خانوادهی سنجابماهیان ژرفزی Berycidae، خانوادهای از زیرراستهی سنجابماهیسانیان، از راستهی سنجابماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. از برجستهترین گونههای این خانواده میتوان آلفونسینو و آلفونسینو باشکوه را نام برد. گونههای خانوادهی سنجابماهیان ژرفزی در آبهای گرمسیری و معتدل سراسر جهان زندگی میکنند. این جانوران بدنی کشیده، لوزیمانند، فشرده و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان دهانی بزرگ، چشمانی درشت و بالهی دُمی دوشاخه دارند. بدن این ماهیها بیشتر بهرنگ سرخ است. گونههای این خانواده دریازی و شبزی هستند و خوراک آنان سختپوستان، سرپایان و ماهیان کوچک است. آلفونسینو کوتاه با درازای ۲۰ سانتیمتر و آلفونسینو با درازای ۱۰۰ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونههای خانوادهی سنجابماهیان ژرفزی بهشمار میروند. در این نوشته با ۶ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی Beryx
نام: آلفونسینو Alfonsino
نام علمی: Beryx decadactylus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۱۰ تا ۱۳۰۰ متری (بیشتر ۲۰۰ تا ۸۰۰ متری) آبهای معتدل و گرمسیری سراسر اقیانوسهای جهان (بهجز شرق اقیانوس آرام) (شرق اقیانوس اطلس: در کرانههای کشورهای ایسلند و نروژ در غرب قارهی اروپا تا صحرای غربی در شمال غربی قارهی آفریقا تا کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا، همچنین غرب دریای مدیترانه، غرب اقیانوس اطلس: در کرانههای جزیرهی گرینلند وابسته به کشور دانمارک در شمال شرقی آمریکای شمالی آرژانتین در جنوب شرقی آمریکای جنوبی، اقیانوسهای هند و آرام: در کرانههای شرقی قارهی آفریقا تا ژاپن در شرق قارهی آسیا و کشورهای استرالیا و نیوزیلند در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: وزن ۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۱۰۰ سانتیمتر
نگاره: Dr. Ken Sulak, USGS
نام: آلفونسینو باشکوه Splendid alfonsino
نام علمی: Beryx splendens
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۵ تا ۱۳۰۰ متری (بیشتر ۴۰۰ تا ۶۰۰ متری) آبهای نیمهگرمسیری سراسر اقیانوسهای جهان (بهجز شمال شرقی اقیانوس آرام و دریای مدیترانه) (غرب اقیانوس اطلس: در شاخاب من در شمال شرقی کشور آمریکا تا شاخاب مکزیک در شرق آمریکای شمالی، شرق اقیانوس اطلس: در کرانههای جنوب غربی قارهی اروپا و گروهجزیرهی قناری وابسته به کشور اسپانیا تا کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا، اقیانوسهای هند و آرام: در کرانههای شرقی قارهی آفریقا تا ژاپن در شرق قارهی آسیا و گروهجزیرهی هاوایی و کشورهای استرالیا و نیوزیلند در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: وزن ۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۷۰ سانتیمتر
نگاره: NOAA Photo Library
سردهی Centroberyx
نام: سرخماهی Redfish
نام علمی: Centroberyx affinis
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۴۵۰ متری آبهای نیمهگرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانههای کشورهای استرالیا و نیوزیلند و گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: وزن ۲ کیلوگرم، بدن به درازای ۵۰ سانتیمتر
نگاره: Graham Edgar
نام: سرخماهی خمکران Bight redfish
نام علمی: Centroberyx gerrardi
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۵۰۰ متری آبهای معتدل شرق اقیانوس هند (در کرانههای کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۶۶ سانتیمتر
نگاره: German Soler
نام: دمپرستویی Swallow-tail
نام علمی: Centroberyx lineatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۵ تا ۲۸۰ متری (بیشتر ۶۰ تا ؟ متری) آبهای معتدل غرب اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (غرب اقیانوس هند: در کرانههای کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا، غرب اقیانوس آرام: در کرانههای کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا تا استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۴۶ سانتیمتر
نگاره: Antonia Cooper
نام: آلفونسینو کوتاه Short alfonsino
نام علمی: Centroberyx spinosus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای غرب اقیانوس هند (در کرانههای کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: -
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین