خانوادهی کبوتران Columbidae، خانوادهای از راستهی کبوترسانان و از ردهی پرندگان هستند. همچنین این خانواده دربرگیرندهی کبوترها Pigeons و قمریها Doves هستند. در زبان انگلیسی، به گونههای کوچکتر قمری و به گونههای بزرگتر کبوتر گفته میشود. با این همه، این جداسازی در بیشتر زبانهای دیگر بهکار برده نمیشود. از برجستهترین گونههای این خانواده میتوان قمری مویهگر (قمری سوگوار)، قمری اروپایی (قمری معمولی)، کبوتر چاهی، کبوتر کوهپایه، کبوتر جنگلی معمولی، قمری زمینی معمولی، قمری گورخری، کبوتر تاجدار غربی، کبوتر تاجدار ویکتوریا و کبوتر نیکوبار را نام برد.
گونههای خانوادهی کبوتران در سراسر جهان بهجز صحرای بزرگ آفریقا، بلندیهای سرزمین شمالگان و همچنین قارهی جنوبگان و جزیرههای پیرامون آن زندگی میکنند. افزون بر این، زیستگاه بیشتر گونههای این خانواده، جنوب شرقی قارهی آسیا و کشور استرالیا است. این پرندگان بدنی تنومند، بالهایی بزرگ و پهن، دُمی بلند، گردنی کوتاه، سری کوچک و نوکی باریک و کوتاه دارند. همچنین آنان پاهایی کوتاه و پنجههایی بلند، نوکتیز و خمیده دارند. گونههای خانوادهی کبوتران روزگرد و تکهمسر هستند. بیشتر گونههای این خانواده درختی هستند، هرچند گونههای زمینی و نیمهزمینی نیز در میان آنان یافت میشود. گونههای این خانواده گیاهخوارند. آنان بیشتر دانهخوار و میوهخوار هستند، ولی گاهی حشرات، حلزونها، کرمها، مارمولکها، برگها، جوانهها و گلها را نیز میخورند. گونههای دانهخوار بهجز چند گونه، پرهایی مات دارند، ولی گونههای میوهخوار، دارای پرهایی رنگارنگ هستند.
کبوترها، فلامینگوها و برخی از پنگوئنها تنها پرندگانی هستند که به جوجههایشان شیر چینهدان یا شیر کبوتر میدهند. شیر چینهدان، شیر پدید آمده از تراوشات برآمده از لایهی پوشش درونی چینهدان است که بزرگسالان آن را به دهان جوجهها بازمیگردانند. زمان آغاز ساخته شدن شیر چینهدان در کبوترها، چند روز مانده به بیرون آمدن جوجهها از تخم است. در این زمان بزرگسالان از خوردن خودداری میکنند تا شیر چینهدان آنان، به دانههایی که جوجهها توانایی گوارش آن را ندارند، آغشته نشود. قمری زمینی سینهساده با وزن ۲۴ تا ۲۶ گرم و درازای ۱۴ تا ۱۶ سانتیمتر کوچکترین و کبوتر تاجدار ویکتوریا با وزن ۲/۴ کیلوگرم و درازای ۷۵ سانتیمتر بزرگترین گونهی خانوادهی کبوتران بهشمار میروند. در این نوشته که به بخش نخست خانوادهی کبوتران میپردازد با ۲۹ گونه (از ۲۹۹ گونه) آشنا میشویم.
سردهی قمریبلدرچینها Geotrygon
نام: قمریبلدرچین پیشانیخاکستری Grey-fronted quail-dove
نام علمی: Geotrygon caniceps
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای بخشهای شرقی و غربی کشور جزیرهای کوبا در دریای کارائیب
اندازه: وزن ۱۹۲ تا ۲۱۰ گرم، بدن به درازای ۲۶ تا ۳۰ سانتیمتر برای نرها و ۲۷ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Melody Lytle
نام: قمریبلدرچین کی وست Key West quail-dove
نام علمی: Geotrygon chrysia
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای خشک گرمسیری و نیمهگرمسیری، جنگلهای دشت نمناک و درختچهزارهای جزیرههای آنتیل بزرگ در دریای کارائیب
اندازه: وزن ۱۷۵ گرم، بدن به درازای ۲۷ تا ۳۱ سانتیمتر
نگاره: Mario Olteanu
نام: قمریبلدرچین پیشانیسفید White-fronted quail-dove
نام علمی: Geotrygon leucometopia
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای نیمهگرمسیری، جنگلهای کوهستانی و منطقههای خشک غرب کشور دومینیکن در جزیرهی هیسپانیولا در دریای کارائیب
اندازه: وزن ۱۷۱ گرم، بدن به درازای ۲۸ سانتیمتر
نگاره: José Miguel Pantaleón Inoa
نام: قمریبلدرچین گلگون Ruddy quail-dove
نام علمی: Geotrygon montana
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارها، درختچهزارها و کشتزارهای بخشهایی از کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی، بخشهایی از آمریکای مرکزی و شمال، شرق و مرکز آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۸۵ تا ۱۵۰ گرم، بدن به درازای ۱۹ تا ۲۸ سانتیمتر
نگاره: Jon Irvine
نام: قمریبلدرچین لگامدار Bridled quail-dove
نام علمی: Geotrygon mystacea
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی گروهجزیرهی پورتوریکو و برخی جزیرههای آنتیل کوچک در دریای کارائیب
اندازه: وزن ۲۰۸ تا ۲۲۴ گرم، بدن به درازای ۳۰ سانتیمتر
نگاره: Vincent Leroy
نام: قمریبلدرچین ارغوانی Purple quail-dove
نام علمی: Geotrygon purpurata
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی غرب کشور کلمبیا و شمال غربی اکوادور در شمال غربی آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۱۵۵ گرم، بدن به درازای ۲۲ تا ۲۶ سانتیمتر
نگاره: Rob Felix
نام: قمریبلدرچین سفیر Sapphire quail-dove
نام علمی: Geotrygon saphirina
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی همیشهسبز جنوب کشور کلمبیا، شرق اکوادور، شمال و شرق پرو و بخشهای کوچکی از شرق برزیل در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۱۳۹ تا ۱۹۹ گرم، بدن به درازای ۲۲ تا ۲۶ سانتیمتر
نگاره: Cullen Hanks
نام: قمریبلدرچین کاکلدار Crested quail-dove
نام علمی: Geotrygon versicolor
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی کشور جزیرهای جامائیکا در دریای کارائیب
اندازه: وزن ۲۲۵ گرم، بدن به درازای ۲۷ تا ۳۱ سانتیمتر برای نرها و ۲۷ تا ۳۰ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Birding and Photography
نام: قمریبلدرچین بنفش Violaceous quail-dove
نام علمی: Geotrygon violacea
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای همیشهسبز گرمسیری و کشتزارهای کاکائو در کشورهای نیکاراگوئه، کاستاریکا و پاناما در آمریکای مرکزی و شمال شرقی و جنوب شرقی کلمبیا، شرق ونزوئلا، گویان، سورینام، شمال شرقی و جنوب شرقی برزیل، بخشهایی از پرو و بولیوی، شرق پاراگوئه و شمال شرقی آرژانتین در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۹۳ تا ۱۵۰ گرم، بدن به درازای ۲۰ تا ۲۳/۵ سانتیمتر برای نرها و ۲۱ تا ۲۴/۵ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Hector Bottai
سردهی Starnoenas
نام: قمریبلدرچین سرآبی Blue-headed quail-dove
نام علمی: Starnoenas cyanocephala
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت و منطقههای باتلاقی کشور جزیرهای کوبا در دریای کارائیب
اندازه: وزن ۲۱۳ تا ۲۹۰ گرم، بدن به درازای ۲۹ تا ۳۴ سانتیمتر
نگاره: PSeubert
سردهی Leptotrygon
نام: قمریبلدرچین پشتزیتونی Olive-backed quail-dove
نام علمی: Leptotrygon veraguensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای انبوه نمناک کشورهای کاستاریکا، اکوادور، نیکاراگوئه و پاناما در آمریکای مرکزی و شرق کلمبیا در شمال غربی آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۱۵۵ گرم، بدن به درازای ۲۱ تا ۲۴/۵ سانتیمتر برای نرها و ۲۱ تا ۲۲ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Cyn Vargas Nature Photo
سردهی قمریهای پرناز Leptotila
نام: قمری نوکسفید (قمری ورو) White-tipped dove
نام علمی: Leptotila verreauxi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچهزارها، درختزارها و جنگلهای جنوب ایالت تگزاس در کشور آمریکا و بخشهایی از مکزیک در آمریکای شمالی، بخشهایی از آمریکای مرکزی و شمال، شرق و مرکز آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۱۵۵ گرم، بدن به درازای ۲۸ سانتیمتر
نگاره: Gary Weller
نام: قمری یونگاس (قمری بزرگدم) Yungas dove
نام علمی: Leptotila megalura
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارهای نمناک گرمسیری و نیمهگرمسیری بخشهایی از کشورهای بولیوی و آرژانتین در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲۹ تا ۳۲ سانتیمتر
نگاره: Tini & Jacob Wijpkema
نام: قمری پیشانیخاکستری Grey-fronted dove
نام علمی: Leptotila rufaxilla
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای نمناک همهی کشورهای آمریکای جنوبی بهجز کشور شیلی در شرق رشتهکوه آند
اندازه: وزن ۱۱۵ تا ۱۸۳ گرم، بدن به درازای ۲۸ سانتیمتر
نگاره: António Guerra
نام: قمری سرخاکستری Grey-headed dove
نام علمی: Leptotila plumbeiceps
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای نمناک شرق کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی، بخشهایی از آمریکای مرکزی و بخش کوچکی از کشور کلمبیا در شمال شرقی آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۱۳۹ تا ۲۰۵ گرم، بدن به درازای ۲۳/۵ تا ۲۶ سانتیمتر
نگاره: Frank Shufelt
نام: قمری رنگپریده Pallid dove
نام علمی: Leptotila pallida
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای همیشهسبز گرمسیری و درختزارهای نیمهبرگریز خشک غرب کشورهای کلمبیا و اکوادور و شمال غربی پرو در شمال غربی آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲۳ تا ۲۶ سانتیمتر
نگاره: Luke Seitz
نام: قمری آزوئرو (قمری پشتقهوهای) Azuero dove
نام علمی: Leptotila battyi
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها و باتلاقهای درختی جزیرهی کویبا در جنوب کشور پاناما در آمریکای مرکزی
اندازه: بدن به درازای ۲۳/۵ تا ۲۵/۵ سانتیمتر
نگاره: Chris Fischer
نام: قمری گرانادا Grenada dove
نام علمی: Leptotila wellsi
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشور جزیرهای گرنادا در گروهجزیرهی آنتیل کوچک در دریای کارائیب
اندازه: بدن به درازای ۳۱ سانتیمتر
نگاره: Pete Morris
نام: قمری کارائیبی Caribbean dove
نام علمی: Leptotila jamaicensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختزارها و درختچهزارهای منطقههای پست نیمهخشک کشورهای بلیز و جامائیکا، جزیرههایی از کلمبیا و هندوراس، جزیرههای کیمن (سرزمین فرادریایی فرانسه) و بخشهایی از کشور مکزیک در شبهجزیرهی یوکاتان در آمریکای مرکزی
اندازه: وزن ۱۱۷ تا ۱۹۰ گرم، بدن به درازای ۲۹ تا ۳۳ سانتیمتر
نگاره: Dave Johnson
نام: قمری سینهخاکستری Grey-chested dove
نام علمی: Leptotila cassinii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کشورهای بلیز، کلمبیا، کاستاریکا، گواتمالا، هندوراس، مکزیک، نیکاراگوئه و پاناما در آمریکای مرکزی
اندازه: وزن ۱۳۲ تا ۱۷۹ گرم، بدن به درازای ۲۲/۵ تا ۲۸ سانتیمتر
نگاره: HansBucht
نام: قمری شکماخرایی Ochre-bellied dove
نام علمی: Leptotila ochraceiventris
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای غرب و جنوب غربی کشور اکوادور و شمال غربی پرو در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۱۴۶ گرم، بدن به درازای ۲۳ تا ۲۵ سانتیمتر
نگاره: David Lambeth
نام: قمری تولیما Tolima dove
نام علمی: Leptotila conoveri
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای نمناک نیمهگرمسیری دامنههای شرقی رشتهکوه آند در کشور کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۲۲/۵ تا ۲۵ سانتیمتر
نگاره: Adriana Dinu
سردهی قمریهای زنایدا Zenaida
نام: قمری بالسفید White-winged dove
نام علمی: Zenaida asiatica
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچهزارها، درختزارها، بیابانها، کشتزارها و شهرهای جنوب کشور آمریکا و سراسر مکزیک در آمریکای شمالی، بخشهایی از آمریکای مرکزی و برخی جزیرههای دریای کارائیب
اندازه: وزن ۱۵۰ گرم، بدن به درازای ۲۹ سانتیمتر، بازهی میان دو سر بالها ۴۸ تا ۵۸ سانتیمتر
نگاره: Hawk Person
(آشنایی بیشتر با قمری بالسفید)
نام: قمری گوشدار Eared dove
نام علمی: Zenaida auriculata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچهزارهای خشک و نیمهخشک، سبزهزارهای باز درختی، کشتزارها، باغها و شهرهای سراسر آمریکای جنوبی و کشور جزیرهای ترینیداد و توباگو در دریای کارائیب
اندازه: وزن ۱۲۰ تا ۱۸۰ گرم، بدن به درازای ۲۲ تا ۲۸ سانتیمتر، بالها به درازای ۱۳/۵ تا ۱۶/۳ سانتیمتر
نگاره: Oleg Nabrovenkov
(آشنایی بیشتر با قمری گوشدار)
نام: قمری زنایدا Zenaida dove
نام علمی: Zenaida aurita
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها، کشتزارها و شهرهای جزیرههای دریای کارائیب و بخش کوچکی از شبهجزیرهی یوکاتان در کشور مکزیک
اندازه: وزن ۱۴۹ تا ۱۸۰ گرم برای نرها و ۱۲۰ تا ۱۴۵ گرم برای مادهها، بدن به درازای ۲۸ تا ۳۰/۵ سانتیمتر، بازهی میان دو سر بالها ۳۶ تا ۴۱ سانتیمتر
نگاره: Richard Stead
(آشنایی بیشتر با قمری زنایدا)
نام: قمری گالاپاگوس Galapagos dove
نام علمی: Zenaida galapagoensis
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: دشتهای صخرهای، درختان پراکنده، بوتهها و کاکتوسهای گروهجزیرهی گالاپاگوس در غرب کشور اکوادور در شرق اقیانوس آرام در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۶۷ تا ۹۲ گرم، بدن به درازای ۱۸ تا ۲۳ سانتیمتر
نگاره: Luis Piovani
نام: قمری سوکورو Socorro dove
نام علمی: Zenaida graysoni
پایندگی: گونهی نابود شده در طبیعت (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جزیرهی سوکورو از گروهجزیرهی رویلیاخیخدو در غرب کشور مکزیک در شرق اقیانوس آرام در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۱۹۰ گرم، بدن به درازای ۲۶/۵ تا ۳۴ سانتیمتر
نگاره: Ulli J.
نام: قمری مویهگر (قمری سوگوار) Mourning dove
نام علمی: Zenaida macroura
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: کشتزارها، مرغزارها، سبزهزارها، منطقههای کمدرخت، درختزارهای باز و لبهی جنگلهای جنوب کشور کانادا و سراسر کشورهای آمریکا و مکزیک در آمریکای شمالی و سراسر آمریکای مرکزی
اندازه: وزن ۱۱۲ تا ۱۷۰ گرم، بدن به درازای ۳۱ سانتیمتر، بازهی میان دو سر بالها ۳۷ تا ۴۵ سانتیمتر
نگاره: Tim Hoeflich
(آشنایی بیشتر با قمری مویهگر)
نام: قمری پرویی غربی West Peruvian dove
نام علمی: Zenaida meloda
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: باغها، کشتزارها و واحههای نخل منطقههای پست بیابانی و کوهپایههای غرب کشورهای اکوادور، پرو و شیلی در غرب آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳۳ سانتیمتر
نگاره: Al Berto
گونههای خانوادهی کبوتران (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم) - (بخش نهم) - (بخش دهم)
بنمایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین