نام: نهنگ راستین کوتوله Pygmy right whale
نام علمی: Caperea marginata
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: جفت‌سم‌سانان
زیرراسته: نهنگ‌اسب‌آبی‌سانیان
فروراسته: آب‌بازسانان
خردراسته: نهنگان بی‌دندان
خانواده: نونهنگان
سرده: کوتوله‌نهنگ‌ها
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی میوسن پسین (۱۱/۶۰۸ تا ۵/۳۳۲ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: آب‌های پیرامون جنوبگان، میان مدارهای ۳۰ تا ۵۵ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی (بیشتر کرانه‌های کشورهای شیلی، نامیبیا، آفریقای جنوبی، استرالیا و نیوزیلند)
زندگانی: ۲۰ تا ۴۰ سال
سن بلوغ: ناشناخته
زادآوری: زنده‌زا، ۱ نوزاد، با ۱۰ تا ۱۲ ماه زمان بارداری
خوراک: شکار زئوپلانکتون‌ها همچون کریل‌ها و پاروپایان
شکارگران: آدمی و نهنگ قاتل
رنگ: خاکستری تیره در پشت و خاکستری روشن در شکم
اندازه: وزن ۳/۴ تن، سر و بدن به درازای ۶/۱ متر برای نرها و ۶/۴۵ متر برای ماده‌ها (ماده‌ها بزرگ‌ترند.)
درباره‌ی جانور: نهنگ راستین کوتوله یا نهنگ شکار کوتوله یا یوزنهنگ کوتوله، تنها گونه‌ی به‌جا مانده از خانواده‌ی نونهنگان یا نونهنگیان Cetotheriidae است. همچنین نهنگ راستین کوتوله کوچک‌ترین گونه‌ی خردراسته‌ی نهنگان بی‌دندان است. این جانوران بدنی دوکی‌مانند، دو باله‌ی سینه‌ای، یک باله‌ی پشتی داسی‌مانند و یک باله‌ی دُمی دارند. همچنین آنان سری بزرگ و آرواره‌ی بالایی باریک و کمانی‌مانند دارند که نمایی همچون کمان به دهان‌شان می‌دهد. نهنگ‌های راستین کوتوله در دهان‌شان به‌جای دندان، صفحه‌های عمودی شانه‌ای دارند که از جنس کراتین ساخته شده‌اند و کار آن‌ها پالایش آب و به‌دام انداختن جانداران کوچک سخت‌پوست است. این جانوران برای شکار سخت‌پوستان ریزی همچون کریل‌ها، نخست آب فراوانی را فرو برده و سپس با بستن دهان‌شان، آب را به بیرون فشار می‌دهند. در این زمان صفحه‌های شانه‌ای همچون یک الک، جلو بیرون رفتن جانوران ریز را گرفته و نهنگ‌ها می‌توانند آنان را با زبان خود گِرد آورده و بخورند. نهنگ‌های راستین کوتوله لایه‌ای کلفت از پیه یا چربی در زیر پوست‌شان دارند. این لایه‌ی چربی که پُر از رگ‌های خونی‌ست، توانایی شنا در آب‌های سرد و توانایی شناور بودن در آب را به آنان می‌دهد. افزون بر این، این لایه‌ی چربی انرژی‌ای که نهنگ‌های راستین کوتوله در زمان کوچ نیاز دارند را برای‌شان فراهم کرده و همچنین آنان را در برابر آب و هوای خشن و شکارگران نگهداری می‌کند. این جانوران به‌جای بینی، دارای دو سوراخ دم‌وبازدم هستند. سوراخ دم‌وبازدم لوله‌ای بالای سر نهنگ‌هاست که آنان با هر بار آمدن به روی آب، با آن دم‌وبازدم انجام می‌دهند. از آن‌جا که این سوراخ در بالای سر این جانوران جای گرفته، آنان برای انجام دم‌وبازدم نیازی به بیرون آوردن کامل سر از آب ندارند. در فرایند دَم، هوای دارای اکسیژن به درون شُش‌ها کشیده می‌شود و در بازدَم، فواره‌ای از آب بدون اکسیژن، از سوراخ دم‌وبازدم بیرون می‌رود.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Marko Steffensen - Marko Steffensen
گردآوری: فرتورچین
