نام: گورخر کوهی Mountain zebra
نام علمی: Equus zebra
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: تک‌سم‌سانان
زیرراسته: اسب‌سانیان
خانواده: اسبان
زیرخانواده: اسبیان
سرده: اسب‌ها
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی پلیستوسن (۲/۵۸ تا ۰/۰۱۱۷ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: دامنه‌ی کوه‌ها و سبزه‌زارها و درخت‌زارهای باز بخش‌هایی از استان‌های کیپ غربی و کیپ شرقی کشور آفریقای جنوبی (زیرگونه‌ی گورخر کوهی دماغه Cape mountain zebra) و بخش‌هایی از جنوب غربی کشور آنگولا و غرب نامیبیا (زیرگونه‌ی گورخر کوهی هارتمن Hartmann's mountain zebra) در جنوب قاره‌ی آفریقا
زندگانی: ۲۰ سال (بیشینه ۲۴ سال) (دربند ۳۰ سال)
سن بلوغ: نرها ۴۲ ماهگی و ماده‌ها ۶۶/۵ ماهگی
زادآوری: زنده‌زا، ۱ نوزاد، با ۳۶۵ روز زمان بارداری
خوراک: گیاهان به‌ویژه سبزه‌ها، گیاهان گُل‌ده و برگ‌های سر شاخه‌ها (سبزه‌ها همچون واش سرخ، سبزه‌ی لیمو، ارزنی‌ها و دم خرگوشی‌ها)
شکارگران: شیر، پلنگ، یوزپلنگ، کفتار خال‌دار و سگ وحشی آفریقایی
رنگ: پشت، پهلوها، سر و گردن پوشیده از خط‌های عمودی سیاه و سفید و شکم به‌رنگ سفید، سراسر اندام‌ها نیز پوشیده از نوارهای افقی سیاه و سفید، دارای پوزه‌ای به‌رنگ قهوه‌ای تا سیاه و همچنین دارای نواری سیاه در پشت و در راستای ستون مهره‌ها (خط‌های روی بدن گورخرها بی‌همتا هستند و برای شناسایی آنان کاربرد دارند؛ همچون اثر انگشت آدمی. همچنین گورخرها با رفتن در میان درختان و سبزه‌های بلند، با خط‌های روی بدن‌شان خود را از دید دیگر جانوران پنهان می‌کنند. کاربرد دیگر این خط‌ها این است که بدن گورخرها را در هوای گرم خنک می‌کنند. همچنین خط‌های سفید نوری غیرپلاریز باز می‌تابانند و حشرات را از بدن گورخرها دور می‌کنند.)
اندازه: وزن ۲۰۴ تا ۳۷۲ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲۱۰ تا ۲۶۰ سانتی‌متر، دُم به درازای ۴۰ تا ۵۵ سانتی‌متر، بلندای بدن تا شانه‌ها (جدوگاه) ۱۱۶ تا ۱۵۰ سانتی‌متر
درباره‌ی جانور: گورخر کوهی جانوری روزگرد و گروه‌زیست است. این گورخرها در گله‌هایی با ۱ نر، ۱ تا ۵ ماده و کره‌های آنان زندگی می‌کنند. همچنین گورخرهای کوهی قلمروخواه هستند. قلمرو آنان میان ۳/۱ تا ۲۰ کیلومتر مربع برای هر گله گستردگی دارد. این جانوران بدنی تنومند، پاهایی بلند، دُمی دراز، یالی بلند و ایستاده و موهایی انبوه و کوتاه دارند. همچنین آنان گردنی کلفت و بلند، سری بزرگ و کشیده، گوش‌هایی بلند و چشمانی درشت دارند. شناخته شده‌ترین ویژگی گورخرهای کوهی در برابر گورخرهای گروی و دشتی، داشتن یک چین پوستی یا غبغب در زیر گلوی این جانوران است. این جانوران سُم‌رو هستند و بر روی نوک انگشتان پا راه می‌روند. گورخرها تنها یک انگشت در هر یک از پاهای خود دارند که با سُم بزرگی پایان می‌یابد. سُم، پوششی سخت در نوک انگشتان پای پستانداران سُم‌دار است که از جنس کراتین ساخته شده و از بخش نرم ته پاهای آنان در برابر آسیب‌ها جلوگیری می‌کند. گورخرها با لگد زدن و گاز گرفتن از خود دفاع می‌کنند. دندان‌های آسیای آنان پهن و تاج‌دار است و برای جویدن گیاهان کاربرد دارند. این جانوران دوندگان سریعی هستند و می‌توانند برای زمانی دراز به‌گونه‌ی یکنواخت بدوند. گورخرهای کوهی می‌توانند به‌گونه‌ی ایستاده بخوابند. آنان روزها ایستاده می‌خوابند و شب‌ها برای خوابیدن دراز می‌کشند. دستگاه ایستایی گورخرها دربرگیرنده‌ی مجموعه‌ای از رباط‌ها، زردپی‌ها و ماهیچه‌هایی‌ست که مفصل‌های اصلی دست و پای آنان را هنگام خواب کوتاه، قفل می‌کند. گورخرهای کوهی دارای حس بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه‌ی نیرومندی هستند.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Bernard DUPONT - Brian Snelson
گردآوری: فرتورچین
