خانواده‌ی ریشوکوسگان Orectolobidae، خانواده‌ای از راسته‌ی کوسه‌نهنگ‌سانان یا فرش‌کوسه‌سانان و از رده‌ی غضروف‌ماهیان هستند. این خانواده دربرگیرنده‌ی ۱۲ گونه است که در ۳ سرده دسته‌بندی شده‌اند. تاکنون ۳ سرده از خانواده‌ی ریشوکوسگان نابود شده و از میان رفته‌اند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان ریشوکوسه‌ی منگوله‌دار و ریشوکوسه‌ی خال‌دار را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی ریشوکوسگان در آب‌های معتدل و گرمسیری شرق اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام و بیشتر پیرامون کشورهای اندونزی و استرالیا زندگی می‌کنند.
این جانوران بدنی کشیده و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان بدنی پوشیده از نقش‌های متقارن فرش‌مانند دارند. ریشوکوسگان دارای سری بسیار پهن و هموار هستند. همچنین آنان دارای شیارهایی پیرامون سوراخ‌های بینی و سبیلک‌هایی بلند در پیرامون دهان بزرگ‌شان هستند. ریشوکوسگان می‌توانند با این سبیلک‌ها خوراک خود را در آب‌های تیره و کدر و همچنین در شن‌ها و ماسه‌ها پیدا کنند. همچنین کناره‌های سر این کوسه‌ها پوشیده از آویخته‌های پوستی ریش‌مانند است. این اندام‌ها آنان را در پنهان‌سازی از چشم دیگر ماهیان یاری می‌کنند.
ریشوکوسگان دارای باله‌های سینه‌ای پهن و گِرد، دو باله‌ی پشتی نزدیک به‌هم و باله‌ی دُمی کوتاه هستند. همچنین آنان ۵ شکاف آبششی کوتاه دارند که چهارمین و پنجمین شکاف بالای باله‌ی سینه‌ای باز می‌شوند. گونه‌های خانواده‌ی ریشوکوسگان دریازی، کف‌زی و شب‌زی هستند و روز را بی‌جنبش در بستر دریا می‌گذرانند. خوراک آنان نیز ماهیان و بی‌مهرگان کفزی است. ریشوکوسه‌ی شمالی با درازای ۶۳ سانتی‌متر و ریشوکوسه‌ی منگوله‌دار با درازای ۳۶۶ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی ریشوکوسگان به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۱۰ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی Eucrossorhinus

نام: ریشوکوسه‌ی منگوله‌دار Tasselled wobbegong
نام علمی: Eucrossorhinus dasypogon
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۵۰ متری آب‌های ژرف اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۱ درجه‌ی شمالی تا ۲۳ درجه‌ی جنوبی و ۱۱۵ درجه‌ی شرقی تا ۱۵۵ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (کرانه‌های شرقی کشور اندونزی، کشور پاپوآ گینه‌ی نو و شمال کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۶۶ سانتی‌متر
نگاره: Pclark2

سرده‌ی ریشوکوسه‌ها  Orectolobus

نام: ریشوکوسه‌ی شاخاب (ریشوکوسه‌ی نواری) Gulf wobbegong
نام علمی: Orectolobus halei
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۹۵ متری آب‌های معتدل شرق اقیانوس هند (کرانه‌های ایالت استرالیای غربی در غرب کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۵۶ سانتی‌متر
نگاره: John Turnbull

نام: ریشوکوسه‌ی غربی Western wobbegong
نام علمی: Orectolobus hutchinsi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۰۶ (بیشتر ۰ تا ۷۹) متری آب‌های گرمسیری شرق اقیانوس هند (کرانه‌های ایالت استرالیای غربی در غرب کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۴۹ سانتی‌متر
نگاره: Andy Murch

نام: ریشوکوسه‌ی ژاپنی Japanese wobbegong
نام علمی: Orectolobus japonicus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۰۰ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۴۳ درجه‌ی شمالی تا ۶ درجه‌ی شمالی و ۱۰۳ درجه‌ی شرقی تا ۱۴۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (از کشورهای ژاپن، کره‌ی جنوبی و کره‌ی شمالی تا کشور ویتنام در شرق قاره‌ی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۱۱۸ سانتی‌متر
نگاره: Shigeru Harazaki

نام: ریشوکوسه‌ی اندونزی Indonesian wobbegong
نام علمی: Orectolobus leptolineatus
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۰ تا ۱۱۰ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (کرانه‌های کشور اندونزی و ایالت ساراواک کشور مالزی در جزیره‌ی بورنئو در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۱۱۲ سانتی‌متر برای نرها و ۱۲۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Jurgen Freund

نام: ریشوکوسه‌ی خال‌دار Spotted wobbegong
نام علمی: Orectolobus maculatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۴۸ (بیشتر ۰ تا ۱۱۰) متری آب‌های معتدل شرق اقیانوس هند، میان مدارهای ۲۰ درجه‌ی جنوبی تا ۴۰ درجه‌ی جنوبی و ۱۱۳ درجه‌ی شرقی تا ۱۵۴ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (از ایالت استرالیای غربی تا جنوب ایالت کوئینزلند در جنوب کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۲۰ سانتی‌متر
نگاره: Michal

نام: ریشوکوسه‌ی آراسته Ornate wobbegong
نام علمی: Orectolobus ornatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۰۰ متری آب‌های گرمسیری جنوب غربی اقیانوس آرام (کرانه‌های شرقی کشور استرالیا و جنوبی کشور پاپوآ گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۹۰ سانتی‌متر
نگاره: Bob Edgar

نام: ریشوکوسه‌ی خال‌دار کوتوله Dwarf spotted wobbegong
نام علمی: Orectolobus parvimaculatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۹ تا ۱۳۵ متری آب‌های نیمه‌گرمسیری شرق اقیانوس هند (کرانه‌های جنوب غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۸۸/۵ سانتی‌متر برای نرها و ۹۴/۳ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Mycrittercompendium

نام: ریشوکوسه‌ی شمالی Northern wobbegong
نام علمی: Orectolobus wardi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۳ متری آب‌های گرمسیری غرب مرکز اقیانوس آرام، میان مدارهای ۹ درجه‌ی جنوبی تا ۲۶ درجه‌ی جنوبی و ۱۱۴ درجه‌ی شرقی تا ۱۵۴ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (کرانه‌های کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۶۳ سانتی‌متر
نگاره: Guy Skillen / Atlas of Living Australia

سرده‌ی Sutorectus

نام: ریشوکوسه‌ی پینه‌دوز Cobbler wobbegong
نام علمی: Sutorectus tentaculatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۵ متری آب‌های معتدل شرق اقیانوس هند، میان مدارهای ۲۶ درجه‌ی جنوبی تا ۳۵ درجه‌ی جنوبی و ۱۱۳ درجه‌ی شرقی تا ۱۳۹ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (کرانه‌های کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۹۲ سانتی‌متر
نگاره: Kittsw

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین