نام: خر Donkey
نام علمی: Equus africanus asinus
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: تک‌سم‌سانان
زیرراسته: اسب‌سانیان
خانواده: اسبان
زیرخانواده: اسبیان
سرده: اسب‌ها (خر یا الاغ یا خر رام‌شده زیرگونه‌ی خر وحشی آفریقایی است.)
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی زانکلین یا پلیوسن پیشین (۵/۳۳۲ تا ۳/۶۰۰ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: زیستگاه‌های گوناگون در سراسر جهان
زندگانی: ۳۰ تا ۵۰ سال
سن بلوغ: نرها ۹ تا ۲۴ ماهگی و ماده‌ها ۱۸ تا ۲۴ ماهگی
زادآوری: زنده‌زا، ۱ تا ۲ نوزاد، با ۳۷۰ روز زمان بارداری
خوراک: گیاهان به‌ویژه سبزه‌ها، گیاهان گُل‌ده و برگ‌های سر شاخه‌ها (همچون سبزه‌ها، گندمیان، هفت‌بندیان، گُل‌های مغربی یا سبزه‌ی خر، باقلاییان، سه‌سیخکی‌ها، کاسنیان، انجیرتیغی‌ها، گل کمانچه‌ای‌ها، بارهنگ‌های تخم‌مرغی و کهور)
شکارگران: آدمی (خرهای‌های وحشی آفریقایی: شیر و گرگ اتیوپیایی) (خرهای‌های رمیده (در آمریکا): کایوت، روباه سرخ، گربه‌ی دم‌کوتاه، شیر کوهی و خرس سیاه آمریکایی)
رنگ: خاکستری؛ همچنین شکم، گوش‌ها و درون آن‌ها، دور چشم‌ها، پوزه و روی پاها به‌رنگ سفید، دارای نوار عمودی تیره در پشت
اندازه: وزن ۲۵۰ کیلوگرم، بلندای بدن تا شانه‌ها (جدوگاه) ۱۱۰ تا ۱۴۰ سانتی‌متر
درباره‌ی جانور: خر یا الاغ یا خر رام‌شده Domestic donkey، زیرگونه‌ی خر وحشی آفریقایی African wild ass با نام علمی Equus africanus است. خرها جانورانی روزگرد و گروه‌زیست هستند. خرهای رمیده و خرهای وحشی آفریقایی در گله‌هایی بزرگ زندگی می‌کنند. همچنین خرهای رمیده و خرهای وحشی آفریقایی قلمروخواه هستند. قلمرو آنان میان ۳۲ تا ۹۷ کیلومتر مربع برای هر گله گستردگی دارد. این جانوران بدنی تنومند، پاهایی بلند، دُمی دراز، یالی بلند و موهایی انبوه و کوتاه دارند. همچنین آنان گردنی کلفت و بلند، سری بزرگ و کشیده، گوش‌هایی دراز و چشمانی درشت دارند. این جانوران سُم‌رو هستند و بر روی نوک انگشتان پا راه می‌روند. خرها تنها یک انگشت در هر یک از پاهای خود دارند که با سُم بزرگی پایان می‌یابد. سُم، پوششی سخت در نوک انگشتان پای پستانداران سُم‌دار است که از جنس کراتین ساخته شده و از بخش نرم ته پاهای آنان در برابر آسیب‌ها جلوگیری می‌کند. خرها با لگد زدن و گاز گرفتن از خود دفاع می‌کنند. دندان‌های آسیای آنان پهن و تاج‌دار است و برای جویدن گیاهان کاربرد دارند. این جانوران دوندگان سریعی هستند و می‌توانند برای زمانی دراز به‌گونه‌ی یکنواخت بدوند. خرها می‌توانند به‌گونه‌ی ایستاده بخوابند. آنان روزها ایستاده می‌خوابند و شب‌ها برای خوابیدن دراز می‌کشند. دستگاه ایستایی خرها دربرگیرنده‌ی مجموعه‌ای از رباط‌ها، زردپی‌ها و ماهیچه‌هایی‌ست که مفصل‌های اصلی دست و پای آنان را هنگام خواب کوتاه، قفل می‌کند. خرها دارای حس بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه‌ی نیرومندی هستند. خرها نخستین بار میان ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ سال پیش، در مصر باستان یا میان‌رودان رام شدند. در این چند هزار سال با دست‌درازی آدمی در روند جفت‌گیری و پرورش خرها، آنان به نژادهای فراوانی دگرگون شده‌اند. همچنین خر رمیده Feral donkey، خری رام شده است که به طبیعت بازگشته است. به زبانی دیگر خرهای رمیده در طبیعت و آزاد زندگی می‌کنند، ولی از تبار نمونه‌های رام شده هستند.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Maggie230 - Fritillary2
گردآوری: فرتورچین
