خانواده‌ی ماهیان چشم‌چراغی Anomalopidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی لیزابه‌سرسانیان، از راسته‌ی لیزابه‌سرسانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرنده‌ی ۹ گونه است که در ۶ سرده دسته‌بندی شده‌اند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان چشم‌چراغی باله‌شکافته را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی ماهیان چشم‌چراغی در آب‌های گرمسیری سراسر جهان زندگی می‌کنند. اگرچه آنان بیشتر در اقیانوس‌های هند و آرام یافت می‌شوند. این جانوران بدنی کشیده، بیضی‌مانند، فشرده و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان چشمانی درشت و باله‌ی دُمی دوشاخه دارند. باله‌های پشتی در برخی از گونه‌ها پیوسته و در برخی جدا از یکدیگر هستند. همچنین باله‌های شکمی دارای یک خار هستند.
در زیر چشمان ماهیان چشم‌چراغی اندامی نورزا جای گرفته که دربرگیرنده‌ی باکتری‌های درخشان است. آنان با چین‌هایی پوستی، نور این اندام‌ها را کاهش یا افزایش می‌دهند. ماهیان چشم‌چراغی از این اندام برای پیوند و رساندن پیام به دیگر ماهیان، شکار و فرار از شکارگران بهره می‌برند. گونه‌های این خانواده دریازی، شب‌زی و ژرف‌زی هستند. بیشتر گونه‌ها شب‌ها به‌روی آب‌های کم‌ژرف نزدیک شده و زئوپلانکتون‌ها را خوراک خود می‌سازند. Parmops coruscans (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۴/۸ سانتی‌متر و چشم‌چراغی باله‌شکافته با درازای ۳۵ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی ماهیان چشم‌چراغی به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۳ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی Anomalops

نام: چشم‌چراغی باله‌شکافته Splitfin flashlightfish
نام علمی: Anomalops katoptron
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۴۰۰ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۲ درجه‌ی شمالی تا ۲۴ درجه‌ی جنوبی و ۱۱۷ درجه‌ی شرقی تا ۱۴۳ درجه‌ی غربی از عرض جغرافیایی (از کشورهای فیلیپین و اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا تا گروه‌جزیره‌ی توآموتو وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در قاره‌ی اقیانوسیه؛ شمال تا جنوب کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا و جنوب تا دیواره‌ی بزرگ مرجانی در کرانه‌های شمال شرقی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۳۵ سانتی‌متر
نگاره: Borut Furlan

سرده‌ی Kryptophanaron

نام: چشم‌چراغی اطلس Atlantic flashlightfish
نام علمی: Kryptophanaron alfredi
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۵ تا ۲۰۰ متری آب‌های گرمسیری غرب مرکز اقیانوس اطلس (کرانه‌های جزیره‌های کیمن (از سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا) و گروه‌جزیره‌ی آنتیل در دریای کارائیب)
اندازه: بدن به درازای ۱۲/۵ سانتی‌متر
نگاره: Mickey Charteris

سرده‌ی Photoblepharon

نام: چشم‌چراغی باله‌تک One-fin flashlightfish
نام علمی: Photoblepharon palpebratum
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۵۰ (بیشتر ۰ تا ۱۵) متری آب‌های گرمسیری اقیانوس آرام، میان مدارهای ۱۹ درجه‌ی شمالی تا ۲۴ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی (از کشور فیلیپین در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا تا گروه‌جزیره‌ی انجمن وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در قاره‌ی اقیانوسیه؛ و به‌سوی جنوب تا گروه‌جزیره‌ی کالدونیای نو (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه))
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتی‌متر
نگاره: -

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین