خانوادهی عقربماهیان Scorpaenidae، خانوادهای از زیرراستهی عقربماهیسانیان، از راستهی عقربماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. در این نوشته که به بخش پنجم خانوادهی عقربماهیان میپردازد با ۲۳ گونه (از ۱۲۸ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی بالهایان Scorpaeninae
سردهی مخملماهیهای دایرهای Caracanthus
نام: کراوچر مرجانی خالدار Spotted coral croucher
نام علمی: Caracanthus maculatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳ تا ۱۵ متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۳۵ درجهی شمالی تا ۳۰ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از کشور هند و کشورهای جنوب شرقی قارهی آسیا تا جزیرههای لاین، جزیرههای مارکیز و جزیرههای آسترل وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جنوب کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۵ سانتیمتر
نگاره: Tristan Lougher
نام: کراوچر مرجانی کوتوله Pygmy coral croucher
نام علمی: Caracanthus unipinna
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۱۵ متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۳۲ درجهی شمالی تا ۲۴ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از شرق قارهی آفریقا تا گروهجزیرهی توآموتو وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جنوب کشور ژاپن و گروهجزیرهی بونین وابسته به کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۵ سانتیمتر
نگاره: Felicia McCaulley
زیرخانوادهی زنبورماهیان Apistinae
سردهی Apistus
نام: زنبورماهی خالچشمی Ocellated waspfish
نام علمی: Apistus carinatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۴ تا ۶۰ متری (بیشتر ۱۵ تا ۵۰ متری) آبهای اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از دریای سرخ و شاخاب فارس تا کشور آفریقای جنوبی در شرق قارهی آفریقا؛ و شرق تا کشورهای هند و فیلیپین در جنوب و جنوب شرقی قارهی آسیا؛ و شمال تا کشورهای چین و ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Felix M Chan
زیرخانوادهی منجکماهیان Tetraroginae
سردهی Ablabys
نام: سرخپوستماهی Redskinfish
نام علمی: Ablabys binotatus
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری غرب اقیانوس هند، میان مدارهای ۲۹ درجهی شمالی تا ۳۲ درجهی جنوبی و ۳۰ درجهی شرقی تا ۶۰ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (از جزیرهی زنگبار وابسته به کشور تانزانیا تا کشور آفریقای جنوبی در جنوب شرقی قارهی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Ewout Knoester
نام: زنبورماهی خاردار Spiny waspfish
نام علمی: Ablabys macracanthus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۲۰ متری آبهای گرمسیری شرق اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۲۵ درجهی شمالی تا ۸ درجهی شمالی و ۹۲ درجهی شرقی تا ۱۲۴ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (از دریای آندامان و کشورهای میانمار و تایلند تا کشور فیلیپین در جنوب شرقی قارهی آسیا؛ و جنوب تا جزیرهی گینهی نو در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Benoit LALLEMENT
نام: زنبورماهی کاکاتو Cockatoo waspfish
نام علمی: Ablabys taenianotus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۷۸ متری آبهای گرمسیری شرق اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۸ درجهی شمالی تا ۳۱ درجهی جنوبی و ۹۰ درجهی شرقی تا ۱۷۹ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (از دریای آندامان و کشورهای مالزی و اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا تا کشور جزیرهای فیجی در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Naturgucker.de
سردهی Centropogon
نام: فورتسکیو شرقی Eastern fortescue
نام علمی: Centropogon australis
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۳۰ متری آبهای نیمهگرمسیری غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۲۵ درجهی جنوبی تا ۳۸ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از ایالت کوئینزلند تا ایالت ویکتوریای کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: John Turnbull
سردهی Coccotropis
نام: عقربماهی نرمپوست Smoothskin scorpionfish
نام علمی: Coccotropsis gymnoderma
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۹ تا ۱۰۸ متری آبهای نیمهگرمسیری جنوب شرقی اقیانوس اطلس (در کرانههای کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۴ سانتیمتر
نگاره: Carel van der Colff
سردهی Glyptauchen
نام: دیوماهی سرزینی Saddlehead goblinfish
نام علمی: Glyptauchen panduratus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵ تا ۶۰ متری آبهای معتدل شرق اقیانوس هند، میان مدارهای ۲۸ درجهی جنوبی تا ۴۵ درجهی جنوبی و ۱۱۵ درجهی شرقی تا ۱۵۵ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (در کرانههای کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Ron Greer
سردهی Gymnapistes
نام: پینهدوز استرالیای جنوبی South Australian cobbler
نام علمی: Gymnapistes marmoratus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۵ متری آبهای نیمهگرمسیری شرق اقیانوس هند، میان مدارهای ۱۰ درجهی جنوبی تا ۴۵ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (در کرانههای جنوبی کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۲/۵ سانتیمتر
نگاره: Saspotato
سردهی Neovespicula
نام: دیوماهی برگی Leaf goblinfish
نام علمی: Neovespicula depressifrons
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۲۱ درجهی شمالی تا ۱۱ درجهی جنوبی و ۹۴ درجهی شرقی تا ۱۵۲ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (در کرانههای کشورهای اندونزی و فیلیپین در جنوب شرقی قارهی آسیا و جزیرهی گینهی نو در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتیمتر
نگاره: Jeremy Walters
سردهی Notesthes
نام: سنگماهی آب شیرین (بولروت) Freshwater stonefish
نام علمی: Notesthes robusta
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای معتدل اقیانوس آرام، میان مدارهای ۱۰ درجهی جنوبی تا ۳۸ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (در کرانههای ایالتهای کوئینزلند و نیو ساوت ولز کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۰ سانتیمتر
نگاره: Aquatic Ecosystem Health
سردهی Paracentropogon
نام: زنبورماهی بالهبادبانی Sailfin waspfish
نام علمی: Paracentropogon longispinis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ؟ تا ۷۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از جنوب کشور هند تا جنوب کشور چین در قارهی آسیا و کرانههای گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۳ سانتیمتر
نگاره: Poul Erik Rasmussen
نام: زنبورماهی نواردم Bandtail waspfish
نام علمی: Paracentropogon zonatus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۴۰ متری آبهای گرمسیری غرب مرکز اقیانوس آرام (در کرانههای کشورهای فیلیپین و اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۵/۲ سانتیمتر
نگاره: Reefexclusive
سردهی Pseudovespicula
نام: زنبورماهی سفیدرخ Whiteface waspfish
نام علمی: Richardsonichthys leucogaster
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۸ تا ۹۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از جزیرهی زنگبار وابسته به کشور تانزانیا در شرق قارهی آفریقا تا گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتیمتر
نگاره: Andrey Ryanskiy
سردهی Vespicula
نام: زنبورماهی مانگرو Mangrove waspfish
نام علمی: Vespicula trachinoides
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از کشور میانمار تا کشور فیلیپین و جزیرهی سولاوسی کشور اندونزی در جنوبی شرقی قارهی آسیا؛ دربرگیرندهی جزیرهی هاینان کشور چین)
اندازه: بدن به درازای ۵/۸ سانتیمتر
نگاره: Tse Chung Yi
زیرخانوادهی سنگماهیان Synanceiinae
سردهی Minous
نام: دیو دریایی Sea goblin
نام علمی: Inimicus didactylus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵ تا ۸۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۲۵ درجهی شمالی تا ۲۱ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از کشور تایلند در جنوب شرقی قارهی آسیا تا کشور جزیرهای وانواتو در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جزیرههای ریوکیوی کشور ژاپن و جنوب شرقی کشور چین در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۵ سانتیمتر
نگاره: Al Dobbins
نام: دیو خالدار Spotted ghoul
نام علمی: Inimicus sinensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵ تا ۹۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از اقیانوس هند تا جزیرهی تایوان، کشورهای اندونزی و فیلیپین، دریای آرافورا و غرب کشور استرالیا در جنوب شرقی قارهی آسیا و قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۶ سانتیمتر
نگاره: Jim Anderson
سردهی Erosa
نام: سنگماهی چالهچاله Pitted stonefish
نام علمی: Erosa erosa
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۹۰ متری آبهای گرمسیری غرب اقیانوس آرام (از جنوب کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا تا شمال کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Lazydiving
سردهی سنگماهیها Synanceia
نام: سنگماهی خور Estuarine stonefish
نام علمی: Synanceia horrida
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۴۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از کشور هند در جنوب قارهی آسیا تا کشورهای چین و فیلیپین در شرق و جنوب شرقی قارهی آسیا و کشورهای پاپوآ گینهی نو و استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۶۰ سانتیمتر
نگاره: Ria Tan
نام: سنگماهی دریای سرخ Red Sea stonefish
نام علمی: Synanceia nana
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۴ تا ۱۸ متری آبهای گرمسیری غرب اقیانوس هند، میان مدارهای ۳۰ درجهی شمالی تا ۱۰ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی (دریای سرخ و شاخاب فارس در غرب قارهی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۱۳/۵ سانتیمتر
نگاره: -
نام: سنگماهی آبسنگ Reef stonefish
نام علمی: Synanceia verrucosa
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۳۰ درجهی شمالی تا ۳۰ درجهی جنوبی و ۳۰ درجهی شرقی تا ۱۳۹ درجهی غربی از عرض جغرافیایی (دریای سرخ و شرق قارهی آفریقا تا جزیرههای پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جزیرههای ریوکیوی کشور ژاپن و گروهجزیرهی بونین وابسته به کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: وزن ۲/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۴۰ سانتیمتر
نگاره: Frank Käck
زیرخانوادهی Plectrogeninae
سردهی Plectrogenium
نام: عقربماهی درشتچشم Bigeye Scorpionfish
نام علمی: Plectrogenium nanum
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۵۰ تا ۶۵۰ متری آبهای اقیانوسهای هند و آرام (همچون کرانههای کشور جزیرهای ماداگاسکار در شرق قارهی آفریقا، کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا و گروهجزیرهی هاوایی، جزیرههای کرمادک وابسته به کشور نیوزیلند و کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۶/۸ سانتیمتر
نگاره: -
گونههای خانوادهی عقربماهیان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم)
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین