا ۲۰ متری) آب‌های معتدل شرق اقیانوس هند (در کرانه‌های جنوب و جنوب غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتی‌متر
نگاره: Andrea McIntyre

سرده‌ی Caprichthys

نام: صندوق‌ماهی سفت Rigid boxfish
نام علمی: Caprichthys gymnura
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۴۰ تا ۲۰۰ متری آب‌های نیمه‌گرمسیری شرق اقیانوس هند (در کرانه‌های جنوب و جنوب غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۱ سانتی‌متر
نگاره: Kevin Smith

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین