خانوادهی لنگرماهیان Cottidae، خانوادهای از زیرراستهی لنگرماهیسانیان، از راستهی عقربماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. از برجستهترین گونههای این خانواده میتوان سرگاوی، سرگاوی اروپایی، سرگاوی آلپاین، لنگرماهی بالتیک، لنگرماهی راین، لنگرماهی بوفالو و لنگرماهی بزرگ را نام برد. گونههای خانوادهی لنگرماهیان در آبهای نیمکرهی شمالی زمین و همچنین نزدیکی کشور نیوزیلند در قارهی اقیانوسیه زندگی میکنند. بیشتر آنان دریازی هستند، ولی در میان آنان گونههای آب لبشور و آب شیرین نیز یافت میشوند. این جانوران بدنی کشیده و پوشیده از پولکهای تیغدار یا خاردار دارند. همچنین آنان بالههای سینهای بزرگ و یک بالهی پشتی شکافدار دارند. چشمان این ماهیان بزرگند و در بالای سرشان جای گرفتهاند. همچنین همهی آنان بدون بادکنک شناوری هستند. لنگرماهیان بیشتر ماهیانی کندرو و کفزی هستند. آنان گوشتخوارند و خوراکشان بیمهرگان کوچک است. لنگرماهی کوتوله با درازای ۴/۵ سانتیمتر و لنگرماهی بزرگ با درازای ۸۰ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونهی خانوادهی لنگرماهیان بهشمار میروند. در این نوشته که به بخش نخست خانوادهی لنگرماهیان میپردازد با ۲۵ گونه (از ۷۳ گونه) آشنا میشویم.
زیرخانوادهی Cottinae
سردهی Argyrocottus
نام: -
نام علمی: Argyrocottus zanderi
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۸۵ متری آبهای معتدل شمال غربی اقیانوس آرام (از جزیرهی هوکایدو کشور ژاپن تا جنوب گروهجزیرهی کوریل وابسته به کشور روسیه و شمال دریای ژاپن در شرق قارهی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۹ سانتیمتر
نگاره: Hanakazika.Livedoor
سردهی Artediellus
نام: لنگرماهی گوشقلابی اطلس Atlantic hookear sculpin
نام علمی: Artediellus atlanticus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳۵ تا ۹۰۰ متری آبهای معتدل شمال غربی اقیانوس اطلس و شمال شرقی اقیانوس اطلس، میان مدارهای ۸۰ درجهی شمالی تا ۴۱ درجهی شمالی و ۷۱ درجهی غربی تا ۴۱ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (شمال غربی اقیانوس اطلس: از جزیرهی گرینلند وابسته به کشور دانمارک و همچنین کشور کانادا تا ایالت ماساچوست کشور آمریکا در شرق آمریکای شمالی؛ شمال شرقی اقیانوس اطلس: کرانههای جزیرهی گرینلند، کشور ایسلند، جزایر فارو وابسته به کشور دانمارک، گروهجزیرهی نوایا زملیا وابسته به کشور روسیه، بخش جنوبی دریای بارنتز، کرانههای منطقهی اسکاندیناوی تا تنگهی اسکاگراک، گروهجزیرهی اورکنی وابسته به کشور اسکاتلند و جزیرهی ایرلند)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Halvard Aas Midtun
سردهی Artedius
نام: لنگرماهی مرجانی coralline sculpin
نام علمی: Artedius corallinus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۱ متری آبهای نیمهگرمسیری شرق اقیانوس آرام (از ایالت واشینگتن کشور آمریکا تا شمال مرکز ایالت باخا کالیفرنیای کشور مکزیک در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۱۴ سانتیمتر
نگاره: Stevelonhart
نام: لنگرماهی آستردار Padded sculpin
نام علمی: Artedius fenestralis
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۵۵ متری آبهای معتدل شرق اقیانوس آرام، میان مدارهای ۵۶ درجهی شمالی تا ۳۴ درجهی شمالی و ۱۶۷ درجهی غربی تا ۱۱۸ درجهی غربی از عرض جغرافیایی (از جزیرهی آنالاسکا وابسته به ایالت آلاسکا تا جنوب ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۱۴ سانتیمتر
نگاره: Kauveh Rad
نام: لنگرماهی سرپولکی Scalyhead sculpin
نام علمی: Artedius harringtoni
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۲۱ متری آبهای معتدل شرق اقیانوس آرام، میان مدارهای ۵۸ درجهی شمالی تا ۳۲ درجهی شمالی و ۱۵۵ درجهی غربی تا ۱۱۸ درجهی غربی از عرض جغرافیایی (از جزیرهی کودیاک وابسته به ایالت آلاسکا تا جنوب ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتیمتر
نگاره: Matt Wilson
نام: لنگرماهی سرهموار Smoothhead sculpin
نام علمی: Artedius lateralis
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۳ متری آبهای معتدل شمال اقیانوس آرام (از گروهجزیرهی کماندورسکی وابسته به کشور روسیه و کرانههای دریای برینگ ایالت آلاسکا تا گروهجزیرهی آلیوتی وابسته به ایالت آلاسکا و شمال ایالت باخا کالیفرنیای کشور مکزیک در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۱۴ سانتیمتر
نگاره: Yinan Li
سردهی Ascelichthys
نام: لنگرماهی لبگلی Rosylip sculpin
نام علمی: Ascelichthys rhodorus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل شرق اقیانوس آرام، میان مدارهای ۵۹ درجهی شمالی تا ۳۴ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی (از ایالت آلاسکا تا مرکز ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Kauveh Rad
سردهی Asemichthys
نام: لنگرماهی تیغبینی Spinynose sculpin
نام علمی: Asemichthys taylori
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵ تا ۵۰ (بیشتر ۵ تا ۱۸) متری آبهای معتدل شمال شرقی اقیانوس آرام (از جنوب شرقی ایالت آلاسکا تا شمال ایالت واشینگتن کشور آمریکا در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۷/۶ سانتیمتر
نگاره: Em Lim
سردهی Bero
نام: -
نام علمی: Bero elegans
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۴۰ متری آبهای معتدل شمال غربی اقیانوس آرام (کرانههای کشور ژاپن، جزیرهی ساخالین وابسته به کشور روسیه و شاخاب پتر کبیر در شرق قارهی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Andrey Nekrasov
سردهی Chitonotus
نام: لنگرماهی زبرپشت Roughback sculpin
نام علمی: Chitonotus pugetensis
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۴۲ (بیشتر ؟ تا ۷۳) متری آبهای نیمهگرمسیری شرق اقیانوس آرام (از شمال ایالت بریتیش کلمبیای کشور کانادا تا جنوب ایالت باخا کالیفرنیای کشور مکزیک در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۲۳ سانتیمتر
نگاره: Jeremy_Jodoin
سردهی Clinocottus
نام: لنگرماهی تیزبینی Sharpnose sculpin
نام علمی: Clinocottus acuticeps
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۰ متری آبهای معتدل شرق اقیانوس آرام، میان مدارهای ۶۶ درجهی شمالی تا ۳۴ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی (از کرانههای دریای برینگ ایالت آلاسکا تا مرکز ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۶/۴ سانتیمتر
نگاره: Gregory C Jensen
نام: لنگرماهی پشمین Woolly sculpin
نام علمی: Clinocottus analis
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۸ متری آبهای نیمهگرمسیری شرق مرکز اقیانوس آرام (از شمال ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا تا مرکز ایالت باخا کالیفرنیای کشور مکزیک در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۱۸ سانتیمتر
نگاره: David Greenberger
نام: لنگرماهی کالیکو Calico sculpin
نام علمی: Clinocottus embryum
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل شرق اقیانوس آرام (از کرانههای دریای برینگ ایالت آلاسکا تا شمال ایالت باخا کالیفرنیای کشور مکزیک در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتیمتر
نگاره: Sitkaconnor
نام: لنگرماهی سرخزهای Mosshead sculpin
نام علمی: Clinocottus globiceps
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ؟ متری آبهای معتدل شرق اقیانوس آرام، میان مدارهای ۶۰ درجهی شمالی تا ۳۲ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی (از جزیرهی کودیاک وابسته به ایالت آلاسکا تا جنوب ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۱۹ سانتیمتر
نگاره: Thomas Shahan
نام: لنگرماهی گر Bald sculpin
نام علمی: Clinocottus recalvus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ؟ متری آبهای نیمهگرمسیری شرق اقیانوس آرام، میان مدارهای ۴۶ درجهی شمالی تا ۴۲ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی (از جنوب ایالت اورگن کشور آمریکا تا مرکز ایالت باخا کالیفرنیای کشور مکزیک در غرب آمریکای شمالی)
اندازه: بدن به درازای ۱۳ سانتیمتر
نگاره: Cricket Raspet
سردهی Cottocomephorus
نام: بالهزرد بایکال Baikal yellowfin
نام علمی: Cottocomephorus grewingkii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۰ تا ۳۰۰ متری آبهای دریاچهی بایکال و شاخههای آن، میان مدارهای ۵۵ درجهی شمالی تا ۵۰ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۹ سانتیمتر
نگاره: Andrey Nekrasov
سردهی لنگرماهیها Cottus
نام: لنگرماهی آدور Adour sculpin
نام علمی: Cottus aturi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل رودهای آدور و نیول در کشورهای فرانسه و اسپانیا در قارهی اروپا
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتیمتر
نگاره: Julien Renoult
نام: سرگاوی اروپایی European bullhead
نام علمی: Cottus gobio
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲ متری آبهای نیمهگرمسیری رودها و جویبارهای قارهی اروپا، میان مدارهای ۷۰ درجهی شمالی تا ۴۰ درجهی شمالی و ۶ درجهی غربی تا ۶۰ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۸ سانتیمتر
نگاره: Jorg Freyhof
نام: -
نام علمی: Cottus metae
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل رود ساوا در قارهی اروپا (از سرچشمه در شمال غربی کشور اسلوونی تا جویبار مدوشچاک در شهر زاگرب کشور کرواسی)
اندازه: بدن به درازای ۹/۷ سانتیمتر
نگاره: Julien Renoult
نام: لنگرماهی بالتیک Baltic Sculpin
نام علمی: Cottus microstomus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل شرق قارهی اروپا (حوضهی دریای سیاه در زهکشی رود دنیستر و حوضهی جنوبی دریای بالتیک در زهکشیهای رودهای اودر و ویستولا و به گمان فراوان از شرق تا شاخاب فنلاند)
اندازه: بدن به درازای ۱۰/۱ سانتیمتر
نگاره: Michal_Michlewicz
نام: سرگاوی Bullhead
نام علمی: Cottus perifretum
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل رودها و جویبارهای غرب قارهی اروپا (کشور بریتانیای کبیر؛ همچنین زهکشیهای اقیانوس اطلس از رود گارون تا رود اسخلده در کشورهای فرانسه و بلژیک و رودهای موزل و سیگ در کشور آلمان)
اندازه: بدن به درازای ۱۳/۴ سانتیمتر
نگاره: Jorg Freyhof
نام: لنگرماهی لز Lez Sculpin
نام علمی: Cottus petiti
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل جویبار لز در جنوب کشور فرانسه در شمال غربی قارهی اروپا
اندازه: بدن به درازای ۶/۴ سانتیمتر
نگاره: Thomas Menut
نام: لنگرماهی راین Rhine Sculpin
نام علمی: Cottus rhenanus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل زهکشیهای رودهای راین و موز در کشورهای فرانسه، بلژیک، آلمان، لوکزامبورگ و هلند در قارهی اروپا
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتیمتر
نگاره: Julien Renoult
نام: لنگرماهی سرقاشقی Spoonhead sculpin
نام علمی: Cottus ricei
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ؟ تا ۱۳۷ متری آبهای معتدل جویبارها، رودها و دریاچههای جنوب شرقی کشور کانادا و شمال شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۷۰ درجهی شمالی تا ۴۲ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۳/۴ سانتیمتر
نگاره: Gallery.Nanfa.org
نام: لنگرماهی ارو Herault Sculpin
نام علمی: Cottus rondeleti
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل زهکشی کرانهای ارو در شهرستان ارو در جنوب کشور فرانسه در جنوب قارهی اروپا
اندازه: بدن به درازای ۸ سانتیمتر
نگاره: Thomas Menut
گونههای خانوادهی لنگرماهیان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم)
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین