خانوادهی بربطماهیان گورخری Distichodontidae، خانوادهای از زیرراستهی بربطماهیسانیان، از راستهی تتراسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. از برجستهترین گونههای این خانواده میتوان دیستیکودوس ششنوار را نام برد. گونههای خانوادهی بربطماهیان گورخری تنها در قارهی آفریقا یافت میشوند. آنان در زیستگاههای آب شیرین همچون رودها و دریاچهها زندگی میکنند. این جانوران سری کوچک، بالهی چربی کوچک و بالهی دُمی دوشاخه دارند. خانوادهی بربطماهیان دربرگیرندهی دو گروه فرگشتیست. گروه نخست دربرگیرندهی ریزشکارگران و گیاهخواران و گروه دوم دربرگیرندهی گوشتخواران است. ریزشکارگران و گیاهخواران آروارهی بالایی گسترشناپذیر و بدنی بلند تا نیمهبلند و گوشتخواران آروارهی بالایی متحرک و بدنی دراز دارند. خوراک ریزشکارگران، جانوران بسیار کوچک همچون لارو حشرات آبزی و خوراک گیاهخواران، گیاهان است. هرچند گونههای گیاهخوار گرایش به همهچیزخواری دارند. خوراک گوشتخواران نیز، ماهیان، بالهی ماهیان و یا هر دوی آنهاست. بالهخواران، ماهیانی هستند که خوراکشان بالهی ماهیان دیگر است. Dundocharax bidentatus با درازای ۱/۹ سانتیمتر و Distichodus nefasch با درازای ۸۳ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونهی خانوادهی بربطماهیان گورخری بهشمار میروند. (از آنجا که عکس درخوری از Distichodus nefasch یافت نشد، در این فهرست آورده نشده است.) در این نوشته با ۲۵ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی Belonophago
نام: -
نام علمی: Belonophago hutsebouti
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشور جمهوری دموکراتیک کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۹/۳ سانتیمتر
نگاره: John P Friel
نام: -
نام علمی: Belonophago tinanti
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشور جمهوری دموکراتیک کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتیمتر
نگاره: Hippocampus Bildarchiv
سردهی دیستیکودوسها Distichodus
نام: دیستیکودوس نقرهای Silver distichodus
نام علمی: Distichodus affinis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشورهای کامرون، جمهوری دموکراتیک کنگو، جمهوری کنگو و جمهوری آفریقای مرکزی در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Fishi-Pedia
نام: -
نام علمی: Distichodus atroventralis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشورهای جمهوری دموکراتیک کنگو، جمهوری کنگو، جمهوری آفریقای مرکزی و آنگولا در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۵/۷ سانتیمتر
نگاره: Kacper Aleksander
نام: -
نام علمی: Distichodus decemmaculatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری مرکز حوضهی رود کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۷/۵ سانتیمتر
نگاره: Einrichtungsbeispiele
نام: دیستیکودوس دمکوسهای Sharktail distichodus
نام علمی: Distichodus fasciolatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۳ کیلوگرم، بدن به درازای ۶۰ سانتیمتر
نگاره: Ifishbooks
نام: -
نام علمی: Distichodus hypostomatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودهای کامپو، اوگوئه، کویلو و نیانگا در کشور گابن در غرب قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۹/۵ سانتیمتر
نگاره: Brian Sidlauskas
نام: دیستیکودوس پوزهدراز Longsnout distichodus
نام علمی: Distichodus lusosso
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۸ سانتیمتر
نگاره: Fishi-Pedia
نام: -
نام علمی: Distichodus noboli
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشورهای جمهوری دموکراتیک کنگو و جمهوری کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۹ سانتیمتر
نگاره: Fishi-Pedia
نام: سبزهخوار Grass-eater
نام علمی: Distichodus rostratus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رودهای سنگال، چاد، نیل و کراس در قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۶/۳ کیلوگرم، بدن به درازای ۷۶ سانتیمتر
نگاره: Zooish
نام: دیستیکودوس ششنوار Six-banded distichodus
نام علمی: Distichodus sexfasciatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو و دریاچهی تانگانیکا در کشورهای جمهوری دموکراتیک کنگو، جمهوری آفریقای مرکزی، زامبیا و آنگولا در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۷۶ سانتیمتر
نگاره: Zierfische.de
نام: -
نام علمی: Distichodus teugelsi
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشورهای جمهوری دموکراتیک کنگو و جمهوری کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۵/۷ سانتیمتر
نگاره: Zoobox.de
سردهی Dundocharax
نام: -
نام علمی: Dundocharax bidentatus
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رود لوکوج در کشور آنگولا در جنوب قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱/۹ سانتیمتر
نگاره: Russell Tate
سردهی Ichthyborus
نام: -
نام علمی: Ichthyborus ornatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشورهای جمهوری دموکراتیک کنگو و جمهوری کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۸ سانتیمتر
نگاره: Cheilinus Photography
سردهی Microstomatichthyoborus
نام: -
نام علمی: Microstomatichthyoborus bashforddeani
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشورهای جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری دموکراتیک کنگو و جمهوری کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۷/۵ سانتیمتر
نگاره: John P Friel
سردهی Monostichodus
نام: -
نام علمی: Monostichodus mesmaekersi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری دریاچهی تومبا و رودهای روکی، ایتیمبیری و آروویمی در کشور جمهوری دموکراتیک کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۵/۹ سانتیمتر
نگاره: Aquariumglaser
سردهی Nannaethiops
نام: تترای تکخط Oneline tetra
نام علمی: Nannaethiops unitaeniatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: حوضهی رودهای کنگو، نیجر، کراس و چاد در کشورهای نیجریه، کامرون، گابن، گینهی استوایی، جمهوری دموکراتیک کنگو، جمهوری کنگو، آنگولا و غنا در قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۶/۲ سانتیمتر
نگاره: Gejza Lakatos
سردهی Nannocharax
نام: -
نام علمی: Nannocharax brevis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری شمال و شمال شرقی حوضهی رود کنگو در کشورهای جمهوری آفریقای مرکزی و جمهوری دموکراتیک کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴/۵ سانتیمتر
نگاره: Stanislav Kislyuk
نام: -
نام علمی: Nannocharax fasciatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و دریاچههای میان کشورهای سنگال تا کامرون در غرب قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۶/۶ سانتیمتر
نگاره: Zoobox.de
سردهی Neolebias
نام: -
نام علمی: Neolebias ansorgii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و دریاچههای کشورهای بنین، نیجریه، کامرون، گابن، آنگولا، جمهوری کنگو و جمهوری دموکراتیک کنگو در قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲/۶ سانتیمتر
نگاره: Russell Tate
نام: -
نام علمی: Neolebias trewavasae
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو و حوضهی رود نیل در کشورهای کامرون، گابن، جمهوری کنگو، آنگولا، جمهوری دموکراتیک کنگو و سودان جنوبی در قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴/۱ سانتیمتر
نگاره: Zoobox.de
نام: تترای سهخط Threeline tetra
نام علمی: Neolebias trilineatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشورهای جمهوری آفریقای مرکزی و جمهوری دموکراتیک کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳/۳ سانتیمتر
نگاره: Fishi-Pedia
نام: -
نام علمی: Neolebias unifasciatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و دریاچههای کشورهای گامبیا، کامرون، گابن، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو و جمهوری آفریقای مرکزی در قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴/۲ سانتیمتر
نگاره: H.Grenier
سردهی Paradistichodus
نام: -
نام علمی: Paradistichodus dimidiatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودهای گامبیا، کازامانس، کوروبال، نیجر، ولتا، چاد و نیل سفید در قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۸/۵ سانتیمتر
نگاره: H.Grenier
سردهی Phago
نام: -
نام علمی: Phago boulengeri
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود کنگو در کشورهای کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری کنگو و جمهوری دموکراتیک کنگو در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۱۷ سانتیمتر
نگاره: John P Friel
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین