نام: شوکا Roe deer
نام علمی: Capreolus capreolus
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: جفت‌سم‌سانان
زیرراسته: نشخوارکننده‌سانیان
خانواده: گوزنان
زیرخانواده: گوزنیان جهان نو
سرده: شوکاها
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
پیدایش: دوره‌ی میوسن میانه (۱۵/۹۷ تا ۱۱/۶۰۸ میلیون سال پیش)
زیستگاه: جنگل‌های شمالی، جنگل‌های زیرشمالگانی، جنگل‌های معتدل، درختچه‌زارهای شمالی، درختچه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای معتدل، رودها و جویبارهای همیشگی (دربرگیرنده‌ی آبشارها)، رودها و جویبارهای موسمی، دوره‌ای و نامنظم، تالاب‌های بیشتر درختچه‌ای، زمین‌های کشت‌پذیر، چراگاه‌ها، کلان‌کشتزارها، باغ‌های روستایی و منطقه‌های شهری کشورهای آلبانی، آندورا، ارمنستان، اتریش، آذربایجان، بلاروس، بلژیک، بوسنی و هرزگوین، بلغارستان، کرواسی، چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، گرجستان، آلمان، یونان، مجارستان، ایران، عراق، ایتالیا، لتونی، لیختن اشتاین، لیتوانی، لوکزامبورگ، مولداوی، موناکو، مونته‌نگرو، هلند، مقدونیه شمالی، نروژ، لهستان، پرتغال، رومانی، روسیه، سان مارینو، صربستان، اسلواکی، اسلوونی، اسپانیا، سوئد، سوئیس، ترکیه، اوکراین و بریتانیا، شهر جبل الطارق (از سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا) و جزیره‌ی گرینلند وابسته به کشور دانمارک در قاره‌ی اروپا و شمال غربی کشور روسیه و شمال کشور ایران در غرب قاره‌ی آسیا
زندگانی: ۱۰ سال (بیشینه ۱۵ تا ۱۷ سال)
سن بلوغ: نرها ۲۲ ماهگی و ماده‌ها ۱۴ ماهگی
زادآوری: زنده‌زا، ۱ تا ۳ نوزاد، با ۲۶۴ تا ۳۱۸ روز زمان بارداری
خوراک: گیاهان همچون سبزه‌ها، برگ‌ها، جوانه‌ها و میوه‌ها به‌ویژه سته‌ها
شکارگران: آدمی، گرگ خاکستری، وشق اوراسیایی، روباه سرخ، سگ، ولورین، گربه‌ی وحشی اروپایی، گراز و عقاب طلایی (در ایران: پلنگ ایرانی (زیرگونه‌ی پلنگ))
رنگ: تابستان‌ها سرخ تا سرخ-قهوه‌ای و زمستان‌ها قهوه‌ای گراینده به خاکستری تا قهوه‌ای تیره؛ پیرامون دُم نیز به‌رنگ سفید
اندازه: وزن ۲۲/۶ تا ۳۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۱۰۷ تا ۱۲۵/۷ سانتی‌متر، دُم به درازای ۲ تا ۳ سانتی‌متر، بلندای بدن تا شانه‌ها ۶۶ تا ۸۳/۳ سانتی‌متر
درباره‌ی جانور: شوکا یا شوکای غربی Western roe deer یا شوکای اروپایی European roe، جانوری روزگرد و گروه‌زیست است. این جانوران در دو گروه زندگی می‌کنند: نرهای بالغ قلمروخواه و گله‌ی ماده‌ها و بچه‌های‌شان. تابستان‌ها نرها تنهازیست و ماده‌ها گروه‌زیست هستند، ولی زمستان‌ها همگی در گله‌هایی گرد هم می‌آیند. آنان در جنگل‌ها در گله‌هایی با ۴۰ تا ۹۰ شوکا و در زمین‌های باز در گله‌هایی با ۱۰ تا ۱۵ شوکا زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی باریک، پاهایی بلند، دست‌هایی کوتاه‌تر از پاها، دُمی بسیار کوتاه و موهایی انبوه و کوتاه دارند. همچنین آنان گردنی بلند، سری کشیده، گوش‌هایی بزرگ و بیضی‌مانند به بلندای ۱۲ تا ۱۴ سانتی‌متر و چشمانی درشت دارند. شوکاهای نر ۲ شاخ به بلندای ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر با ۲ یا ۳ و گاه ۴ شاخک دارند. شوکاهای ماده نیز بدون شاخ هستند. شاخ‌ها یک جفت استخوان بلند و شاخک‌دار هستند که بر روی سر شوکاها جای گرفته‌اند. این شاخ‌ها همیشگی نیستند و هر ساله می‌افتند و به جای‌شان شاخ‌های تازه و بزرگ‌تری می‌رویند. شوکاها شاخ‌ها را برای دفاع و در زمان جفت‌یابی، آن‌ها را برای پیکار با دیگر هم‌گونه‌ها به‌کارگیری می‌کنند. این جانوران سُم‌رو هستند و بر روی نوک انگشتان پا راه می‌روند. شوکاها ۲ انگشت بزرگ در هر یک از پاهای خود دارند که با سُم بزرگی پایان می‌یابند. سُم، پوششی سخت در نوک انگشتان پای پستانداران سُم‌دار است که از جنس کراتین ساخته شده و از بخش نرم ته پاهای آنان در برابر آسیب‌ها جلوگیری می‌کند. این جانوران ویژگی‌هایی همچون سگ‌ها دارند. شوکاها به‌وارون سُم‌داران که با لب‌های خود آب می‌نوشند، همچون سگ‌ها با زبان خود آب می‌نوشند. همچنین آنان در هنگام ترس آوایی همانند واق واق سگ سر می‌دهند و با سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت از چنگ شکارگران می‌گریزند.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Steve Balcombe - Caroline Legg
گردآوری: فرتورچین
