خانوادهی لوچماهیان تپهجویباری Gastromyzontidae، خانوادهای از زیرراستهی لوچماهیسانیان، از راستهی کپورماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرندهی ۱۴۹ گونه است که در ۲۰ سرده دستهبندی شدهاند. از برجستهترین گونههای این خانواده میتوان لوچ پاندا، لوچ تپهجویباری، لوچ تپهجویباری پروانهای و لوچ تپهجویباری مشبک را نام برد. گونههای خانوادهی لوچماهیان تپهجویباری در زیستگاههای آب شیرین همچون جویبارها و رودهای جنوب شرقی قارهی آسیا و کشور چین زندگی میکنند، هرچند در میان آنان گونههای آب لبشور نیز یافت میشوند.
این جانوران بدنی کشیده، استوانهای و پوشیده از پولک دارند. اگرچه بخش شکمی آنان بدون پولک، بدون رنگدانه و شفاف است؛ بهگونهای که آبششها، قلب و کبد دیده میشوند. همچنین آنان ۳ جفت سبیلک در نزدیکی دهان زیرینشان دارند. این ماهیان میتوانند با این سبیلکها خوراک خود را در آبهای تیره و کدر و همچنین در شنها و ماسهها پیدا کنند. گونههای این خانواده دارای بالههای شکمی و سینهای بزرگ و دگرگون شدهای هستند که برای چسبیدن به سنگها بهکار میروند. همچنین آنان با این بالهها میتوانند در بستر آب راه بروند. بالهی پشتی در میان بدن و کموبیش روبهروی بالههای شکمی جای گرفته است. Beaufortia zebroida (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۲/۷ سانتیمتر و Vanmanenia pingchowensis (در فهرست زیر نیست.) با درازای ۱۳/۹ سانتیمتر، کوچکترین و بزرگترین گونههای خانوادهی لوچماهیان تپهجویباری بهشمار میروند. در این نوشته که به بخش نخست خانوادهی لوچماهیان تپهجویباری میپردازد با ۱۷ گونه (از ۳۴ گونه) آشنا میشویم.
سردهی Annamia
نام: -
نام علمی: Annamia normani
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارها و رودهای حوضهی رود مکونگ در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷/۸ سانتیمتر
نگاره: Kjell Fohrman
سردهی Beaufortia
نام: لوچ تپهجویباری پروانهای (لوچ تپهجویباری چینی) Butterfly hillstream loach
نام علمی: Beaufortia kweichowensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری جویبارهای حوضهی رود شی در کشور چین در شرق قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۸ سانتیمتر
نگاره: Halvard Aas Midtun
نام: -
نام علمی: Beaufortia leveretti
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای کوهستانی کشورهای چین و ویتنام در شرق و جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتیمتر
نگاره: Flair Wang
سردهی Erromyzon
نام: -
نام علمی: Erromyzon compactus
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای زهکشی رود با چه در کشور ویتنام در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳/۱ سانتیمتر
نگاره: Joel Sartore
نام: -
نام علمی: Erromyzon kalotaenia
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری جویبارهای زهکشی رود گویی، یکی از شاخههای رود مروارید در منطقهی خودگردان گوانگشی کشور چین در شرق قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴/۸ سانتیمتر
نگاره: Zierfische-Berlin
سردهی Formosania
نام: لوچ دهانمنگولهدار Tasseled-mouth loach
نام علمی: Formosania lacustris
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۱۰ متری آبهای نیمهگرمسیری جویبارهای جزیرهی تایوان در شرق قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتیمتر
نگاره: Whispers of Aqua
سردهی Gastromyzon
نام: -
نام علمی: Gastromyzon ctenocephalus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای غرب جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴/۵ سانتیمتر
نگاره: Zoobox.de
نام: -
نام علمی: Gastromyzon extrorsus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای حوضهی رودهای کیمانیس و پتاگاس در ایالت صباح کشور مالزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷/۷ سانتیمتر
نگاره: Eng Wah Teo
نام: -
نام علمی: Gastromyzon katibasensis
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای ایالت ساراواک کشور مالزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتیمتر
نگاره: Aquaportail
نام: -
نام علمی: Gastromyzon lepidogaster
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای شمال جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۰/۲ سانتیمتر
نگاره: Mikael Hakansson
نام: -
نام علمی: Gastromyzon monticola
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای صخرهای شمال جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتیمتر
نگاره: Jc Wong
نام: -
نام علمی: Gastromyzon ocellatus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای صخرهای شمال ایالت ساراواک کشور مالزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴/۵ سانتیمتر
نگاره: Nascapers
نام: لوچ تپهجویباری Hillstream loach
نام علمی: Gastromyzon punctulatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۶/۵ سانتیمتر
نگاره: Bruno Cavignaux
نام: -
نام علمی: Gastromyzon scitulus
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای حوضهی رود سادونگ در ایالت ساراواک کشور مالزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: -
نگاره: Robert Beke
نام: -
نام علمی: Gastromyzon stellatus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای صخرهای حوضهی رودهای ساراواک، سادونگ و لوپار در ایالت ساراواک کشور مالزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۵/۲ سانتیمتر
نگاره: Aquaportail
نام: -
نام علمی: Gastromyzon venustus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای حوضهی رود تمبورونگ در کشور برونئی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴/۹ سانتیمتر
نگاره: Aquaportail
نام: -
نام علمی: Gastromyzon zebrinus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای حوضهی رود سامباس بالایی در استان کالیمانتان غربی کشور اندونزی در جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۶/۱ سانتیمتر
نگاره: Aquapets.ca
گونههای خانوادهی لوچماهیان تپهجویباری (بخش نخست) - (بخش دوم)
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین