خانوادهی اسبلهایان Schilbeidae، خانوادهای از راستهی گربهماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرندهی ۴۶ گونه است که در ۹ سرده دستهبندی شدهاند. از برجستهترین گونههای این خانواده میتوان گربهماهی نقرهای و گربهماهی سیلوند را نام برد. گونههای خانوادهی اسبلهایان در زیستگاههای آب شیرین منطقههای گرمسیری قارهی آفریقا و جنوب قارهی آسیا زندگی میکنند؛ هرچند در میان آنان گونههای آب لبشور نیز یافت میشوند. این جانوران بدنی کشیده، کموبیش فشرده و بدون پولک دارند. همچنین آنان ۳ تا ۴ جفت سبیلک در نزدیکی دهانشان دارند. این ماهیان میتوانند با این سبیلکها خوراک خود را در آبهای تیره و کدر و همچنین در شنها و ماسهها پیدا کنند.
گونههای خانوادهی اسبلهایان بالهی مخرجی کشیده دارند. بیشتر آنان دارای بالهی چربی و برخی بدون بالههای شکمی هستند. همچنین بیشتر آنان دارای بالهی پشتی با پایهای کوتاه و یک خار هستند. هرچند گونههای سردهی Parailia، بالهی پشتی ندارند. گونههای این خانواده بهوارون بیشتر گربهماهیان، کفزی نیستند و گرایش به شنا در آبهای آزاد دارند. خوراک آنان نیز، ماهیان کوچک، سختپوستان و حشرات است. Parailia spiniserrata (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۵/۴ سانتیمتر و گربهماهی سیلوند با درازای ۱۸۳ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونههای خانوادهی اسبلهایان بهشمار میروند. در این نوشته با ۷ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی Eutropiichthys
نام: -
نام علمی: Eutropiichthys vacha
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و کانالهای کشورهای پاکستان، هند، بنگلادش، نپال، میانمار و تایلند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: وزن ۱/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۳۸/۲ سانتیمتر
نگاره: Nilanjan Mukherjee
سردهی Neotropius
نام: پوتاسی هندی Indian potasi
نام علمی: Pachypterus atherinoides
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودهای کشورهای پاکستان، هند، بنگلادش، نپال و میانمار در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Aravind Manoj
سردهی Parailia
نام: -
نام علمی: Parailia pellucida
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و دریاچههای قارهی آفریقا (از استان نیل بالایی در کشور سودان تا غرب قارهی آفریقا؛ همچون حوضهی رودهای چاد، نیجر، سنگال، بوبو، بانداما، آنبی، ولتا، مونو، اوئمه، اوگون، کراس و ووری)
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتیمتر
نگاره: Birger Kamprath
سردهی Pareutropius
نام: گربهماهی آفریقایی سهخط Three-striped African catfish
نام علمی: Pareutropius buffei
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و کولابهای کشورهای نیجریه، نیجر، مالی، بنین و گینه در غرب قارهی آفریقا، میان مدارهای ۱۴ درجهی شمالی تا ۴ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۱/۵ سانتیمتر
نگاره: Birger Kamprath
نام: گربهماهی شیشهای آفریقایی African glass catfish
نام علمی: Pareutropius debauwi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رودهای کنگو، چیلونگو، کویلو، اوگوئه، نیانگا و رمبو انگووه در کشورهای آنگولا، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو و گابن در قارهی آفریقا، میان مدارهای ۳ درجهی شمالی تا ۱۳ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۲/۶ سانتیمتر
نگاره: Michal Peterka
سردهی Schilbe
نام: گربهماهی نقرهای Silver catfish
نام علمی: Schilbe intermedius
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۶۰ (بیشتر ۰ تا ۳۰) متری آبهای گرمسیری رودها و دریاچههای زیر صحرای بزرگ آفریقا (از کشور سنگال تا کشور سومالی، بهسوی جنوب تا کشور آفریقای جنوبی)
اندازه: وزن ۱/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۵۰ سانتیمتر
نگاره: Edouard
سردهی Silonia
نام: گربهماهی سیلوند Silond catfish
نام علمی: Silonia silondia
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودهای کشورهای پاکستان، هند، بنگلادش، نپال و شاید میانمار در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۸۳ سانتیمتر
نگاره: Worphat Laowrattana
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین