نام: اسب آبی Hippopotamus
نام علمی: Hippopotamus amphibius
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: جفت‌سم‌سانان
زیرراسته: نهنگ‌اسب‌آبی‌سانیان
خانواده: اسب‌آبیان
سرده: اسب‌های آبی
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
پیدایش: دوره‌ی پلیستوسن (۲/۵۸ تا ۰/۰۱۱۷ میلیون سال پیش)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، جنگل‌های باتلاقی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های نمناک، درختچه‌زارهای نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای تندابی یا نمناک موسمی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، رودها و جویبارهای همیشگی (دربرگیرنده‌ی آبشارها)، رودها و جویبارهای موسمی، دوره‌ای و نامنظم، تالاب‌های بیشتر درختچه‌ای، دریاچه‌ها، استخرها و مرداب‌های آب شیرین همیشگی، دریاچه‌ها، استخرها و مرداب‌های آب شیرین موسمی و دوره‌ای، دلتاهای درون‌بومی همیشگی، دریاچه‌ها، استخرها و مرداب‌های قلیایی یا لب‌شور یا آب شور همیشگی، پهنه‌های هموار و دریاچه‌ها، استخرها و مرداب‌های قلیایی یا لب‌شور یا آب شور موسمی و دوره‌ای، پای‌رودها، کرانه‌های لب‌شور، کولاب‌های شور و دریاچه‌های دریایی، و دریاچه‌های آب شیرین کرانه‌ای در زیر صحرای بزرگ آفریقا
زندگانی: ۵۵ سال (دربند ۶۱ سال)
سن بلوغ: ۳/۵ سالگی
زادآوری: زنده‌زا، ۱ نوزاد، با ۳۲۴ روز زمان بارداری (جفت‌گیری و زایمان اسب‌های آبی هر دو در آب روی می‌دهد.)
خوراک: گیاهان همچون سبزه‌ها، نی‌ها، جوانه‌ها و گیاهان آبزی
شکارگران: آدمی، شیر، کفتار خال‌دار و تمساح نیل
رنگ: خاکستری گراینده به ارغوانی یا آبی-سیاه در پشت و صورتی گراینده به قهوه‌ای در شکم و پیرامون چشم‌ها و گوش‌ها
اندازه: وزن ۱۴۸۰ (گاه ۲۶۶۰) کیلوگرم برای نرها و ۱۳۶۵ کیلوگرم برای ماده‌ها، سر و بدن به درازای ۲۹۰ تا ۵۰۵ سانتی‌متر (بیشینه: ۵۰۵ سانتی‌متر برای نرها و ۳۴۵ سانتی‌متر برای ماده‌ها)، دُم به درازای ۳۵ تا ۵۶ سانتی‌متر، بلندای بدن تا شانه‌ها ۱۴۰ تا ۱۶۵ سانتی‌متر برای نرها و ۱۳۰ تا ۱۴۵ سانتی‌متر برای ماده‌ها
درباره‌ی جانور: اسب آبی سومین پستاندار بزرگ خشکی‌زی زمین پس از فیل و کرگدن و سنگین‌وزن‌ترین گونه‌ی خشکی‌زی راسته‌ی جفت‌سم‌سانان است. همچنین اسب آبی جانوری شب‌زی و گروه‌زیست است. آنان در گله‌هایی با ۲۰ تا ۱۰۰ جانور زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی تنومند و بشکه‌ای، پاهایی کوتاه و ستون‌مانند، دُمی کوتاه و پوستی کم‌وبیش بی‌مو به کلفتی ۶ سانتی‌متر دارند. همچنین آنان گردنی کوتاه، سری بزرگ، جمجمه‌ای همانند ساعت شنی، گوش‌ها و چشمانی کوچک، پوزه‌ای دراز و دهانی پهن و چهارگوش دارند. اسب‌های آبی جانورانی نیمه‌آبزی هستند که در رودها و آبگیرها زندگی می‌کنند. آنان در درازای روز با ماندن در آب یا گل‌ولای، خود را خنک می‌کنند. اسب‌های آبی بخشی از آب رودخانه یا آبگیر را از آنِ خود کرده و از آمدن دیگران بدانجا جلوگیری می‌کنند. آنان در زمان تاریک شدن هوا برای خوردن خوراک و چریدن از آب بیرون می‌آیند. اسب‌های آبی روزها گروه‌زیست هستند و روز خود را در کنار یکدیگر سپری می‌کنند، ولی شب‌ها تنهازیست می‌شوند و چریدن و خوردن خوراک را به تنهایی انجام می‌دهند. آنان زمانی که در آب هستند، جانورانی قلمروخواه هستند، ولی در خشکی و هنگام چریدن این ویژگی را آشکار نمی‌کنند. هنگامی که اسب‌های آبی در آب می‌خوابند، همه‌ی بدن آنان در زیر آب جای می‌گیرد، ولی چشم‌ها، گوش‌ها و سوراخ‌های بینی‌شان بر روی آب دیده می‌شوند. با جای گرفتن چشم‌ها، گوش‌ها و سوراخ‌های بینی در بیرون از آب، آنان می‌توانند بیشتر در زیر آب بمانند و همچنین دم‌وبازدم انجام دهند و از زیستگاه پیرامون‌شان آگاه شوند. همچنین زمانی که آنان در زیر آب شنا می‌کنند، سوراخ‌های گوش‌ها و بینی‌شان بسته می‌شوند و غشای پوستی‌ای چشمان‌شان را می‌پوشاند. اسب‌های آبی می‌توانند تا ۵ دقیقه در زیر آب بمانند. پوست این جانوران مایعی سرخ رنگ تراوش می‌کند که هم کارایی ضد آفتاب دارد و هم از رشد باکتری‌های بیماری‌زا جلوگیری می‌کند. مردم در گذشته به نادرستی بر این باور بودند که اسب‌های آبی خون عرق می‌کنند. این جانوران سُم‌رو هستند و بر روی نوک انگشتان پا راه می‌روند. اسب‌های آبی ۴ انگشت در هر یک از پاهای خود دارند که با سُم کوچکی پایان می‌یابند. سُم، پوششی سخت در نوک انگشتان پای پستانداران سُم‌دار است که از جنس کراتین ساخته شده و از بخش نرم ته پاهای آنان در برابر آسیب‌ها جلوگیری می‌کند. آرواره‌های اسب‌های آبی بسیار نیرومند هستند و تا ۱۵۰ درجه باز می‌شوند. دندان‌های پیش و نیش آنان بزرگ و عاج‌مانند هستند. اگرچه دندان‌های نیش بزرگ‌تر بوده و در درازای زندگی آنان رشد می‌کنند. دندان‌های نیش تا ۵۰ و دندان‌های پیش تا ۴۰ سانتی‌متر رشد می‌کنند. دندان‌های نیش و پیش به‌جای خوردن خوراک، بیشتر برای دفاع به‌کارگیری می‌شوند. با آن‌که اسب‌های آبی بدنی تنومند و پاهایی کوتاه دارند، ولی دوندگان سریعی هستند و می‌توانند در بازه‌های کوتاه با سرعت ۳۰ کیلومتر بر ساعت بدوند.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Mark Mark - Phil Hyde
گردآوری: فرتورچین
