خانواده‌ی نیش‌ماهیان یا برایکونان Bryconidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی تتراسانیان، از راسته‌ی تتراسانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرنده‌ی ۴۹ گونه است که در ۴ سرده دسته‌بندی شده‌اند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان پیراپوتانگا، برایکون سالمون و دورادو طلایی را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی نیش‌ماهیان تنها در آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی یافت می‌شوند. آنان در زیستگاه‌های آب شیرین همچون رودها و دریاچه‌های منطقه‌های گرمسیری زندگی می‌کنند.
این جانوران بدنی کشیده، دوکی‌مانند و پوشیده از پولک دارند. آنان همانند ماهی قزل‌آلا هستند، از همین روی برخی به آنان قزل‌آلای آمریکای جنوبی می‌گویند. خوراک گونه‌های خانواده‌ی نیش‌ماهیان بیشتر دربرگیرنده‌ی میوه‌ها و دانه‌هاست. هرچند آنان همه‌چیزخوارند و دیگر مواد گیاهی، بی‌مهرگان و ماهیان کوچک را نیز می‌خورند. آنان خوراک خود را بیشتر از آب دریافت می‌کنند، اگرچه می‌توانند از آب بیرون بپرند و دانه‌ها و میوه‌های آویزان شاخه‌های درختان را بچینند. Brycon obscurus (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۹/۶ سانتی‌متر و دورادو طلایی با درازای ۱۰۰ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی نیش‌ماهیان به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۱۰ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی برایکون‌ها Brycon

نام: -
نام علمی: Brycon alburnus
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای فراآندی کشور اکوادور در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳۲/۶ سانتی‌متر
نگاره: Edgar Segovia

نام: -
نام علمی: Brycon amazonicus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری رود آمازون و شاخه‌های اصلی آن در کشور برزیل و همچنین حوضه‌ی رودهای اورینوکو و اسکیبو در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴۶/۲ سانتی‌متر
نگاره: Aquariumglaser

نام: -
نام علمی: Brycon cephalus
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رود آمازون بالایی در کشورهای پرو و بولیوی در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۴۵ سانتی‌متر
نگاره: Amazonasmagazine

نام: -
نام علمی: Brycon dentex
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای فراآندی کشور اکوادور در آمریکای جنوبی
اندازه: بدن به درازای ۳۴ سانتی‌متر
نگاره: Amazonasmagazine

نام: پیراپوتانگا Piraputanga
نام علمی: Brycon hilarii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رود پاراگوئه در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۳/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۵۶ سانتی‌متر
نگاره: Susan E. Degginger

نام: برایکون سالمون Salmon Brycon
نام علمی: Brycon orbignyanus
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رود لا پلاتا در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۶ کیلوگرم، بدن به درازای ۷۹/۵ سانتی‌متر
نگاره: Ariel Rotondo

نام: برایکون تیره‌بال Darkfin brycon
نام علمی: Brycon melanopterus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رود آمازون در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۴/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۳۸ سانتی‌متر
نگاره: Jo Kuyken

سرده‌ی دورادوها یا ماهی‌های زرین Salminus

نام: دورادو کلمبیایی Colombian dorado
نام علمی: Salminus affinis
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای ماگدالنا و سانتیاگو در کشور اکوادور در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۲/۳ کیلوگرم، بدن به درازای ۴۶/۵ سانتی‌متر
نگاره: B. Kao

نام: دورادو طلایی Golden dorado
نام علمی: Salminus brasiliensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای پارانا، پاراگوئه، اروگوئه، چاپاره، ماموره، گوآپوره و زهکشی‌های کولاب دوس پاتوس در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۳۱/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۱۰۰ سانتی‌متر
نگاره: B. Kao

نام: -
نام علمی: Salminus hilarii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری حوضه‌ی رودهای پارانا بالایی، سن فرانسیسکو، توکانتین، آمازون و اورینوکو در آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۱/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۵۰ سانتی‌متر
نگاره: Rubenbc

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین