علی و نینو داستانی عاشقانه و از شاهکارهای ادبیات جنوب «منطقه‌ی قفقاز» است. این داستان به‌دست نویسنده‌ای با نام مستعار «کوربان سعید» یا «قربان سعید» نوشته شده است. داستان علی و نینو روایت دلدادگی پسری آذربایجانی و شیعه‌ی مسلمان به‌نام «علی» و دختری گرجی و ارتدوکس مسیحی به‌نام «نینو» است.
چکیده‌ی داستان علی و نینو
«علی» پسر هجده ساله‌ی یک خانواده‌ی مسلمان برجسته در شهر باکو است. علی‌رغم این‌که به فرهنگ و دین اسلام بسیار وفادار است، اما به شکل فزاینده‌ای به عقاید غربی کشیده می‌شود. او در یک مدرسه‌ی پسرانه‌ی روسی درس می‌خواند و عاشق «نینو کیپیانی»، دختر هفده‌ی ساله‌ی گرجی است. خانواده‌ی نینو به اندازه‌ی خانواده‌ی علی قابل احترام هستند، اما مسیحی و ثروتمند که به شکل خانواده‌های انگلیسی زندگی می‌کنند. داستان عشق این دو نفر با مخالفت خانواده‌های‌شان، جنگ جهانی اول و فراز و نشیب‌های زیادی روبرو می‌شود.
در هر صورت و با هر شیوه‌ای مانند کمک گرفتن از دوستان مشترک خانوادگی، بالاخره علی و نینو از والدین‌شان برای ازدواج‌شان رضایت می‌گیرند. پدر علی اجازه می‌دهد، اما با او شرط می‌کند که ابتدا نینو باید مدرسه را تمام کند و علی نباید اجازه دهد، او ایمان بیگانه‌ی خودش را به خانه‌ی ما بیاورد. در این میان، پدر نینو خواسته‌ی دیگری دارد: او از هر دو می‌خواهد که تا پایان جنگ صبر کنند.
یک سال بعد، نینو مدرسه را تمام می‌کند و عاشقان به شهر تفلیس در گرجستان می‌روند تا مقدمات عروسی خود را فراهم کنند. اما، گرجستان به میدان نبرد تبدیل می‌شود؛ جنگی بین آلمان و اتحاد جماهیر شوروی که به این کشور هم کشیده شده است. با هر سختی که بود، علی و نینو بالاخره با هم ازدواج می‌کنند و چند ماهی با خوشی و راحتی زندگی می‌کنند. با این حال، با فروپاشی انقلاب روسیه در هرج و مرج و از طرفی تصرف باکو، این دو مجبور می‌شوند به شهر تهران در ایران فرار کنند، جایی که باید به عنوان مسلمانان و ارتدوکس زندگی کنند. علی با این بازگشت به ریشه‌هایش احساس نشاط می‌کند، اما نینو در برابر محدودیت‌هایی که بر زنان ایرانی تحمیل می‌شود، مقاومت می‌کند.
سرانجام، آذربایجان خود را به‌عنوان یک جمهوری مستقل تثبیت می‌کند و علی و نینو به خانه‌ی خود باز می‌گردند. زندگی زیاد با این دو عاشق جوان مهربان نبود و پس از مدتی ارتش سرخ دوباره به آذربایجان حمله می‌کند و علی تصمیم می‌گیرد شمشیر بکشد و برای کشورش بجنگد. در نهایت، نینو با فرزند تازه متولد شده‌ی خود به گرجستان فرار می‌کند، در حالی که علی در جنگ برای بازپس‌گیری آذربایجان توسط شوروی کشته می‌شود.
فهرست عشاق نامدار ایران و جهان
نگاره: نادیا ویشنویسکا
گردآوری: فرتورچین
