خانواده‌ی مارمولک‌ماهیان ژرفازی Bathysauridae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی تلسکوپ‌ماهی‌سانیان، از راسته‌ی لوله‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرنده‌ی ۲ گونه است که در ۱ سرده دسته‌بندی شده‌اند. گونه‌های خانواده‌ی مارمولک‌ماهیان ژرفازی در آب‌های ژرف معتدل و گرمسیری همه‌ی اقیانوس‌های جهان یافت می‌شوند. آنان تنهازیست هستند و بیشتر در ژرفای ۱۰۰۰ تا ۳۵۰۰ متری دریا زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی کشیده، مارمولک‌مانند و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان سری بزرگ و تخت، چشمانی کوچک، دهانی بزرگ و دندان‌هایی خمیده و خارمانند دارند. این ماهیان دارای پولک‌هایی بزرگ در راستای خط کناری‌شان هستند. گونه‌های خانواده‌ی مارمولک‌ماهیان ژرفازی، نرماده یا خنثی یا هرمافرودیت هستند. بدین معنی که هر دو اندام جنسی نر و ماده را دارا هستند و می‌توانند هم زامه و هم تخمک پدید آورند. گونه‌های این خانواده از ژرف‌زی‌ترین شکارگران سر هرم زنده‌ی جهان هستند و از خوردن هر چیزی پرهیز نمی‌کنند. خوراک آنان بیشتر ماهیان، خرچنگ و دیگر سخت‌پوستان است. هرچند آنان لاشه‌خواری و هم‌گونه‌خواری نیز می‌کنند. در این نوشته با ۲ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی Bathysaurus

نام: مارمولک‌ماهی ژرفازی Deepsea lizardfish
نام علمی: Bathysaurus ferox
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۶۰۰ تا ۳۵۰۰ (بیشتر ۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰) متری آب‌های ژرف همه‌ی اقیانوس‌های جهان، میان مدارهای ۷۰ درجه‌ی شمالی تا ۵۰ درجه‌ی جنوبی و ۱۸۰ درجه‌ی غربی تا ۱۸۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۶۴ سانتی‌متر
نگاره: NOAA

نام: مارمولک‌ماهی بلندباله Highfin lizardfish
نام علمی: Bathysaurus mollis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۵۵۰ تا ۴۹۰۳ (بیشتر ۲۰۰۰ تا ؟) متری آب‌های ژرف همه‌ی اقیانوس‌های جهان، میان مدارهای ۵۰ درجه‌ی شمالی تا ۲۰ درجه‌ی جنوبی و ۱۸۰ درجه‌ی غربی تا ۱۸۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۷۸ سانتی‌متر
نگاره: NOAA

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین