خانواده‌ی کبوتران Columbidae، خانواده‌ای از راسته‌ی کبوترسانان و از رده‌ی پرندگان هستند. در این نوشته که به بخش چهارم خانواده‌ی کبوتران می‌پردازد با ۳۰ گونه (از ۲۹۹ گونه) آشنا می‌شویم.

سرده‌ی کبوترها Columba

نام: کبوتر چاهی (قمری صخره‌ای) Rock pigeon
نام علمی: Columba livia
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های باز و نیمه‌باز، غارها، دره‌ها، صخره‌های دریایی، کشت‌زارها، روستاها و شهرهای جنوب و بخش‌هایی از غرب قاره‌ی اروپا، شمال آفریقا و مرکز، غرب و جنوب قاره‌ی آسیا (کبوتر چاهی از سال ۱۶۰۳ تاکنون به بیشتر کشورهای جهان نیز برده شده و جانور بومی این سرزمین‌ها به‌شمار نمی‌رود.)
اندازه: وزن ۲۳۸ تا ۳۸۰ گرم، بدن به درازای ۲۹ تا ۳۷ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۲ تا ۷۲ سانتی‌متر
نگاره: Carlos Ismael
(آشنایی بیشتر با کبوتر چاهی)

نام: کبوتر تپه‌ای (قمری صخره‌ای شرقی) Hill pigeon
نام علمی: Columba rupestris
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارها، منطقه‌های صخره‌ای، غارها و شهرهای کشورهای چین، پاکستان، هند، نپال، قزاقستان، کره‌ی شمالی، کره‌ی جنوبی، مغولستان، روسیه، تاجیکستان، افغانستان و ترکمنستان در قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۲۵۰ تا ۲۹۰ گرم، بدن به درازای ۳۵ سانتی‌متر
نگاره: Imran Shah

نام: کبوتر برفی Snow pigeon
نام علمی: Columba leuconota
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های صخره‌ای، غارها و کشت‌زارهای کشورهای افغانستان، بوتان، چین، هند، قزاقستان، میانمار، نپال، پاکستان، تاجیکستان و ترکمنستان در قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم، بدن به درازای ۳۴ سانتی‌متر
نگاره: Rajkumar Das

نام: کبوتر خال‌خالی (کبوتر صخره‌ای آفریقایی) Speckled pigeon
نام علمی: Columba guinea
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای خشک، منطقه‌های صخره‌ای، بیابان‌ها، کشت‌زارها، باغ‌های روستایی و شهرهای زیر صحرای بزرگ آفریقا
اندازه: وزن ۲۵۰ تا ۳۵۰ گرم، بدن به درازای ۳۵ سانتی‌متر
نگاره: Lawrence Neo

نام: کبوتر طوق‌سفید White-collared pigeon
نام علمی: Columba albitorques
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارها، سبزه‌زارها، منطقه‌های صخره‌ای، غارها، کشت‌زارها و شهرهای کشورهای اتیوپی و اریتره در قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۲ سانتی‌متر
نگاره: Fikret Atasalan

نام: کبوتر کوهپایه Stock pigeon
نام علمی: Columba oenas
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها، درختچه‌زارها، منطقه‌های صخره‌ای، غارها، کشت‌زارها و باغ‌های روستایی قاره‌ی اروپا، شمال غربی قاره‌ی آفریقا و بخش‌هایی از غرب و مرکز قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۲۵۰ تا ۳۴۰ گرم، بدن به درازای ۳۴ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۳ تا ۶۹ سانتی‌متر
نگاره: Paul Wilson

نام: کبوتر چشم‌زرد Yellow-eyed pigeon
نام علمی: Columba eversmanni
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: سبزدشت‌ها، منطقه‌های خشک و نیمه‌خشک، کشت‌زارها، باغ‌ها و منطقه‌های باز با درختان پراکنده‌ی جنوب قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان، افغانستان، شمال شرقی ایران و شمال غربی چین در قاره‌ی آسیا (زمستان‌ها: شمال شرقی پاکستان، ایالت جامو و کشمیر و بخش‌هایی از ایالت راجستان کشور هند)
اندازه: وزن ۱۸۳ تا ۲۳۴ گرم، بدن به درازای ۳۰ سانتی‌متر
نگاره: Shreeram M V

نام: کبوتر جنگلی معمولی Common wood pigeon
نام علمی: Columba palumbus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درخت‌زارها، درختچه‌زارها، کشت‌زارها، باغ‌های روستایی و شهرهای قاره‌ی اروپا، شمال غربی قاره‌ی آفریقا، غرب آسیا و بخش‌هایی از آسیای میانه
اندازه: وزن ۳۰۰ تا ۶۱۵ گرم، بدن به درازای ۳۸ تا ۴۴/۵ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۸ تا ۸۰ سانتی‌متر
نگاره: Ramón Encisa
(آشنایی بیشتر با کبوتر جنگلی معمولی)

نام: کبوتر تروکاز Trocaz pigeon
نام علمی: Columba trocaz
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نیمه‌گرمسیری گروه‌جزیره‌ی مادیرا وابسته به کشور پرتغال در شرق اقیانوس اطلس
اندازه: وزن ۳۹۰ تا ۵۲۰ گرم، بدن به درازای ۴۰ تا ۴۵ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۸ تا ۷۴ سانتی‌متر
نگاره: RogerioPCRodrigues

نام: کبوتر بول Bolle's pigeon
نام علمی: Columba bollii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی گروه‌جزیره‌ی قناری وابسته به کشور اسپانیا در شرق اقیانوس اطلس
اندازه: بدن به درازای ۳۶ تا ۳۸ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۵ تا ۶۸ سانتی‌متر
نگاره: Miguel Rouco

نام: کبوتر لورل Laurel pigeon
نام علمی: Columba junoniae
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نیمه‌گرمسیری گروه‌جزیره‌ی قناری وابسته به کشور اسپانیا در شرق اقیانوس اطلس
اندازه: بدن به درازای ۳۸ تا ۴۰ سانتی‌متر
نگاره: Stanislav Harvancik

نام: کبوتر آفپ (کبوتر جنگلی آفریقایی) Afep pigeon
نام علمی: Columba unicincta
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی گرمسیری کشورهای سیرالئون، جنوب گینه، لیبریا، ساحل عاج، غنا، جنوب شرقی نیجریه، کامرون، گابن، گینه‌ی استوایی، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو، جمهوری آفریقای مرکزی، اوگاندا و آنگولا در غرب و مرکز قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۳۵۶ تا ۴۹۰ گرم، بدن به درازای ۳۵ تا ۳۶ سانتی‌متر
نگاره: Per Holmen

نام: کبوتر زیتونی آفریقایی African olive pigeon
نام علمی: Columba arquatrix
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها و کشت‌زارهای شرق و جنوب قاره‌ی آفریقا و جنوب غربی شبه‌جزیره‌ی عربستان در غرب قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۲۶۹ تا ۴۲۹ گرم، بدن به درازای ۴۱ سانتی‌متر
نگاره: Bob Bowhay

نام: کبوتر زیتونی کامرون Cameroon olive pigeon
نام علمی: Columba sjostedti
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های غرب کشور کامرون و جزیره‌های آنوبون و بیوکو وابسته به گینه‌ی استوایی و سائوتومه و پرنسیپ در غرب قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۷ سانتی‌متر
نگاره: Stu Elsom

نام: کبوتر زیتونی سائوتومه Sao Tome olive pigeon
نام علمی: Columba thomensis
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های جزیره‌ی سائوتومه وابسته به کشور جزیره‌ای سائوتومه و پرنسیپ در غرب قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۳۵۰ تا ۵۳۰ کیلوگرم، بدن به درازای ۳۷ تا ۴۰ سانتی‌متر
نگاره: Kasper R. Berg

نام: کبوتر زیتونی کومور Comoro olive pigeon
نام علمی: Columba pollenii
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری کشور جزیره‌ای کومور و جزیره‌ی مایوت (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴۰ سانتی‌متر
نگاره: Pete Morris

نام: کبوتر جنگلی خال‌خالی Speckled wood pigeon
نام علمی: Columba hodgsonii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی کشور میانمار، بخش‌هایی از چین و شمال و شمال شرقی هند در جنوب و شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۸ سانتی‌متر
نگاره: Myron Tay

نام: کبوتر پس‌سرسفید White-naped pigeon
نام علمی: Columba albinucha
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری کشور کامرون، بخش‌های غربی رواندا و بوروندی، لبه‌ی شرقی جمهوری دموکراتیک کنگو و بخش‌هایی از غرب اوگاندا و تانزانیا در مرکز قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۲۸۰ تا ۲۹۰ کیلوگرم، بدن به درازای ۳۴ سانتی‌متر
نگاره: ASalafa Deri

نام: کبوتر جنگلی خاکستری Ashy wood pigeon
نام علمی: Columba pulchricollis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها و درختچه‌زارهای معتدل کشورهای بوتان، شمال هند، جنوب تبت، جنوب چین، شمال لائوس، شمال میانمار، شمال تایلند و تایوان در شرق و جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۶ سانتی‌متر
نگاره: Dennis33053

نام: کبوتر جنگلی نیلگیری Nilgiri wood pigeon
نام علمی: Columba elphinstonii
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های برگریز نمناک رشته‌کوه گهات غربی در غرب کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴۲ سانتی‌متر
نگاره: Pradeepkumar Devadoss

نام: کبوتر جنگلی سری‌لانکایی Sri Lanka wood pigeon
نام علمی: Columba torringtoniae
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های همیشه‌سبز نمناک و باغ‌های روستایی کشور جزیره‌ای سری‌لانکا در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۶ سانتی‌متر
نگاره: Robin Lee

نام: کبوتر کلاه‌روشن (کبوتر جنگلی ارغوانی) Pale-capped pigeon
نام علمی: Columba punicea
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها، درختچه‌زارها و کشت‌زارهای شمال و شمال شرقی کشور هند، بنگلادش، میانمار، تایلند، لائوس، کامبوج و ویتنام در جنوب و جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۳۷۰ تا ۵۱۰ گرم، بدن به درازای ۴۱ سانتی‌متر
نگاره: Writhedhornbill

نام: کبوتر نقره‌ای (کبوتر جنگلی نقره‌ای) Silvery pigeon
نام علمی: Columba argentina
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، جنگل‌های مانگرو و کشت‌زارهای کشورهای مالزی و اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۶ تا ۳۸ سانتی‌متر
نگاره: James Eaton

نام: کبوتر جنگلی آندامان Andaman wood pigeon
نام علمی: Columba palumboides
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری جزیره‌های آندامان و نیکوبار وابسته به کشور هند در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۵۰۰ تا ۵۲۰ گرم، بدن به درازای ۴۱ سانتی‌متر
نگاره: Babu Gururaj

نام: کبوتر جنگلی سیاه (کبوتر جنگلی ژاپنی) Black wood pigeon
نام علمی: Columba janthina
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل و جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری کرانه‌های جنوبی کشورهای ژاپن، کره‌ی شمالی، کره‌ی جنوبی و چین در شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۵۵۰ گرم، بدن به درازای ۴۳ سانتی‌متر
نگاره: Yann Muzika

نام: کبوتر متالیک (کبوتر گلوسفید) Metallic pigeon
نام علمی: Columba vitiensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های گرمسیری شرق کشور اندونزی و فیلیپین در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا و جزیره‌ی گینه‌ی نو، جزایر سلیمان، فیجی، کالدونیای نو، ساموآ و جزیره‌های جنوب غربی اقیانوس آرام در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۲۶۸ تا ۵۱۱ گرم، بدن به درازای ۴۱ سانتی‌متر
نگاره: Feather as a Light

نام: کبوتر سرسفید White-headed pigeon
نام علمی: Columba leucomela
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های گرمسیری، جنگل‌های بارانی نیمه‌گرمسیری و درختچه‌زارهای کرانه‌های شرقی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۴۲۰ کیلوگرم، بدن به درازای ۳۸ تا ۴۲ سانتی‌متر
نگاره: Olga Varlakov

نام: کبوتر پس‌سربرنزه‌ی شرقی (کبوتر دلگورگ) Eastern bronze-naped pigeon
نام علمی: Columba delegorguei
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، کشت‌زارها و باغ‌های روستایی کشورهای آنگولا، کنیا، مالاوی، موزامبیک، آفریقای جنوبی، سودان جنوبی، تانزانیا، اوگاندا، زامبیا و زیمبابوه در قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۳۳ تا ۱۷۵ گرم، بدن به درازای ۳۳ سانتی‌متر
نگاره: John Gregory

نام: کبوتر پس‌سربرنزه‌ی غربی Western bronze-naped pigeon
نام علمی: Columba iriditorques
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های بارانی گرمسیری بسیاری از کشورهای زیر صحرای بزرگ آفریقا
اندازه: وزن ۱۳۰ گرم برای نرها و ۱۲۲ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۲۵ سانتی‌متر
نگاره: Jim Hully

نام: کبوتر لیمویی (کبوتر دارچینی) Lemon dove
نام علمی: Columba larvata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی، کشت‌زارها و باغ‌های روستایی زیر صحرای بزرگ آفریقا
اندازه: وزن ۸۲ تا ۱۵۰ گرم، بدن به درازای ۲۴ تا ۳۰ سانتی‌متر
نگاره: Pieter du Plessis

گونه‌های خانواده‌ی کبوتران (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم) - (بخش نهم) - (بخش دهم)

بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین