یکی از دوستداشتنیترین ژانرهای سینمایی، ژانر فیلمهای تاریخی است. این فیلمها همواره جزو برجستهترین ساختههای سینمایی هر کشور بهشمار میروند. زیرا مردم این سرزمینها را با تاریخ و شکوه و بزرگی قهرمانان و پهلوانانشان آشنا میکنند. بسیاری از فیلمهای تاریخی نمایشدهندهی رخدادی واقعی هستند، هرچند همهی واقعیتها را هم بهنمایش نمیگذارند. برخی از این فیلمها تنها برگرفته از اندیشه و پنداشت نویسنده یا کارگردان آنها ساخته میشوند. به هر روی هیچ چیز به اندازهی دیدن یک فیلم تاریخی واقعی و درست، تماشاگران را خشنود نمیکند.
نوشتهی زیر برگرفته یا ترجمه شده از هیچ نوشتهی دیگری نیست. همچنین گزینش این فیلمها شخصی بوده و چه بسا برخی از آنها به نادرستی برگزیده شده باشند. اگر گمان میکنید که فیلمی نباید در این فهرست جای گیرد و یا فیلمی باید به آن افزوده شود، مهربانی کنید و ما را از نام آن آگاه کنید. همچنین در این فهرست، از فیلمهای ژانرهای جنگی، وسترن و فانتزی نامی برده نشده است و برای هر کدام از آنها بخشی جداگانه ساخته خواهد شد. در این نوشته که به بهترین فیلمهای تاریخی دهههای ۱۹۰۰ و ۱۹۱۰ میپردازد با ۱۲ فیلم آشنا میشویم.
نام فیلم: هوسهای امپراتور Quo Vadis
کارگردان: انریکو گواتسونی
نویسنده: انریکو گواتسونی (بر پایهی رمان هوسهای امپراتور یا کجا میروی نوشتهی هنریک سینکیهویچ)
آهنگساز: -
بازیگران: آملتو نوولی، گوستاوو سرنا، امیلیو کاتانئو، کارلو کاتانئو، لئا جونکی، آگوستو ماستریپیتری، چزاره مولتینی، اولگا براندینی، ایگناتسیو لوپی
ژانر: درام، تاریخی
سال پخش: ۱۹۱۳
کشور سازنده: ایتالیا
زمان: ۱۲۰ دقیقه
زبان: صامت
هزینه - فروش: ۴۵۰۰۰ لیره - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶/۲ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: - از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: «مارکوس» یکی از فرماندهان فاتح امپراتوری، دل به دختری مسیحی به نام «لیجا» میبندد. در سال ۶۴ میلادی «نرون» به دست خود، رُم را به آتش میکشد و مسیحیان را به جرم شرکت در توطئهی آتشسوزی دستهدسته جلوی شیرها میاندازد. در این میان «پوپائآ» همسر «نرون»، که به رابطهی «مارکوس» و «لیجا» حسادت میورزد، زمینهی قتل آنان را فراهم میسازد.
جایزهها: فیلم هوسهای امپراتور، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: George Kleine (Library of Congress)
نام فیلم: آخرین روزهای پمپئی The Last Days of Pompeii
(به ایتالیایی: Gli ultimi giorni di Pompei)
کارگردان: الئوتریو رودولفی
نویسنده: آریگو فروستا (بر پایهی رمان آخرین روزهای پمپئی نوشتهی ادوارد بولور لیتن)
آهنگساز: پالمر کلارک
بازیگران: فرناندا نگری پوژت، اوجنیا تتونی فیور، اوبالدو استفانی، آنتونیو گریسانتی، چزاره گانی کارینی، ویتاله د استفانو
ژانر: ماجراجویی، درام
سال پخش: ۱۹۱۳
کشور سازنده: ایتالیا
زمان: ۸۸ دقیقه
زبان: صامت
هزینه - فروش: ؟ - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶/۱ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۰۰ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: سال ۷۹ میلادی. دو مثلث عشقی در شهر باستانی «پمپئی» تلاقی پیدا میکنند.
جایزهها: فیلم آخرین روزهای پمپئی، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: George Kleine Amusements (Photo Drama Co. - Library of Congress)
نام فیلم: مادام کاملیا The Lady of the Camellias
(به ایتالیایی: La Dame aux Camélias)
کارگردان: گوستاوو سرنا
نویسنده: رنزو کیوسو (بر پایهی رمان مادام کاملیا نوشتهی الکساندر دوما (پسر))
آهنگساز: -
بازیگران: کارلو بنتی، اولگا بنتی، فرانچسکا برتینی، آنتونیو کروئیچی، کامیلو د ریزو، تینا چکاچی رینالدی، گوستاوو سرنا
ژانر: درام، تاریخی
سال پخش: ۱۹۱۵
کشور سازنده: ایتالیا
زمان: ۵۳ دقیقه
زبان: صامت (با میاننویسهای ایتالیایی)
هزینه - فروش: ؟ - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵/۸ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: - از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: این فیلم روایتگر داستان عاشقانه و غمانگیز «مارگریت گوتیه» و «آرماندو دووال» است.
جایزهها: فیلم مادام کاملیا، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: Caesar Film (Truus, Bob & Jan too!)
نام فیلم: معشوقه نل Mistress Nell
کارگردان: جیمز کرکوود سینیور
نویسنده: جورج کاکرن هیزلتون (بر پایهی نمایشنامهی معشوقه نل نوشتهی جورج کاکرن هیزلتون)
آهنگساز: -
بازیگران: مری پیکفورد، اوون مور، آرتور هوپس، روبی هافمن، آمیلیا رز
ژانر: درام، تاریخی
سال پخش: ۱۹۱۵
کشور سازنده: آمریکا
زمان: ؟ دقیقه (۱۵۰۰ متر در ۵ حلقه)
زبان: صامت (با میاننویسهای انگلیسی)
هزینه - فروش: ؟ - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶/۸ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: - از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: «نل گوین» و «چارلز دوم» پادشاه انگلستان پس از دیدار در شکار روباه، عاشق یکدیگر میشوند. «نل» بهزودی درمییابد «دوشس پورتسموث» جاسوس است و همراه با «دوک باکینگهام» در اندیشهی توطئهایست.
جایزهها: فیلم معشوقه نل، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: Paramount Pictures (imdb.com)
نام فیلم: تعصب Intolerance
(یا Love's Struggle Throughout the Ages)
(یا A Sun-Play of the Ages)
کارگردان: دی. دبلیو. گریفیث
نویسنده: دی. دبلیو. گریفیث، هتی گری بیکر، تاد براونینگ، آنیتا لوس، مری اچ. اوکانر، فرانک ئی. وودز
آهنگساز: جوزف کارل بریل، خولیان کاریو (و کارل دیویس برای نسخهی بازسازیشدهی سال ۱۹۸۹)
بازیگران: لیلین گیش (داستان نخست: هاوارد گی، لیلیان لانگدون، بسی لاو، جورج والش)، (داستان دوم: کنستانس تلمج، المر کلیفتون، آلفرد پیجت، سینا اوون، تالی مارشال، جرج سیگمن، کارل استوکدیل، المو لینکلن، فرانک براونلی، راس سنت دنیس)، (داستان سوم: مارجری ویلسون، یوجین پلت، اسپاتیسوود ایتکن، آلن سیرز، جوزفین کرول، فرانک بنت، جوزف هنابری، کنستانس تلمج، دابلیو. ئی. لارنس)، (داستان چهارم: می مارش، رابرت هرون، اف.ای. ترنر، میریام کوپر، والتر لانگ، تام ویلسون، ورا لوئیس، سام دی گراس، لوید اینگراهام، رالف لویس، ماکس داویدسون)
ژانر: درام، تاریخی
سال پخش: ۱۹۱۶
کشور سازنده: آمریکا
زمان: ۲۱۰ دقیقه
زبان: صامت (با میاننویسهای انگلیسی)
هزینه - فروش: ۳۸۵/۹۰۷ دلار - ۱/۷۵ میلیون دلار
ردهی سنی: Passed
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷/۷ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۷ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: ۹۹ از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد. نوشتههای میان فیلم: ۱- «هر یک از داستانها نشان میدهد که چگونه نفرت و تعصب در طول اعصار، علیه عشق و صداقت جنگیدهاند.» ۲- «امروز چون دیروز، گهوارهای تا ابد تکان میخورد، شور و عواطف انسانی را جاودانه باز میآورد، همان شادیها و همان غمها را.»
داستان: داستان یک زن جوان فقیر، که با تعصب از همسر و نوزادش جدا شده است، با داستانهای عدم تحمل در طول تاریخ آمیخته شده است. در این فیلم عدم تحمل و تاثیرات وحشتناک آن در چهار دورهی تاریخی بررسی میشود. فیلم دارای چهار داستان موازی است: داستان نخست در سال ۵۳۹ پیش از میلاد رخ میدهد و روایتگر سقوط «امپراتوری بابل» به دست ایرانیان است. داستان دوم یک داستان یهودی است که به ماجرای مصلوب شدن «عیسی» در حدود سال ۲۷ پس از میلاد میپردازد. سومین داستان در سال ۱۵۷۲ و در فرانسه رخ میدهد و عدم تحمل مذهبی که منجر به قتلعام «هوگنوتهای پروتستان» در روز «سنت بارتولومئو» میشود را روایت میکند؛ و چهارمین داستان در سال ۱۹۱۴ و زمان معاصر رخ میدهد و در آن یک نگهبان در جریان یک اعتصاب برای افزایش دستمزد، نوزده تن از کارگران کارخانه را میکشد.
جایزهها: فیلم تعصب، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: Triangle Film Corporation (Wisconsinhistory.org)
نام فیلم: ژان زن Joan the Woman
کارگردان: سیسیل بی. دمیل
نویسنده: جینی مکفرسون (بر پایهی نمایشنامهی دوشیزهی اورلئان نوشتهی فریدریش شیلر)
آهنگساز: ویلیام فرست
بازیگران: جرالدین فیرر، ریموند هاتون، هوبرت باسورث، تئودور روبرتز، والاس رید، چارلز کلاری، جیمز نیل، تالی مارشال، هورس بی کارپنتر، کلیو ریجلی، لیلیان لیتون، مارجوری داو
ژانر: درام، تاریخی، حماسی، ماجراجویی
سال پخش: ۱۹۱۶
کشور سازنده: آمریکا
زمان: ۱۳۸ دقیقه
زبان: صامت (با میاننویسهای انگلیسی)
هزینه - فروش: ۳۰۲/۹۷۶ دلار - ۶۰۵/۷۳۱ دلار
ردهی سنی: Passed
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶/۴ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: - از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: افسر انگلیسی جنگ جهانی اول، شب پیش از ماموریتی خطرناک، از بینش مربوط به «ژاندارک Joan of Arc» که طبق داستانش، دوباره زنده میشود، الهام میگیرد.
جایزهها: فیلم ژان زن، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: Paramount Pictures (haghefilm.nl)
نام فیلم: کلئوپاترا Cleopatra
کارگردان: جی. گوردون ادواردز
نویسنده: ادرین جانسن (بر پایهی نمایشنامهی آنتونی و کلئوپاترا و ژولیوس سزار نوشتهی ویلیام شکسپیر (۱۶۲۳)، نمایشنامهی کلئوپاترا نوشتهی ویکتورین ساردو و امیل مورو (۱۸۹۰) و رمان کلئوپاترا نوشتهی اچ. رایدر هگرد (۱۸۹۹))
آهنگساز: خوزه مارتینز
بازیگران: ثیدا بارا، فریتس لیبر، تورستون هال، آلن راسکو، هرشل مایال، آرت اکورد
ژانر: زندگینامهای، درام، تاریخی
سال پخش: ۱۹۱۷
کشور سازنده: آمریکا
زمان: ۱۲۵ دقیقه
زبان: صامت (با میاننویسهای انگلیسی)
هزینه - فروش: ۵۰۰/۰۰۰ دلار - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶/۵ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۱ از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: این فیلم داستان «کلئوپاترا» ملکهی افسانهای مصر و عاشقانههای میان او و بزرگترین مردان روم «ژولیوس سزار» و «مارک آنتونی» را روایت میکند.
جایزهها: فیلم کلئوپاترا، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: Fox Film (thesun.co.uk)
نام فیلم: پدر سرگئی Father Sergius
(به روسی: Otets Sergiy)
کارگردان: یاکوف پروتازانوف، الکساندر وولکوف
نویسنده: الکساندر وولکوف (بر پایهی رمان پدر سرگئی نوشتهی لئو تولستوی)
آهنگساز: یوگینی بوکه
بازیگران: ایوان موزژوخین، اولگا کوندوروا، ورا جنیوا، ولادیمیر گئورگیویچ، نیکولای پانوف، ناتالیا لیسنکو، یوانا تالانوف، ورا اولووا
ژانر: زندگینامهای، درام، تاریخی
سال پخش: ۱۹۱۸
کشور سازنده: روسیه
زمان: ۱۱۲ دقیقه
زبان: صامت (با میاننویسهای روسی)
هزینه - فروش: ؟ - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶/۸ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: - از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: افسری جوان در ارتش تزار، پس از شکست در عشق به لباس کشیشها درمیآید. در ادامه نیز هنگام رویارویی با محبوبه در خویشتنداری قدرت بینظیری نشان میدهد. اما بهزودی عنان اختیار را از کف میدهد و سرگردان روستاها میشود.
جایزهها: فیلم پدر سرگئی، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: J. N. Ermolieff Production (commons.wikimedia.org)
نام فیلم: هاراکیری Harakiri
(یا مادام باترفلای Madame Butterfly)
کارگردان: فریتس لانگ
نویسنده: مکس یونک (بر پایهی نمایشنامهی مادام باترفلای نوشتهی دیوید بلاسکو و جان لوتر لانگ)
آهنگساز: -
بازیگران: لیل داگوفر، پل بینسفت، گئورگ جان، رودولف لتینگر، نیلس پرین، ماینهارت مائور، کته کوستر، ارنر هوبش، لونی نست
ژانر: درام، تاریخی
سال پخش: ۱۹۱۹
کشور سازنده: جمهوری وایمار (آلمان)
زمان: ۸۰ دقیقه
زبان: صامت (با میاننویسهای آلمانی)
هزینه - فروش: ؟ - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵/۶ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: - از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: مردی ژاپنی بهنام «دایمیو» از سفر اروپا بازمیگردد و برای دخترش «او تاکه سان» سوغاتیهایی بههمراه میآورد. این هدایا با نارضایتی روحانیون متعصب بودایی روبرو میشود، چرا که از دید آنان این سوغاتیها نشاندهندهی غربزدگی و پشت پا زدن به سنتهای بومی است. از سویی دیگر «او تاکه سان» قرار است بهزودی علیرغم میل خود، به عنوان یک راهبهی بودایی در معبد شروع بهکار کند. عدم تمایل پدر وی برای مجبور کردن او به این کار، دلیلی مضاعف برای دشمنی روحانی بودایی با این مرد فراهم میکند. روحانی بودایی، «دایمیو» را بهعنوان یکی از دشمنان، به امپراطور گزارش میدهد و امپراطور بهعنوان مجازات، به مرد دستور میدهد هاراکيری (خودکشی) کند.
جایزهها: فیلم هاراکیری، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: Decla-Bioscop (offscreen.com)
نام فیلم: طاعون فلورانس The Plague of Florence
(به آلمانی: طاعون در فلورانس Die Pest in Florenz)
کارگردان: اوتو ریپرت
نویسنده: فریتس لانگ (بر پایهی داستان کوتاه نقاب مرگ سرخ نوشتهی ادگار آلن پو)
آهنگساز: برونو گلرت
بازیگران: آتو مانشتت، آندرس ویکمن، کارل برنهارد، اریش بارتلس، فرانس کناک، ارنرهوبش، مارگا فون کیرسکا، آگوستا پراش گرونبرگ، هانس والتر، تئودور بکر، یولیتا برانت
ژانر: درام، تاریخی، ترسناک
سال پخش: ۱۹۱۹
کشور سازنده: جمهوری وایمار (آلمان)
زمان: ۱۰۲ دقیقه
زبان: صامت (با میاننویسهای آلمانی)
هزینه - فروش: ؟ - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶/۴ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: - از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: در شهر فلورانس زن دلفریبی پیدا میشود و «سزار» حاکم شهر و پسرش، هر دو دیوانهوار عاشق او میشوند. «سزار» دستور میدهد زن را شکنجه کنند؛ ولی پسر پیش از آنکه شکنجه اجرا شود، پدرش را میکشد.
جایزهها: فیلم طاعون فلورانس، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: Friedrich Wilhelm Murnau Foundation - murnau-stiftung.de
نام فیلم: گنجینهی آقای آرنه Sir Arne's Treasure
(به سوئدی: Herr Arnes pengar)
کارگردان: موریتس استیلر
نویسنده: موریتس استیلر، گوستاف مولاندر (بر پایهی رمان گنجینه نوشتهی سلما لاگرلوف)
آهنگساز: هلمر الکساندرشون
بازیگران: ریکارد لوند، ماری جانسون، یالمار سلاندر، کونکوردیا سلاندر، واندا روتگارت، آکسل نیلسون، اریک استوکلاسا، برور برگر، یوسوا بنگتسون
ژانر: درام، تاریخی، جنایی
سال پخش: ۱۹۱۹
کشور سازنده: سوئد
زمان: ۱۲۲ دقیقه
زبان: صامت (با میاننویسهای سوئدی)
هزینه - فروش: ؟ - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷/۱ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: - از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: سوئد. سدهی شانزدهم. یک سرباز مزدور اسکاتلندی عاشق دختری میشود که در گذشته خانوادهی او را غارت و به قتل رسانده است.
جایزهها: فیلم گنجینهی آقای آرنه، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: Svenska Biografteatern (imdb.com)
نام فیلم: مادام دوباری Madame DuBarry
(یا اشتیاق Passion)
کارگردان: ارنست لوبیچ
نویسنده: نوربرت فالک، هانس کرالی (بر پایهی کتاب خاطرات یک پزشک نوشتهی الکساندر دوما (پدر))
آهنگساز: ویلیام اکست، هانس جانسون، دیوید مندوسا، الکساندر شیرمن
بازیگران: پولا نگری، امیل یانینگز، رینهولد شونزل، هری لیتکه، ادوارد فون وینترشتاین، کارل پلاتن، پل بینسفت، ماگنوس اشتیفتر، ویلی کایزر-هایل، الزه برنا، فرد ایملر، گوستاو شیمگ، برنهارد گوتزکه
ژانر: زندگینامهای، درام، تاریخی، رمانتیک
سال پخش: ۱۹۱۹
کشور سازنده: آلمان
زمان: ۸۵ دقیقه
زبان: صامت (با میاننویسهای آلمانی)
هزینه - فروش: ؟ - ؟
ردهی سنی: ردهبندی نشده
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶/۶ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: - از ۱۰۰
امتیاز متاکریتیک به فیلم: - از ۱۰۰
برگزیدهای از دیالوگهای فیلم: فیلم صامت است و دیالوگ ندارد.
داستان: داستان فیلم دربارهی «مادام دوباری»، معشوقهی «لویی پانزدهم» پادشاه فرانسه، در ده سال پایانی عمر این پادشاه است. «مادام دوباری» در ۱۹ اوت ۱۷۴۳ زاده شد و در ۸ دسامبر ۱۷۹۳ و در زمان انقلاب فرانسه اعدام شد.
جایزهها: فیلم مادام دوباری، جایزهای دریافت نکرده است.
نگاره: First National Pictures (en.kinorium.com)
بنمایگان: wikipedia - wikipedia - imdb - imdb
گردآوری: فرتورچین