خانواده‌ی میگوماهیان Centriscidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی شیپورماهی‌سانیان، از راسته‌ی سوزن‌ماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرنده‌ی ۱۲ گونه است که در ۵ سرده دسته‌بندی شده‌اند. تاکنون ۴ گونه از خانواده‌ی میگوماهیان نابود شده و از میان رفته‌اند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان ماهی تیرانداز باریک و ماهی تیرانداز خاردراز را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی میگوماهیان در آب‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری اقیانوس‌های هند، آرام و اطلس زندگی می‌کنند. زیستگاه برخی از آنان آب‌سنگ‌ها و برخی علف‌های دریایی‌ست. بیشتر گونه‌های این خانواده دریازی هستند، ولی در میان آنان گونه‌های آب لب‌شور نیز یافت می‌شوند.
این جانوران بدنی کشیده، فشرده و تیغ‌مانند با لبه‌ی پایینی تیز دارند. بدن آنان با صفحه‌های استخوانی نازک و نیمه‌شفاف زره‌مانند پوشیده شده است که از گسترش ستون مهره‌های آنان پدید آمده‌اند. این ماهیان پوزه‌ای دراز، آرواره‌هایی انبرمانند، دهانی کوچک و بدون دندان دارند. همچنین آنان بدون خط کناری هستند. باله‌های سینه‌ای این ماهیان بزرگ هستند، ولی باله‌های شکمی آنان کوچک بوده و کم‌وبیش در میان بدن جای دارند. باله‌های پشتی و مخرجی میگوماهیان در نزدیکی باله‌ی دُمی‌شان جای گرفته‌اند. این باله‌ها کم‌وبیش هم‌اندازه و روبه‌روی هم هستند. پرتوهای نرم باله‌ی پشتی و باله‌ی دُمی به بخش شکمی جابه‌جا شده‌اند. نخستین خار باله‌ی پشتی، بلند و تیز بوده و همراه با دو خار کوتاه‌تر در بخش پایانی بدن و نزدیک به باله‌ی دُمی جای گرفته‌اند.
گونه‌های خانواده‌ی میگوماهیان شنایی کُند و عمودی دارند و با سرهای‌شان رو به بستر شنا می‌کنند. همچنین آنان گوشت‌خوارند و خوراک آنان پلانکتون‌های جانوری کوچک است. میگوماهی لکه‌دار با درازای ۱۵ سانتی‌متر و Notopogon armatus (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۳۳/۸ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی میگوماهیان به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۷ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی Aeoliscus

نام: میگوماهی لکه‌دار Speckled shrimpfish
نام علمی: Aeoliscus punctulatus
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس هند (از دریای سرخ و کشور کنیا تا کشور آفریقای جنوبی در شرق قاره‌ی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتی‌متر
نگاره: Klaus Rudloff

نام: تیغ‌ماهی بنددار (میگوماهی مرجانی) Jointed Razorfish
نام علمی: Aeoliscus strigatus
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۴۲ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۲ درجه‌ی شمالی تا ۳۲ درجه‌ی جنوبی و ۳۸ درجه‌ی شرقی تا ۱۷۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (کرانه‌های کشورهای تانزانیا و سیشل در شرق قاره‌ی آفریقا؛ سپس از جنوب کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا تا ایالت نیو ساوت ولز کشور استرالیا، به‌سوی شرق تا کشور جزیره‌ای وانواتو در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتی‌متر
نگاره: Nico K. Michiels

سرده‌ی Centriscus

نام: تیغ‌ماهی هموار (میگوماهی ویفر) Smooth razorfish
نام علمی: Centriscus cristatus
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۰ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (کرانه‌های کشور اندونزی و شمال کشور استرالیا و گروه‌جزیره‌ی کالدونیای نو (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۰ سانتی‌متر
نگاره: Mark Rosenstein

نام: تیغ‌ماهی شیاردار (میگوماهی شیاردار) Grooved razorfish
نام علمی: Centriscus scutatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۱۰۰ (بیشتر ۲ تا ۱۵) متری آب‌های گرمسیری اقیانوس‌های هند و آرام، میان مدارهای ۳۴ درجه‌ی شمالی تا ۳۵ درجه‌ی جنوبی و ۳۲ درجه‌ی شرقی تا ۱۷۲ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (از دریای سرخ و شاخاب فارس تا جزیره‌ی گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه؛ شمال تا کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا و جنوب تا ایالت نیو ساوت ولز کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۷ سانتی‌متر
نگاره: Frank Krasovec

سرده‌ی Macroramphosus

نام: ماهی تیرانداز باریک Slender snipefish
نام علمی: Macroramphosus gracilis
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵۰ تا ۵۰۰ (بیشتر ۵۰ تا ۱۵۰) متری آب‌های ژرف اقیانوس‌های هند و آرام و اطلس، میان مدارهای ۴۵ درجه‌ی شمالی تا ۴۰ درجه‌ی جنوبی و ۱۸۰ درجه‌ی غربی تا ۱۸۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام: از شرق قاره‌ی آفریقا تا گروه‌جزیره‌ی هاوایی و گروه‌جزیره‌های دسونتوراداس و خوان فرناندز وابسته به کشور شیلی در غرب آمریکای جنوبی؛ شرق مرکز اقیانوس آرام: کرانه‌های ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در غرب آمریکای شمالی؛ غرب مرکز اقیانوس اطلس: از ایالت فلوریدای کشور آمریکا و کشور جزیره‌ای باهاما در شرق آمریکای شمالی تا کشور کوبا در دریای کارائیب)
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتی‌متر
نگاره: Dennis Rabeling

نام: ماهی تیرانداز خاردراز Longspine snipefish
نام علمی: Macroramphosus scolopax
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۵ تا ۶۰۰ (بیشتر ۵۰ تا ۳۵۰) متری آب‌های نیمه‌گرمسیری اقیانوس‌های هند، آرام و اطلس، میان مدارهای ۶۶ درجه‌ی شمالی تا ۴۳ درجه‌ی جنوبی و ۱۸۰ درجه‌ی غربی تا ۱۸۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (غرب اقیانوس اطلس: از شاخاب مین در کرانه‌های ایالت مین کشور آمریکا در شرق آمریکای شمالی تا کشور آرژانتین در شرق آمریکای جنوبی؛ شرق اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه؛ اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام)
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتی‌متر
نگاره: Tom's Fotokiste

سرده‌ی Notopogon

نام: دم‌ماهی خاردراز Longspine bellowfish
نام علمی: Notopogon xenosoma
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۵۵ تا ۶۱۰ متری آب‌های ژرف اقیانوس‌های هند و آرام (از کشور موزامبیک تا کشور آفریقای جنوبی در شرق قاره‌ی آفریقا و کرانه‌های کشور نیوزیلند در قاره‌ی اقیانوسیه؛ همچنین گزارش شده از کشور ماداگاسکار و گروه‌جزیره‌ی کالدونیای نو (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه))
اندازه: بدن به درازای ۱۷ سانتی‌متر
نگاره: Stefan W.

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین