خانوادهی تبرماهیان یا تبرزینماهیان یا تبرشکمیان یا تبرماهیان آب شیرین Gasteropelecidae، خانوادهای از زیرراستهی تتراسانیان، از راستهی تتراسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرندهی ۹ گونه است که در ۳ سرده دستهبندی شدهاند. گونههای خانوادهی تبرماهیان در کشور پاناما در آمریکای مرکزی و همهی کشورهای آمریکای جنوبی بهجز کشور شیلی یافت میشوند. آنان در زیستگاههای آب شیرین همچون رودها، جویبارها، آبگیرها، دریاچهها و دشتهای تندآبی منطقههای گرمسیری زندگی میکنند.
این جانوران بدنی تبرزینمانند و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان شکمی کوژمانند، بالههای شکمی کوچک و بالههای سینهای دراز و بالمانند دارند. گونههای بزرگ این خانواده دارای بالهی چربی و گونههای کوچک بدون بالهی چربی هستند. همچنین سر، پشت و دُم آنان کموبیش در یک راستا جای گرفتهاند. گونههای خانوادهی تبرماهیان در هنگام خطر و یا شکار کردن حشرات کوچک میتوانند با بالههای سینهای بالمانند خود پرواز کنند. آنان میتوانند کمینه ۳ متر و بیشینه ۵ متر در هوا پرش انجام دهند. خوراک این ماهیان حشرات کوچک و لارو آنان است. تبرماهی ریزه با درازای ۲/۲ سانتیمتر و تبرماهی غولپیکر با درازای ۶/۸ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونههای خانوادهی تبرماهیان بهشمار میروند. در این نوشته با ۹ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی تبرماهیهای کوچک Carnegiella
نام: تبرماهی بالهسیاه Black-winged hatchetfish
نام علمی: Carnegiella marthae
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رودهای نگرو و اورینوکو بالایی در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲/۸ سانتیمتر
نگاره: Garnelio.de
نام: تبرماهی ریزه Pygmy hatchetfish
نام علمی: Carnegiella myersi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون در کشور پرو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲/۲ سانتیمتر
نگاره: Zoobox.de
نام: تبرماهی کوتوله Dwarf hatchetfish
نام علمی: Carnegiella schereri
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون در کشورهای پرو و برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲/۶ سانتیمتر
نگاره: Frank Schafer
نام: تبرماهی مرمری Marbled hatchetfish
نام علمی: Carnegiella strigata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رود کاکوتا در کشور کلمبیا و حوضهی رود آمازون در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳/۵ سانتیمتر
نگاره: Profi-Aquarium Odenwald
سردهی تبرشکمها Gasteropelecus
نام: تبرماهی نقرهای Silver hatchetfish
نام علمی: Gasteropelecus levis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون پایینی در کشور برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳/۵ سانتیمتر
نگاره: Robert Beke
نام: تبرماهی خالدار Spotted hatchetfish
نام علمی: Gasteropelecus maculatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و دریاچههای شرق کشور پاناما در آمریکای مرکزی تا غرب کشور کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۶/۴ سانتیمتر
نگاره: Yakov Oksman
نام: تبرماهی معمولی (تبرماهی رودخانهای) Common hatchetfish
نام علمی: Gasteropelecus sternicla
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون میانی، حوضهی رود آمازون در کشور پرو و رودهای کشور ونزوئلا و منطقهی گویان در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳/۹ سانتیمتر
نگاره: Garnelio.de
سردهی تبرماهیهای بزرگ Thoracocharax
نام: تبرماهی غولپیکر Giant hatchetfish
نام علمی: Thoracocharax securis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رود آمازون در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۶/۸ سانتیمتر
نگاره: Zigermandli
نام: تبرماهی خالباله Spotfin hatchetfish
نام علمی: Thoracocharax stellatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رودهای پارانا، آمازون و اورینوکو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۶/۷ سانتیمتر
نگاره: Zoobox.de
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین