خانواده‌ی تاج‌دارکفشکان Samaridae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی کفشک‌ماهی‌سانیان، از راسته‌ی کفشک‌ماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرنده‌ی ۳۰ گونه است که در ۴ سرده دسته‌بندی شده‌اند. گونه‌های خانواده‌ی تاج‌دارکفشکان در آب‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری اقیانوس‌های هند و آرام زندگی می‌کنند. دامنه‌ی زیستگاه آنان از کشورهای ماداگاسکار و آفریقای جنوبی تا گروه‌جزیره‌ی هاوایی و گروه‌جزیره‌ی کالدونیای نو (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) است. بیشتر گونه‌های این خانواده دریازی هستند، ولی در میان آنان گونه‌های آب لب‌شور نیز یافت می‌شوند. این ماهیان بیشتر در منطقه‌های کرانه‌ای دارای آب‌سنگ‌های مرجانی تا ژرفاق ۱۵۰ متر زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی پهن، دایره‌ای و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان چشمانی بیرون‌زده و باله‌های پشتی و مخرجی دراز دارند. این باله‌ها پرتو سخت ندارند و از باله‌ی دُمی تا سر کشیده شده‌اند. هرچند پایه‌ی این باله‌ها از باله‌ی دُمی جدا هستند. پایه‌ی باله‌ی پشتی تاج‌دارکفشکان، جلوی چشم آنان است. همچنین پرتوهای آغازین باله‌ی پشتی بسیار دراز هستند. بدن ماهیان نوجوان از بالا به پایین متقارن است تا زمانی که درازای آنان به ۵ تا ۱۲۰ میلیمتر برسد. ولی بدن ماهیان بالغ از بالا به پایین نامتقارن است، ولی باله‌های شکمی آنان متقارن است.
گونه‌های خانواده‌ی تاج‌دارکفشکان بر روی پهلوی چپ خود در بستر دریا می‌خوابند و هر دو چشم آنان در پهلوی راست بدن‌شان جای گرفته‌اند. آنان در زمان نوزادی مانند دیگر ماهیان شنا می‌کنند، ولی کم‌کم شنای آنان به خوابیده دگرگون می‌شود. چشمان این ماهیان نیز در آغاز زندگی مانند دیگر ماهیان در دو سوی بدن‌شان جای دارند، ولی هر چه که به بلوغ نزدیک می‌شوند، چشم دیگرشان که کاربردی نداشته و در زیر بدن‌شان جای گرفته، به پهلوی روی بدن و نیم‌رخ رو به آبِ آنان کوچ می‌کند تا هر دو چشم به‌کار گرفته شوند. بیشتر گونه‌های این خانواده می‌توانند رنگ خود را برابر با پیرامون خود دگرگون کرده و خود را از دید دیگر جانوران پنهان کنند. همچنین آنان کف‌زی هستند و خوراک‌شان بی‌مهرگان کف‌زی است. Plagiopsetta biocellata (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۳/۸ سانتی‌متر و کشفک راست‌چشم کوکاتو با درازای ۲۲/۳ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی تاج‌دارکفشکان به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۲ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.
سرده‌ی Samaris
نام: کشفک راست‌چشم کوکاتو Cockatoo righteye flounder
نام علمی: Samaris cristatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۰ تا ۱۱۴ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۵ درجه‌ی شمالی تا ۳۱ درجه‌ی جنوبی و ۳۲ درجه‌ی شرقی تا ۱۶۸ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (از دریای سرخ و شرق قاره‌ی آفریقا تا گروه‌جزیره‌ی کالدونیای نو (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در قاره‌ی اقیانوسیه؛ شمال تا کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا و جنوب تا کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: وزن ۵۴ گرم، بدن به درازای ۲۲/۳ سانتی‌متر
نگاره: N. Sulawesi
سرده‌ی Samariscus
نام: کشفک راست‌چشم سه‌خال Three-spot righteye flounder
نام علمی: Samariscus triocellatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳ تا ۳۰ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام، میان مدارهای ۲۸ درجه‌ی شمالی تا ۱۸ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی (از شرق قاره‌ی آفریقا تا گروه‌جزیره‌ی هاوایی و گروه‌جزیره‌ی انجمن وابسته به پلی‌نزی فرانسه (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Uwkwaj
بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین
