خانوادهی عقربماهیان Scorpaenidae، خانوادهای از زیرراستهی عقربماهیسانیان، از راستهی عقربماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. در این نوشته که به بخش چهارم خانوادهی عقربماهیان میپردازد با ۲۶ گونه (از ۱۲۸ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی بالهایان Scorpaeninae
سردهی Scorpaenopsis
نام: عقربماهی ریشدار Bearded scorpionfish
نام علمی: Scorpaenopsis barbata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۰ متری آبهای گرمسیری غرب اقیانوس هند (از دریای سرخ تا کرانههای کشور سومالی در شرق قارهی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Erics
نام: عقربماهی دروغین False scorpionfish
نام علمی: Scorpaenopsis diabolus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۷۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۳۲ درجهی شمالی تا ۲۶ درجهی جنوبی (از دریای سرخ و شرق قارهی آفریقا تا گروهجزیرهی هاوایی و جزیرههای پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جنوب کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا و گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۰ سانتیمتر
نگاره: Susanne Spindler
نام: عقربماهی گوژپشت Humpbacked scorpionfish
نام علمی: Scorpaenopsis gibbosa
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ؟ تا ۱۵ متری آبهای گرمسیری غرب اقیانوسهای هند (از کشورهای کنیا و موزامبیک در شرق قارهی آفریقا تا جزیرههای غرب اقیانوس هند)
اندازه: بدن به درازای ۲۱ سانتیمتر
نگاره: -
نام: عقربماهی سوسوزن Flasher scorpionfish
نام علمی: Scorpaenopsis macrochir
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۸۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۵ درجهی شمالی تا ۲۵ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از شمال غربی کشور استرالیا، گروهجزیرهی ملوک وابسته به کشور اندونزی و کشور فیلیپین تا جزیرههای مارکیز و گروهجزیرههای انجمن وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جزیرههای ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا غرب کشور استرالیا و کشور تونگا؛ همچنین گروهجزیرهی ماریانا (از سرزمینهای فرادریایی آمریکا) و گروهجزیرهی کارولین در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۳/۶ سانتیمتر
نگاره: Albert Kang
نام: عقربماهی منگولهای Tasseled scorpionfish
نام علمی: Scorpaenopsis oxycephala
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ؟ تا ۴۰۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۰ درجهی شمالی تا ۳۶ درجهی جنوبی و ۲۴ درجهی شرقی تا ۱۷۱ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (از دریای سرخ و کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا تا گروهجزیرهی ماریانا در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جزیرهی تایوان؛ همچنین کشور جزیرهای پالائو و جزیرهی گوآم (از سرزمینهای فرادریایی آمریکا) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۶ سانتیمتر
نگاره: Mona Dienhart &Chris Lebas
نام: عقربماهی پاپوآیی Papuan scorpionfish
نام علمی: Scorpaenopsis papuensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۴۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس آرام (از کشورهای اندونزی و فیلیپین در جنوب شرقی قارهی آسیا تا گروهجزیرهی انجمن وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ و شما تا جزیرههای ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا و کشور جزیرهای فیجی در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۵ سانتیمتر
نگاره: Louis Costes
سردهی Sebastapistes
نام: عقربماهی لکهدار Speckled Scorpionfish
نام علمی: Sebastapistes coniorta
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۲۵ متری آبهای گرمسیری شرق مرکز اقیانوس آرام (در کرانههای جزیرههای هاوایی و آبسنگ جانستون (از سرزمینهای فرادریایی آمریکا) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتیمتر
نگاره: DavidR.808
نام: عقربماهی خالزرد Yellowspotted scorpionfish
نام علمی: Sebastapistes cyanostigma
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۳۰ متری (بیشتر ۲ تا ۱۵ متری) آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۳۰ درجهی شمالی تا ۲۵ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از دریای سرخ تا کشور آفریقای جنوبی در شرق قارهی آفریقا، و شرق تا جزیرههای لاین در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جزیرههای ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا و کشور جزیرهای ساموآ در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتیمتر
نگاره: Ron DeCloux
نام: عقربماهی بارچین Barchin scorpionfish
نام علمی: Sebastapistes strongia
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۷ متری (بیشتر ۰ تا ۳ متری) آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۲۷ درجهی شمالی تا ۲۶ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از دریای سرخ و شرق قارهی آفریقا تا گروهجزیرهی انجمن وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جزیرهی تایوان در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۹/۵ سانتیمتر
نگاره: Mark Rosenstein
سردهی Taenianotus
نام: عقربماهی برگی Leaf scorpionfish
نام علمی: Taenianotus triacanthus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵ تا ۱۳۵ متری (بیشتر ۵ تا ۲۰ متری) آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۳۰ درجهی شمالی تا ۳۰ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از شرق قارهی آفریقا تا گروهجزیرهی گالاپاگوس وابسته به کشور اکوادور در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جزیرههای ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا و گروهجزیرهی هاوایی؛ و جنوب تا کشور استرالیا و گروهجزیرهی توآموتو وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتیمتر
نگاره: Kevin Bourdon
سردهی خروسماهیهای کوتوله Dendrochirus
نام: شیرماهی سبز Green lionfish
نام علمی: Dendrochirus barberi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۵۰ متری آبهای گرمسیری شرق مرکز اقیانوس آرام (در کرانههای گروهجزیرهی هاوایی و آبسنگ جانستون (از سرزمینهای فرادریایی آمریکا) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۶/۵ سانتیمتر
نگاره: Ferlopez
نام: شیرماهی دوخال Twinspot lionfish
نام علمی: Dendrochirus biocellatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۴۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۳۲ درجهی شمالی تا ۱۸ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از کشور جزیرهای موریس و جزیرهی رئونیون (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در شرق قارهی آفریقا و همچنین کشورهای جزیرهای مالدیو و سریلانکا در جنوب قارهی آسیا تا گروهجزیرهی انجمن وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۶/۵ سانتیمتر
نگاره: -
نام: شیرماهی کوتوله Dwarf lionfish
نام علمی: Dendrochirus brachypterus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۸۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۲ درجهی شمالی تا ۳۲ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (از کشورهای هند و سریلانکا در جنوب قارهی آسیا تا کشور جزیرهای تونگا در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۷ سانتیمتر
نگاره: Ian Shaw
نام: شیرماهی کوتولهی دریای سرخ Red Sea dwarf lionfish
نام علمی: Dendrochirus hemprichi
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۷۰ متری (بیشتر ۱ تا ۳ متری) آبهای گرمسیری غرب اقیانوس هند (از شمال دریای سرخ تا کشورهای جزیرهای سیشل، ماداگاسکار و آفریقای جنوبی در شرق قارهی آفریقا؛ و شرق تا دریای عمان یا شاخاب فارس در غرب قارهی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۱۰/۳ سانتیمتر
نگاره: Rafi Amar
نام: شیرماهی گورخری Zebra lionfish
نام علمی: Dendrochirus zebra
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۱۵ متری (بیشتر ۳ تا ۶۰ متری) آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۰ درجهی شمالی تا ۳۰ درجهی جنوبی و ۳۲ درجهی شرقی تا ۱۶۳ درجهی غربی از عرض جغرافیایی (از دریای سرخ و شرق قارهی آفریقا تا کشور جزیرهای ساموآ در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جنوب کشور ژاپن و گروهجزیرهی بونین وابسته به کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۵ سانتیمتر
نگاره: Karen Honeycutt
سردهی Parapterois
نام: شیرماهی پاسیاه Black-Foot lionfish
نام علمی: Parapterois heterura
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۴۰ تا ۳۰۰ متری آبهای معتدل اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا تا جنوب کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۳۸ سانتیمتر
نگاره: Totti
سردهی شیرماهیها یا خروسماهیها Pterois
نام: شیرماهی اندوور Andover lionfish
نام علمی: Pterois andover
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳ تا ۷۰ متری آبهای گرمسیری غرب اقیانوس آرام (در کرانههای کشورهای اندونزی، پاپوآ گینهی نو، فیلیپین و مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا)
اندازه: بدن به درازای ۲۳ سانتیمتر
نگاره: -
نام: شیرماهی بالهخالدار Spotfin lionfish
نام علمی: Pterois antennata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۸۶ متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام، میان مدارهای ۴۲ درجهی شمالی تا ۴۰ درجهی جنوبی و ۳۰ درجهی شرقی تا ۱۳۷ درجهی غربی از عرض جغرافیایی (از شرق قارهی آفریقا تا جزیرههای مارکیز و گروهجزیرهی گامبیر وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه؛ و شمال تا جنوب کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا ایالت کوئینزلند کشور استرالیا، جزیرههای کرمادک وابسته به کشور نیوزیلند و جزیرههای آسترل وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Björn Kreis
(آشنایی بیشتر با شیرماهی بالهخالدار)
نام: شیرماهی لونا Luna lionfish
نام علمی: Pterois lunulata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۳۲ تا ۱۷۲ متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام (از کشور جزیرهای موریس در شرق قارهی آفریقا تا کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا؛ و جنوب تا کشور استرالیا و گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۵ سانتیمتر
نگاره: Syu-1
نام: شیرماهی معمولی Common lionfish
نام علمی: Pterois miles
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۸۵ متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و اطلس، میان مدارهای ۳۰ درجهی شمالی تا ۳۶ درجهی جنوبی و ۱۹ درجهی شرقی تا ۱۱۲ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (اقیانوس هند: از شاخاب فارس و دریای سرخ تا کشور آفریقای جنوبی در شرق قارهی آفریقا تا جزیرهی سوماترای کشور اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا؛ اقیانوس اطلس: شرق دریای مدیترانه)
اندازه: بدن به درازای ۴۳ سانتیمتر
نگاره: Jason Penney
نام: شیرماهی آفریقایی African lionfish
نام علمی: Pterois mombasae
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۷۰ متری (بیشتر ۴۰ تا ؟ متری) آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (در کرانههای شرقی قارهی آفریقا تا گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۱ سانتیمتر
نگاره: Ken Corsig
نام: شیرماهی مومباسای شرقی Eastern mombasa lionfish
نام علمی: Pterois paucispinula
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۴۴۰ متری آبهای گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (در کرانههای کشور هند در جنوب قارهی آسیا تا استرالیا در قارهی اقیانوسیه و کرانههای کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا تا جزیرههای والیس و فوتونا (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۴/۴ سانتیمتر
نگاره: Jim Greenfield
نام: شیرماهی بالهشیشهای Clearfin lionfish
نام علمی: Pterois radiata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۳۰ متری آبهای گرمسیری دریای سرخ و اقیانوسهای هند و آرام (در کرانههای شرقی قارهی آفریقا تا گروهجزیرهی انجمن وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه و کرانههای جزیرههای ریوکیوی کشور ژاپن در شرق قارهی آسیا تا گروهجزیرهی کالدونیای نو (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۴ سانتیمتر
نگاره: Mejxu
نام: شیرماهی دمساده Plaintail firefish
نام علمی: Pterois russelii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۵ تا ۶۰ متری (بیشتر ۲۰ تا ؟ متری) آبهای گرمسیری شاخاب فارس و اقیانوسهای هند و آرام (در کرانههای شرقی قارهی آفریقا تا جزیرهی گینهی نو و کشور استرالیا در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۰ سانتیمتر
نگاره: Kirsty Magson
نام: شیرماهی هاوایی (بوقلمونماهی هاوایی) Hawaiian lionfish
نام علمی: Pterois sphex
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳ تا ۱۲۲ متری آبهای گرمسیری شرق مرکز اقیانوس آرام (در کرانههای جزیرهی هاوایی در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۲۲ سانتیمتر
نگاره: OlderManSea
نام: شیرماهی سرخ Red lionfish
نام علمی: Pterois volitans
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۵۵ متری آبهای گرمسیری اقیانوسهای هند و آرام (در کرانههای غربی کشور استرالیا و گروهجزیرهی کوکوس (از سرزمینهای فرادریایی استرالیا) تا جزیرههای مارکیز وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) و جزیرههای پیتکرن (از سرزمینهای فرادریایی بریتانیا) و کرانههای کشورهای ژاپن و کرهی جنوبی در شرق قارهی آسیا تا کشورهای استرالیا و نیوزیلند و جزیرههای آسترل وابسته به پلینزی فرانسه (از سرزمینهای فرادریایی فرانسه) در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: وزن ۱/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۴۵/۷ سانتیمتر
نگاره: Karen Honeycutt
(آشنایی بیشتر با شیرماهی سرخ)
گونههای خانوادهی عقربماهیان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم)
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین