خانوادهی گیرهماهیان یا اردکماهیان آفریقایی Hepsetidae، خانوادهای از زیرراستهی تتراسانیان، از راستهی تتراسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرندهی ۶ گونه است که در ۱ سرده دستهبندی شدهاند. گونههای خانوادهی گیرهماهیان تنها در قارهی آفریقا یافت میشوند. آنان در زیستگاههای آب شیرین همچون رودها و دریاچههای منطقههای گرمسیری زندگی میکنند. این جانوران بدنی دراز، اردکماهیمانند و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان بالهی چربی، چشمانی درشت، پوزهای دراز، دهانی بزرگ و دندانهای نیش بزرگ و مخروطی دارند. خوراک گونههای بزرگسال این خانواده، ماهیان کوچکتر و خوراک نوجوانان، حشرات و لارو آنان است. Hepsetus kingsleyae (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۲۲ سانتیمتر و کاراسین اردکماهی آفریقایی با درازای ۴۴/۲ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونههای خانوادهی گیرهماهیان بهشمار میروند. در این نوشته با ۴ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی گیرهماهیها Hepsetus
نام: اردکماهی آفریقایی جنوبی Southern African Pike
نام علمی: Hepsetus cuvieri
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رودهای کوانزا، کونن، اوکاوانگو، زامبزی بالایی، کافوئه و کنگو در جنوب قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۷ سانتیمتر
نگاره: Alex Giltjes
نام: -
نام علمی: Hepsetus lineatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رودهای کنگو، ساناگا و چیلوانگو در قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۸/۳ سانتیمتر
نگاره: Jonathan (Jon) Armbruster
نام: -
نام علمی: Hepsetus microlepis
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رودهای کنگو، واگنیا و گریبینگویی در قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۰/۵ سانتیمتر
نگاره: Hans Mayland
نام: کاراسین اردکماهی آفریقایی African pike characin
نام علمی: Hepsetus odoe
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رود ساساندارا در کشور ساحل عاج در غرب تا رود شاری در کشور جمهوری آفریقای مرکزی در شرق و بهسوی جنوب تا رود کینکه در کشور کامرون در غرب زیر صحرای بزرگ آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴۴/۲ سانتیمتر
نگاره: Hampus Hertzman
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین