خانواده‌ی قنات‌ماهیان یا کپورماهیان سرمخروطی Leuciscidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی کپورماهی‌سانیان، از راسته‌ی کپورماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. در این نوشته که به بخش سوم خانواده‌ی قنات‌ماهیان می‌پردازد با ۲۵ گونه (از ۱۳۵ گونه) آشنا می‌شویم.

دنباله‌ی زیرخانواده‌ی مینوماهیان آمریکای شمالی Pogonichthyinae
سرده‌ی درخشنده‌های شرقی Notropis

نام: درخشنده زمردی Emerald shiner
نام علمی: Notropis atherinoides
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل دریاچه‌ها، استخرها و رودهای سراسر کشور کانادا و به‌سوی جنوب تا ایالت‌های ویرجینیا و تگزاس کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۶۴ درجه‌ی شمالی تا ۳۰ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۳ سانتی‌متر
نگاره: Dean Hester

نام: درخشنده چراغ پشت Taillight shiner
نام علمی: Notropis maculatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری باتلاق‌ها، آبگیرها، استخرها و رودهای حوضه‌ی اقیانوس اطلس، شاخاب مکزیک و رود می‌سی‌سی‌پی از رود کیپ فیر در ایالت کارولینای شمالی تا رود سابین در ایالت تگزاس؛ به‌سوی شمال در فروافتادگی پیشین رود می‌سی‌سی‌پی تا جنوب ایالت ایلینوی؛ و همچنین سراسر ایالت فلوریدای کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۳۸ درجه‌ی شمالی تا ۲۷ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۷/۶ سانتی‌متر
نگاره: Fishes of Georgia Photo Gallery

سرده‌ی Paranotropis

نام: درخشنده تنسی Tennessee shiner
نام علمی: Paranotropis leuciodus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل استخرها، جویبارها و رودهای زهکشی‌های رودهای گرین، کامبرلند و تنسی در ایالت‌های ویرجینیا، کارولینای شمالی، کنتاکی، تنسی، جورجیا و آلاباما؛ همچنین در زهکشی‌های رود ساوانا بالایی در ایالت‌های کارولینای شمالی و جورجیا و زهکشی‌های رود نیو در ایالت‌های ویرجینیا و کارولینای شمالی کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۳۷ درجه‌ی شمالی تا ۳۵ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۸/۲ سانتی‌متر
نگاره: Daniel Folds

سرده‌ی مینوهای مکنده‌دهان Phenacobius

نام: مینو مکنده‌دهان Suckermouth minnow
نام علمی: Phenacobius catostomus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری جویبارها و رودهای حوضه‌ی رود می‌سی‌سی‌پی؛ زهکشی غرب دریاچه‌ی ایری در ایالت‌های اوهایو و میشیگان؛ رودهای زهکشی‌های شاخاب مکزیک همچون رود سابین در ایالت‌های لوئیزیانا و تگزاس، رودهای ترینیتی و کلرادو در ایالت تگزاس و رود پکوس در ایالت نیومکزیکوی کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۴۵ درجه‌ی شمالی تا ۳۰ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتی‌متر
نگاره: Dean Hester

سرده‌ی مینوهای بینی‌کند یا بینی‌بی‌نوک Pimephales

نام: مینو بینی‌کند Bluntnose minnow
نام علمی: Pimephales notatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل جویبارها، رودها و دریاچه‌های حوضه‌ی دریاچه‌های بزرگ، شاخاب هادسون (رود سرخ) و رود می‌سی‌سی‌پی از جنوب استان کبک تا جنوب استان منیتوبای کشور کانادا و به‌سوی جنوب تا ایالت لوئیزیانای کشور آمریکا؛ شیب اقیانوس اطلس از رود سنت لارنس در استان کبک کشور کانادا تا رود روانوک در کشور آمریکا؛ شیب شاخاب مکزیک از زهکشی شاخاب موبایل در ایالت آلاباما تا ایالت می‌سی‌سی‌پی کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۵۰ درجه‌ی شمالی تا ۳۱ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۱ سانتی‌متر
نگاره: Roger Dennison

نام: مینو سرگنده Fathead minnow
نام علمی: Pimephales promelas
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری استخرها، آبگیرها، جویبارها و رودهای استان کبک تا سرزمین‌های شمال غربی و استان بریتیش کلمبیای کشور کانادا و به‌سوی جنوب تا ایالت‌های آلاباما و تگزاس کشور آمریکا و همچنین کشور مکزیک در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۶۱ درجه‌ی شمالی تا ۲۹ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۰/۱ سانتی‌متر
نگاره: Fishecke

نام: مینو لاغر Slim minnow
نام علمی: Pimephales tenellus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل استخرها، جویبارها و رودهای کوچک جنوب ایالت میزوری، شرق ایالت کانزاس، ایالت آرکانزاس و شمال شرقی ایالت اکلاهمای کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۳۹ درجه‌ی شمالی تا ۳۳ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتی‌متر
نگاره: Ryley Parker

سرده‌ی Platygobio

نام: چاب سرتخت Flathead chub
نام علمی: Platygobio gracilis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل زهکشی‌های رودهای مکنزی و ساسکاچوان و دریاچه‌ی وینیپگ در کشور کانادا؛ حوضه‌ی رودهای میزوری و می‌سی‌سی‌پی از جنوب استان آلبرتای کشور کانادا و ایالت مونتانا تا ایالت لوئیزیانای کشور آمریکا؛ زهکشی رود آرکانزاس و رود ریو گرانده بالایی در ایالت نیومکزیکوی کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۷۰ درجه‌ی شمالی تا ۳۰ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۳۲ سانتی‌متر
نگاره: USFWS Mountain-Prairie

سرده‌ی درخشنده‌های پرچم‌باله Pteronotropis

نام: درخشنده نوارپهن Broadstripe shiner
نام علمی: Pteronotropis euryzonus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری استخرها، جویبارها و رودهای کوچک زهکشی رود چاتاهوچی میانی در ایالت‌های جورجیا و آلابامای کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۳۴ درجه‌ی شمالی تا ۳۲ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتی‌متر
نگاره: Daniel Folds

نام: درخشنده باله‌بادبانی Sailfin shiner
نام علمی: Pteronotropis hypselopterus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری استخرها، جویبارها و رودهای کوچک زهکشی‌های شاخاب مکزیک از شاخاب سنت اندروز در ایالت فلوریدا تا شاخاب موبایل در ایالت آلابامای کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۳۵ درجه‌ی شمالی تا ۲۸ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتی‌متر
نگاره: Evan Grimes

نام: درخشنده متالیک (درخشنده فلزی) Metallic shiner
نام علمی: Pteronotropis metallicus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری استخرها، جویبارها و رودهای کوچک زهکشی‌های اقیانوس اطلس و شاخاب مکزیک از رود سنت ماریس در ایالت‌های جورجیا و فلوریدا تا رود نیو در ایالت فلوریدا، به‌سوی جنوب ایالت فلوریدا تا سیستم رود الافیا در کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۶/۵ سانتی‌متر
نگاره: Daniel Folds

نام: درخشنده پرچم‌باله Flagfin shiner
نام علمی: Pteronotropis signipinnis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری استخرها، جویبارها و رودهای کوچک دشت کرانه‌ای از زهکشی رود آپالاچیکولا در ایالت فلوریدا تا زهکشی دریاچه‌ی پونتچارترین در ایالت لوئیزیانای کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۳۳ درجه‌ی شمالی تا ۳۰ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتی‌متر
نگاره: Yinan Li

نام: درخشنده بینی‌آبی Bluenose shiner
نام علمی: Pteronotropis welaka
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری استخرها، جویبارها و رودهای زهکشی رود سنت جان میانی در ایالت فلوریدا؛ زهکشی‌های شاخاب مکزیک از رود آپالاچیکولا در ایالت‌های جورجیا و فلوریدا تا رود مروارید در ایالت‌های می‌سی‌سی‌پی و لوئیزیانای کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۳۴ درجه‌ی شمالی تا ۲۸ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۶/۵ سانتی‌متر
نگاره: Chrosomusenthusiast

سرده‌ی قنات‌ماهی‌های پایابی Rhinichthys

نام: قنات‌ماهی سیاه‌بینی شرقی Eastern blacknose dace
نام علمی: Rhinichthys atratulus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل استخرها، جویبارها و رودهای کوچک زهشکی‌های اقیانوس اطلس، دریاچه‌های بزرگ، شاخاب هادسون، رود می‌سی‌سی‌پی و زهکشی‌های شاخاب موبایل بالایی از استان نوا اسکوشیا تا استان منیتوبای کشور کانادا و به‌سوی جنوب تا شمال ایالت جورجیا و شمال ایالت آلابامای کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۵۷ درجه‌ی شمالی تا ۳۴ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۲/۴ سانتی‌متر
نگاره: Roger Dennison

نام: قنات‌ماهی درازبینی Longnose dace
نام علمی: Rhinichthys cataractae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری استخرها، جویبارها، رودها و کرانه‌های دریاچه‌های آمریکای شمالی، میان مدارهای ۶۹ درجه‌ی شمالی تا ۲۸ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی (از اقیانوس آرام تا اقیانوس اطلس و شمال از زهکشی رود مکنزی در نزدیکی مدار شمالگان در شمال غربی کشور کانادا به‌سوی جنوب در کوه‌های آپالاچی تا شمال ایالت جورجیا و در کوه‌های راکی ​​تا جنوب زهشکی رود ریو گرانده در ایالت تگزاس کشور آمریکا و شمال کشور مکزیک)
اندازه: بدن به درازای ۲۲/۵ سانتی‌متر
نگاره: Kevin Metcalf

نام: قنات‌ماهی پلنگی Leopard dace
نام علمی: Rhinichthys falcatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل استخرها، جویبارها، رودها و کرانه‌های دریاچه‌های زهکشی‌های رودهای فریزر و کلمبیا در استان بریتیش کلمبیای کشور کانادا و ایالت‌های واشینگتن، اورگن و آیداهوی کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۴۳ درجه‌ی شمالی تا ۴۶ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتی‌متر
نگاره: Mike Pearson

نام: قنات‌ماهی سیاه‌بینی غربی Western blacknose dace
نام علمی: Rhinichthys obtusus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۵ متری آب‌های نیمه‌گرمسیری جویبارهی سرد زهکشی‌های ایالت‌های می‌سی‌سی‌پی و اوهایو کشور آمریکا و استان منیتوبای کشور کانادا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۸ سانتی‌متر
نگاره: Chrosomusenthusiast

نام: قنات‌ماهی لکه‌دار Speckled dace
نام علمی: Rhinichthys osculus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل استخرها، جویبارها، رودها و دریاچه‌های زهکشی‌های غربی اقیانوس آرام از رود کلمبیا در استان بریتیش کلمبیای کشور کانادا تا رود کلرادو در ایالت‌های آریزونا و نیومکزیکوی کشور آمریکا و به‌سوی جنوب تا ایالت سونورای کشور مکزیک در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۴۹ درجه‌ی شمالی تا ۳۱ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۱ سانتی‌متر
نگاره: Daniel Folds

سرده‌ی درخشنده‌های پهلوسرخ Richardsonius

نام: درخشنده پهلوسرخ Redside shiner
نام علمی: Richardsonius balteatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل استخرها، جویبارها، رودها، دریاچه‌ها و آبگیرهای زهکشی‌های شیب اقیانوس آرام از رود ناس در استان بریتیش کلمبیای کشور کانادا تا زهکشی‌های رودهای روگ، کلمث و کلمبیا در ایالت‌های اورگن، آیداهو، نوادا و وایومینگ کشور آمریکا؛ حوضه‌ی رود بونویل در جنوب ایالت آیداهو، غرب ایالت وایومینگ و ایالت یوتای کشور آمریکا؛ سیستم رود پیس (حوضه‌ی شمالگان) در استان‌های بریتیش کلمبیا و آلبرتای کشور کانادا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۵۹ درجه‌ی شمالی تا ۳۴ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۸ سانتی‌متر
نگاره: Christian Louie

نام: پهلوسرخ لاهونتان Lahontan redside
نام علمی: Richardsonius egregius
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل دریاچه‌ها، استخرها و جویبارهای حوضه‌ی رود لاهونتان و دیگر حوضه‌های درونی شمال ایالت نوادا و شمال ایالت کالیفرنیای کشور آمریکا در آمریکای شمالی، میان مدارهای ۴۲ درجه‌ی شمالی تا ۳۷ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۷ سانتی‌متر
نگاره: Californiafishlover

زیرخانواده‌ی مینوماهیان اوراسیایی Phoxininae
سرده‌ی مینوهای اوراسیایی Phoxinus

نام: مینو آدور (مینو پیرنه) Adour minnow
نام علمی: Phoxinus bigerri
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری جویبارهای زهکشی رود آدور در کشور فرانسه و زهکشی رود ابرو و جویبارهای رشته‌کوه کانتابریک در کشور اسپانیا در قاره‌ی اروپا
اندازه: بدن به درازای ۶/۶ سانتی‌متر
نگاره: Matthieu Berroneau

نام: مینو اوراسیایی (مینو معمولی) Eurasian minnow
نام علمی: Phoxinus phoxinus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل جویبارها، رودها و دریاچه‌های حوضه‌های اقیانوس اطلس، دریاهای شمال و بالتیک، اقیانوس شمالگان و شمال اقیانوس آرام، از رود گارون در کشور فرانسه در غرب قاره‌ی اروپا به‌سوی شرق تا حوضه‌ی رودهای آنادیر و آمور در شرق کشور روسیه در شرق قاره‌ی آسیا، میان مدارهای ۷۳ درجه‌ی شمالی تا ۳۷ درجه‌ی شمالی و ۱۰ درجه‌ی غربی تا ۱۷۹ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۴ سانتی‌متر
نگاره: NABU|naturgucker geG

نام: مینو لانگداک Languedoc minnow
نام علمی: Phoxinus septimaniae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل جویبارهای زهکشی‌های رود ویدورل در جنوب کشور فرانسه در جنوب غربی قاره‌ی اروپا
اندازه: بدن به درازای ۶/۴ سانتی‌متر
نگاره: Hubert Lagrange

زیرخانواده‌ی قنات‌ماهیان Leuciscinae
سرده‌ی Abramis

نام: ماهی سیم معمولی (ماهی سیم آب شیرین) Common bream
نام علمی: Abramis brama
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل دریاچه‌ها و رودهای قاره‌ی اروپا و غرب قاره‌ی آسیا، میان مدارهای ۷۵ درجه‌ی شمالی تا ۴۰ درجه‌ی شمالی و ۱۱ درجه‌ی غربی تا ۷۳ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی (از شمال رشته‌کوه‌های آلپ و پیرنه و همچنین منطقه‌ی بالکان به‌سوی شرق تا دریای سیاه، دریای خزر و دریای آرال)
اندازه: وزن ۶ کیلوگرم، بدن به درازای ۸۲ سانتی‌متر
نگاره: Klaus Rudloff

سرده‌ی Achondrostoma

نام: رویواکو Ruivaco
نام علمی: Achondrostoma oligolepis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل رودهای کشور پرتغال در جنوب غربی قاره‌ی اروپا، میان مدارهای ۴۳ درجه‌ی شمالی تا ۳۸ درجه‌ی شمالی و ۹ درجه‌ی غربی تا ۶ درجه‌ی غربی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۲۵ سانتی‌متر
نگاره: Fundacao-ela

گونه‌های خانواده‌ی قنات‌ماهیان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم)

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین