خانوادهی سمندران بیشش Plethodontidae، خانوادهای از زیرراستهی سمندرسانیان پیشرفته، از راستهی دُمدارسانان و از ردهی دوزیستان هستند. در این نوشته که به بخش سوم خانوادهی سمندران بیشش میپردازد با ۲۸ گونه (از ۲۲۴ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی Hemidactyliinae
دنبالهی سردهی سمندرهای زبانقارچی یا بالارو گرمسیری یا پاپردهای Bolitoglossa
نام: سمندر پا پهن Broad-footed salamander
نام علمی: Bolitoglossa platydactyla
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری، گرمدشتهای نمناک، کشتزارها، باغهای روستایی و منطقههای شهری ایالتهای سن لوئیس پوتوسی، ایدالگو، وراکروز، پوئبلا، اوآخاکا و چیاپاس کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۲۲ سانتیمتر، دُم بیش از یک دوم درازای بدن
نگاره: Coatzinatura
نام: -
نام علمی: Bolitoglossa psephena
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک بخش چیمالتِنانگو در جنوب کشور گواتمالا در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۲ سانتیمتر، دُم به درازای ۵/۲ سانتیمتر
نگاره: Renato Morales
نام: سمندر بالارو تنومند Robust climbing salamander
نام علمی: Bolitoglossa robusta
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری کشورهای کاستاریکا و پاناما در آمریکای مرکزی
اندازه: بدن به درازای ۴/۵ تا ۱۱/۴ سانتیمتر برای نرها و ۶/۵ تا ۱۳/۴ سانتیمتر برای مادهها، دُم بیش از یک دوم درازای بدن
نگاره: Rob Schell
نام: سمندر زبانقارچی بینیدراز Longnose mushroomtongue salamander
نام علمی: Bolitoglossa rostrata
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری و جنگلهای پیشین ویران شدهی ایالت چیاپاس در جنوب کشور مکزیک و بخش توتونیکاپان در مرکز گواتمالا در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۹ سانتیمتر برای نرها و ۵/۴ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Todd Pierson
نام: سمندر سالوین Salvin's salamander
نام علمی: Bolitoglossa salvinii
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری، چراگاهها، کشتزارها و جنگلهای پیشین ویران شدهی کشورهای السالوادور و گواتمالا در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۸/۱ سانتیمتر برای نرها و ۹/۶ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Sean Michael Rovito
نام: سمندر درنده Savage's salamander
نام علمی: Bolitoglossa savagei
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی شمال کشور کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳/۶ تا ۵/۲ سانتیمتر برای نرها و ۳/۸ تا ۵/۵ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Phorusrhacoslongissimus
نام: سمندر کوکله Cocle salamander
نام علمی: Bolitoglossa schizodactyla
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک و دشت نمناک کشور پاناما و جنوب شرقی کاستاریکا در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳/۸ تا ۶/۱ سانتیمتر برای نرها و ۴/۶ تا ۶/۲ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه (بدن به درازای ۹/۶ تا ۱۴/۷ سانتیمتر)
نگاره: Josh_Vandermeulen
نام: سمندر پا پردهدار سایهای Shadowy web-footed salamander
نام علمی: Bolitoglossa sombra
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری کشورهای کاستاریکا و پاناما در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۴ تا ۶/۲ سانتیمتر برای نرها و ۷ تا ۸/۳ سانتیمتر برای مادهها، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Don Filipiak
نام: سمندر بالارو کوکرا Cukra climbing salamander
نام علمی: Bolitoglossa striatula
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری، مردابهای آب شیرین و کشتزارهای شمال شرقی کشور هندوراس، شرق نیکاراگوئه و شمال کاستاریکا در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳/۷ تا ۵/۴ سانتیمتر برای نرها و ۴ تا ۶/۵ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه (بدن به درازای ۸/۱ تا ۱۳ سانتیمتر)
نگاره: Christin Schwarz
نام: سمندر لا پالما La Palma salamander
نام علمی: Bolitoglossa subpalmata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری، چراگاهها، کشتزارها، باغهای روستایی و جنگلهای پیشین ویران شدهی مرکز و شمال کشور کاستاریکا در آمریکای مرکزی
اندازه: بدن به درازای ۱۴ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Mike Itgen
نام: سمندر بالارو یارومال Yarumal climbing salamander
نام علمی: Bolitoglossa vallecula
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمهگرمسیری، سبزهزارهای بلندیهای گرمسیری یا نیمهگرمسیری، کشتزارها و جنگلهای پیشین ویران شدهی بخش انتیوکیا در شمال غربی کشور کلمبیا در آمریکای جنوبی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳/۸ تا ۵/۲ سانتیمتر برای نرها و ۴/۵ تا ۵/۹ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Mauricio Rivera
نام: سمندر یوکاتان Yucatan salamander
نام علمی: Bolitoglossa yucatana
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای ایالتهای یوکاتان، کینتانا رو و کامپچه در جنوب کشور مکزیک و شمال شرقی بلیز در آمریکای مرکزی
اندازه: بدن به درازای ۱۲/۹ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Alvaro Monter Pozos
نام: سمندر زاپوتک Zapotec salamander
نام علمی: Bolitoglossa zapoteca
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کوهستانی کاج-بلوط و جنگلهای پیشین ویران شدهی ایالت اوآخاکا در جنوب کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۷/۳ سانتیمتر، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Alejandro Calzada
سردهی Bradytriton
نام: سمندر فینکا چیبلاک Finca Chiblac salamander
نام علمی: Bradytriton silus
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای ایالت چیاپاس در جنوب کشور مکزیک و بخش هووهتنانگو در غرب کشور گواتمالا در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۳/۹ تا ۵/۳ سانتیمتر برای نرها و ۴/۹ تا ۵/۳ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: Wouterbeukema
سردهی سمندرهای پا پهن یا پا تخت Chiropterotriton
نام: سمندر پا پهن پا بزرگ Bigfoot splayfoot salamander
نام علمی: Chiropterotriton magnipes
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: غارهای جنگلهای کاج-بلوط جنوب شرقی ایالت سن لوئیس پوتوسی و شمال شرقی ایالت کرتارو در مرکز کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴ سانتیمتر برای نرها و ۵/۹ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۳/۸ سانتیمتر برای نرها و ۶/۴ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: -
نام: سمندر پا پهن پیشین Primeval splayfoot salamander
نام علمی: Chiropterotriton priscus
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای کاج-صنوبر ایالتهای نوئوو لئون و کواویلا در شمال کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۸ سانتیمتر، دُم به درازای ۵ سانتیمتر
نگاره: Sean M. Rovito
نام: سمندر پا پهن زمینی Terrestrial splayfoot salamander
نام علمی: Chiropterotriton terrestris
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای ابر و جنگلهای کاج-بلوط نمناک ایالت ایدالگو در مرکز کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۲/۷ سانتیمتر، دُم به درازای ۲/۹ سانتیمتر
نگاره: Chace Holzheuser
سردهی سمندرهای پنهان Cryptotriton
نام: سمندر کورتس Cortes salamander
نام علمی: Cryptotriton nasalis
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای ابر و جنگلهای پیشکوهستانی بخش ایزبال در شرق کشور گواتمالا و استان کورتس در شمال غربی هندوراس در آمریکای مرکزی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۲/۴ تا ۳/۲ سانتیمتر برای نرها و ۲/۸ تا ۳/۵ سانتیمتر برای مادهها، دُم ۱/۳ تا ۱/۴ برابر این اندازه
نگاره: Alexanderr
سردهی سمندرهای جویباری Eurycea
نام: سمندر پشتقهوهای Brownback salamander
نام علمی: Eurycea aquatica
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: چشمههای آب شیرین شمال ایالت آلاباما، شمال غربی جورجیا و تنسی در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۴/۱ سانتیمتر
نگاره: Saunders Drukker
نام: سمندر تپههای شنی کارولینا Carolina Sandhills salamander
نام علمی: Eurycea arenicola
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: چشمههای جنگلهای ایالت کارولینای شمالی در شرق کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۲/۹ تا ۴/۱ سانتیمتر برای نرها و ۲/۹ تا ۴ سانتیمتر برای مادهها، دُم به درازای ۲/۷ تا ۵ سانتیمتر برای نرها و ۲/۷ تا ۴/۸ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Nathan Vaughan
نام: سمندر دوخط شمالی Northern two-lined salamander
نام علمی: Eurycea bislineata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها و درختچهزارهای معتدل، رودها، چشمهها و مردابهای آب شیرین، زمینهای کشاورزی و منطقههای شهری شمال شرقی کشور آمریکا و جنوب شرقی کانادا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۶/۵ تا ۱۲ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Joe Crowley
نام: سمندر غاری جنوبی Southern grotto salamander
نام علمی: Eurycea braggi
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: چشمهها و غارهای رشتهکوه اوزارکس ایالت آرکانزاس کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۷/۵ تا ۱۲/۱ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Nathan Kutok
نام: سمندر کوتولهی چمبرلین Chamberlain's dwarf salamander
نام علمی: Eurycea chamberlaini
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای معتدل، رودها و مردابهای آب شیرین ایالتهای کارولینای شمالی، کارولینای جنوبی، جورجیا و آلاباما در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: -
نگاره: Jake Scott
نام: سمندر دوخط جنوبی Southern two-lined salamander
نام علمی: Eurycea cirrigera
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای معتدل، رودها، باتلاقها و چشمههای آب شیرین ایالتهای ویرجینیا، ویرجینیای غربی، اوهایو، ایندیانا، شرق ایلینوی، کنتاکی، تنسی، کارولینای شمالی، کارولینای جنوبی، جورجیا، شمال فلوریدا، آلاباما، میسیسیپی و شرق لوئیزیانا در شرق کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۶/۵ تا ۱۲ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Saunders Drukker
نام: سمندر سهخط Three-lined salamander
نام علمی: Eurycea guttolineata
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: دشتهای تندابی جنگلی، جویها و کرانهی جویبارهای ایالتهای ویرجینیا، کنتاکی، تنسی، کارولینای شمالی، کارولینای جنوبی، جورجیا، شمال فلوریدا، آلاباما، میسیسیپی و شرق لوئیزیانا در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۱۰ تا ۱۵/۹ سانتیمتر، دُم دو سوم درازای بدن
نگاره: Rob Van Epps
نام: سمندر کوتولهی هیلیس Hillis's dwarf salamander
نام علمی: Eurycea hillisi
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلهای ایالتهای آلاباما، جورجیا و فلوریدا در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: بدن به درازای ۷/۲ سانتیمتر، دُم یک دوم درازای بدن
نگاره: Prestin T
نام: سمندر جونالوسکا Junaluska salamander
نام علمی: Eurycea junaluska
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جویبارهای جنگلهای جنوب غربی ایالت کارولینای شمالی و جنوب شرقی تنسی در جنوب شرقی کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۴/۷ سانتیمتر برای نرها و ۴/۹ سانتیمتر برای مادهها، دُم کموبیش همین اندازه
نگاره: John P Clare
نام: سمندر دمدراز Long-tailed salamander
نام علمی: Eurycea longicauda
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگلها، کرانهی جویبارها، چشمهها، آبگیرها، دهانهی غارها و کانسارهای رها شدهی شرق کشور آمریکا در آمریکای شمالی
اندازه: پوزه تا پایهی دُم به درازای ۵ سانتیمتر، دُم به درازای ۷/۲ سانتیمتر
نگاره: Michael Taylor
گونههای خانوادهی سمندران بیشش (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم) - (بخش هفتم) - (بخش هشتم)
بنمایگان: wikipedia - animaldiversity - amphibiaweb
گردآوری: فرتورچین