نام: دیوکوسه Goblin shark
نام علمی: Mitsukurina owstoni
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: غضروف‌ماهیان
راسته: کوسه‌سانان
خانواده: دیوکوسگان
سرده: دیوکوسه‌ها
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی میوسن (۲۳/۰۳ تا ۵/۳۳۲ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: ژرفای ۳۰ تا ۱۳۰۰ (بیشتر ۲۷۰ تا ۹۶۰) متری آب‌های ژرف همه‌ی اقیانوس‌های جهان، میان مدارهای ۴۸ درجه‌ی شمالی تا ۵۵ درجه‌ی جنوبی و ۱۸۰ درجه‌ی غربی تا ۱۸۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (غرب اقیانوس اطلس: کرانه‌های کشورهای گویان، سورینام و گویان فرانسه در شمال شرقی آمریکای جنوبی؛ شرق اقیانوس اطلس: کرانه‌های کشور فرانسه (شاخاب بیسکی در غرب قاره‌ی اروپا)، گروه‌جزیره‌ی مادیرا وابسته به کشور پرتغال و کشور آفریقای جنوبی در جنوب قاره‌ی آفریقا؛ غرب اقیانوس هند: نزدیک کشور آفریقای جنوبی؛ غرب اقیانوس آرام: کرانه‌های کشور نیوزیلند و ایالت‌های استرالیای جنوبی و نیو ساوت ولز کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه؛ شرق اقیانوس آرام: جنوب ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در غرب آمریکای شمالی)
زندگانی: ناشناخته (شاید ۶۰ سال)
سن بلوغ: ناشناخته (نرها در اندازه‌ی ۲/۹۳ متری و شاید ۱۶ سالگی و ماده‌ها ناشناخته)
زادآوری: تخم‌گذار زنده‌زا (در روش تخم‌زنده‌زایی، جنین در زهدان مادر با بهره‌گیری از زرده که بیشتر همانند زرده تخم مرغ است رشد می‌کند. جنین روبه‌رشد خوراک خود را از بدن مادر نمی‌گیرد و مواد درون کیسه زرده را می‌خورد.)
خوراک: شکار ماهیان استخوانی همچون ماهی‌های دم‌شلاقی (از خانواده‌ی دم‌شلاقیان)، اژدهاماهیان و عقرب‌ماهیان، شکار نرم‌تنان همانند سرپایان و شکار سخت‌پوستان همچون ده‌پایان، جورپایان و صدفیان
شکارگران: آدمی و شاید کوسه‌ی آبی
رنگ: خاکستری گراینده به صورتی، صورتی یا برنزه؛ لبه‌ی باله‌ها به‌رنگ خاستری یا آبی شفاف و چشم‌ها به‌رنگ سیاه با رگه‌های آبی در عنبیه (کوسه‌ها با افزایش سن پررنگ‌تر می‌شوند و کوسه‌های جوان تا اندازه‌ای سفید هستند.)
اندازه: بدن به درازای ۶۱۷ سانتی‌متر (میانگین: وزن ۲۱۰ کیلوگرم، بدن به درازای ۳۰۰ تا ۴۰۰ سانتی‌متر) (ماده‌ها بزرگ‌ترند.)
درباره‌ی جانور: دیوکوسه تنها گونه‌ی به‌جا مانده از خانواده‌ی دیوکوسگان Mitsukurinidae است. تاکنون ۴ سرده از خانواده‌ی دیوکوسگان نابود شده و از میان رفته‌اند. دیوکوسه جانوری دریازی و به‌جز زمان زادآوری، جانوری تنهازیست است. این کوسه بسیار کمیاب است و داده‌ها و دانسته‌های کمی از آن در دسترس است. همچنین این کوسه گاهی سنگواره‌ی زنده نامیده می‌شود، چرا که تنها بازمانده‌ی خانواده دیوکوسگان است که تبار برخی از آنان به ۱۲۵ میلیون سال پیش برمی‌گردد (دوره‌ی آپتین از دوره‌ی کرتاسه‌ی پیشین ۱۲۵ تا ۱۱۳ میلیون سال پیش). این جانوران بدنی کشیده، دوکی‌مانند، کم‌وبیش باریک و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان پوزه‌ای کشیده، تخت و تیغه‌مانند دارند. درازای نسبی پوزه با افزایش سن کاهش پیدا می‌کند. دیوکوسه‌ها دارای دهانی بزرگ و سهمی‌مانند هستند. این کوسه‌ها ۳۵ تا ۵۳ دندان در هر ردیف بالا و ۳۱ تا ۶۲ دندان در هر ردیف پایینی آرواره‌های‌شان دارند. آرواره‌ها بسیار برآمده هستند و می‌توانند کم‌وبیش به اندازه‌ی پوزه کشیده شوند. دیوکوسه‌ها بر روی پوزه‌ی درازشان گیرنده‌های الکتریکی دارند. آنان می‌توانند میدان‌های الکتریکی پیرامون ماهیان دیگر را ردیابی و آنان را شکار کنند. همچنین آنان دارای چشمانی کوچک و بدون پلک سوم هستند. دیوکوسه‌ها دو باله‌ی پشتی کوچک و گِرد و کم‌وبیش همانند و هم‌اندازه دارند. همچنین آنان باله‌های سینه‌ای تا اندازه‌ای کوچک و گِرد دارند. باله‌های شکمی و مخرجی دارای پایه‌ی کشیده و بزرگ‌تر از باله‌های پشتی هستند. دیوکوسه‌ها دارای باله‌ی دُمی دگرباله‌ای یا هتروسرکال (ناهمسان) هستند. هرچند دُم آنان لوب پایینی ندارد. این کوسه‌ها ۵ شکاف آبششی کوتاه دارند که پنجمین آن‌ها جلوی پایه‌ی باله‌ی سینه‌ای باز می‌شود. دیوکوسه‌ها شناگرانی کم‌توان با بدنی نرم و شل و بدون کیل دمی هستند. باله‌های کوچک آنان نشان می‌دهد که کند هستند و آهسته شنا می‌کنند.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity - fishbase
نگاره: Kelvin Aitken - Marko Steffensen
گردآوری: فرتورچین
