خانوادهی موشماهیان خیشبینی Callorhinchidae، خانوادهای از زیرراستهی موشماهیسانیان، از راستهی موشماهیسانان و از ردهی غضروفماهیان هستند. این خانواده دربرگیرندهی ۳ گونه است که در ۱ سرده دستهبندی شدهاند. گونههای خانوادهی موشماهیان خیشبینی در آبهای نیمهگرمسیری و معتدل نیمکرهی جنوبی زندگی میکنند. آنان کفزی هستند و بیشتر روی بسترهای گلی و شنی کف اقیانوس یافت میشوند. بیشتر گونههای این خانواده دریازی هستند، ولی در میان آنان گونههای آب لبشور نیز یافت میشوند. این جانوران بدنی کشیده و پوشیده از پولک دارند. بدن آنان سیاه یا قهوهای و بیشتر آمیختهای از این دو رنگ است. موشماهیان خیشبینی دهانی زیرین و پوزهای کشیده، خمشونده و قلابمانند دارند. آنان با این پوزه بیمهرگان و ماهیان کوچک را در کف دریا جستجو میکنند. چشمان آنان در بالای سر جای گرفته و بیشتر بهرنگ سبز هستند. همچنین چشمان آنان کمتوان است و بینایی خوبی ندارند. از همین روی برای یافتن خورک، از گیرندههای الکتریکی پوزهیشان بهره میبرند. موشماهیان خیشبینی میتوانند میدانهای الکتریکی پیرامون ماهیان دیگر را ردیابی و آنان را شکار کنند، همچون ماهیانی که در زیر ماسهها پنهان شدهاند. گونههای این خانواده دو بالهی پشتی دور از هم، بالههای سینهای بزرگ و بالهی دُمی دگربالهای یا هتروسرکال (ناهمسان) دارند. همچنین آنان در نخستین بالهی پشتیشان خاری زهرآگین دارند. بیشتر خوراک گونههای این خانواده، نرمتنان بهویژه صدفهای کوچک است. آنان افزون بر ماهیان کوچک، بیمهرگانی مانند عروس دریایی یا هشتپاهای کوچک را نیز خوراک خود میسازند. در این نوشته با ۳ گونهی این خانواده آشنا میشویم.
سردهی موشماهیهای خیشبینی Callorhinchus
نام: ماهی کجبینی دماغه Cape elephantfish
نام علمی: Callorhinchus capensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۳۷۴ (بیشتر ۱۰ تا ۲۰۰) متری آبهای نیمهگرمسیری جنوب شرقی اقیانوس اطلس، میان مدارهای ۱۷ درجهی جنوبی تا ۳۵ درجهی جنوبی و ۱۱ درجهی شرقی تا ۳۴ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی (کرانههای کشورهای نامیبیا و آفریقای جنوبی در جنوب غربی قارهی آفریقا)
اندازه: وزن ۵/۳ کیلوگرم، بدن به درازای ۱۲۲ سانتیمتر
نگاره: Devon Bowen
(آشنایی بیشتر با ماهی کجبینی دماغه)
نام: ماهی کجبینی آمریکایی American elephantfish
نام علمی: Callorhinchus callorynchus
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۰ تا ۱۱۶ متری آبهای نیمهگرمسیری جنوب غربی اقیانوس اطلس و جنوب شرقی اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳ درجهی جنوبی تا ۵۶ درجهی جنوبی و ۸۲ درجهی غربی تا ۴۳ درجهی غربی از عرض جغرافیایی (جنوب غربی اقیانوس اطلس: کرانههای جنوبی کشور برزیل، اروگوئه و آرژانتین در جنوب شرقی آمریکای جنوبی؛ جنوب شرقی اقیانوس آرام: کرانههای کشورهای پرو و شیلی در غرب آمریکای جنوبی)
اندازه: بدن به درازای ۸۹/۲ سانتیمتر
نگاره: Fir0002
نام: کوسهی شبح استرالیایی Australian ghostshark
نام علمی: Callorhinchus milii
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۲۷ متری آبهای نیمهگرمسیری جنوب غربی اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۳ درجهی جنوبی تا ۵۰ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی (کرانههای جنوبی کشور استرالیا و کشور نیوزیلند در قارهی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۲۵ سانتیمتر
نگاره: Wired.com
(آشنایی بیشتر با کوسهی شبح استرالیایی)
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین