خانواده‌ی گربه‌ماهیان گردن‌خمیده Claroteidae، خانواده‌ای از راسته‌ی گربه‌ماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرنده‌ی ۸۶ گونه است که در ۱۲ سرده دسته‌بندی شده‌اند. تاکنون ۳ سرده از خانواده‌ی گربه‌ماهیان گردن‌خمیده نابود شده و از میان رفته‌اند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان گربه‌ماهی‌های زرافه‌ای، آراسته و سرپهن را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی گربه‌ماهیان گردن‌خمیده در زیستگاه‌های آب شیرین منطقه‌های گرمسیری قاره‌ی آفریقا زندگی می‌کنند. بیشتر گونه‌های این خانواده در زیستگاه‌های آب شیرین زندگی می‌کنند، ولی در میان آنان گونه‌های آب لب‌شور نیز یافت می‌شوند.
این جانوران بدنی کشیده، استوانه‌ای و بدون پولک دارند. همچنین آنان ۴ جفت سبیلک در نزدیکی دهان‌شان دارند. این ماهیان می‌توانند با این سبیلک‌ها خوراک خود را در آب‌های تیره و کدر و همچنین در شن‌ها و ماسه‌ها پیدا کنند. گونه‌های خانواده‌ی گربه‌ماهیان گردن‌خمیده دارای باله‌ی چربی، باله‌ی دُمی دوشاخه و باله‌ی پشتی بزرگ هستند. همچنین باله‌های پشتی و سینه‌ای دارای خارهای نیرومند هستند. آنان همه‌چیزخوارند و خوراک‌شان مواد گیاهی، بی‌مهرگان و گاهی ماهیان است. Lophiobagrus asperispinis (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۳/۴ سانتی‌متر و Chrysichthys cranchii (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۱۵۰ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی گربه‌ماهیان گردن‌خمیده به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۱۰ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

زیرخانواده‌ی Auchenoglanidinae
سرده‌ی Auchenoglanis

نام: گربه‌ماهی زرافه‌ای Giraffe catfish
نام علمی: Auchenoglanis occidentalis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای چاد، کنگو، نیل و اومو و دریاچه‌های تانگانیکا و تورکانا در قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۷۰ سانتی‌متر
نگاره: Klaus Rudloff

سرده‌ی Notoglanidium

نام: گربه‌ماهی تخت‌بینی Flatnose catfish
نام علمی: Notoglanidium macrostoma
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای گینه، ساناگا، چیلوانگو و کنگو در کشورهای آنگولا، کامرون، جمهوری دموکراتیک کنگو، جمهوری کنگو و گابن در قاره‌ی آفریقا، میان مدارهای ۵ درجه‌ی شمالی تا ۱۰ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۲۸/۱ سانتی‌متر
نگاره: Mark Smith

سرده‌ی Parauchenoglanis

نام: -
نام علمی: Parauchenoglanis balayi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای ساناگا، چیلوانگو، کنگو و لوآلابا بالا در قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۳۱/۷ سانتی‌متر
نگاره: Johnny Jensen

نام: گربه‌ماهی نقطه‌دار Dotted catfish
نام علمی: Parauchenoglanis monkei
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای اوئمه، ساناگا و کنگو در قاره‌ی آفریقا، میان مدارهای ۱۵ درجه‌ی شمالی تا ۱۳ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۵/۱ سانتی‌متر
نگاره: Mark Smith

نام: -
نام علمی: Parauchenoglanis punctatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای بنیتو، اوگوئه و کنگو پایینی و میانی، همچنین استخر ماله‌بو و آبشار واگنیا در قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۴۱ سانتی‌متر
نگاره: Frank Schafer

زیرخانواده‌ی Claroteinae
سرده‌ی Chrysichthys

نام: -
نام علمی: Chrysichthys aluuensis
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رودهای کشورهای نیجریه و کامرون در قاره‌ی آفریقا، میان مدارهای ۶ درجه‌ی شمالی تا ۴ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۹/۱ سانتی‌متر
نگاره: Mark Smith

نام: -
نام علمی: Chrysichthys nigrodigitatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳ تا ؟ متری آب‌های گرمسیری رودهای کشور سنگال تا کشور آنگولا و از کشور موریتانی تا حوضه‌ی رود کنگو در قاره‌ی آفریقا، میان مدارهای ۱۵ درجه‌ی شمالی تا ۱۳ درجه‌ی جنوبی و ۱۶ درجه‌ی غربی تا ۳۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۶۵ سانتی‌متر
نگاره: Petteri Palviainen

نام: گربه‌ماهی آراسته Ornate bagrid
نام علمی: Chrysichthys ornatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رود کنگو پایینی و میانی در قاره‌ی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۲۵/۲ سانتی‌متر
نگاره: Mark Smith

سرده‌ی Clarotes

نام: گربه‌ماهی سرپهن Widehead catfish
نام علمی: Clarotes laticeps
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای نیل، چاد، بنوه، نیجر، سنگال و ولتا در قاره‌ی آفریقا، میان مدارهای ۱۷ درجه‌ی شمالی تا ۳ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۱۰ کیلوگرم، بدن به درازای ۸۰ سانتی‌متر
نگاره: Thewaterfrontslc

سرده‌ی Phyllonemus

نام: گربه‌ماهی سبیلک‌دار Spatula-barbeled catfish
نام علمی: Phyllonemus typus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری دریاچه‌ی تانگانیکا در قاره‌ی آفریقا، میان مدارهای ۳ درجه‌ی جنوبی تا ۹ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۸/۸ سانتی‌متر
نگاره: Ad Konings

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین