خانواده‌ی شاهینان Falconidae، خانواده‌ای از راسته‌ی شاهین‌سانان و از رده‌ی پرندگان هستند. در این نوشته که به بخش دوم خانواده‌ی شاهینان می‌پردازد با ۳۲ گونه (از ۶۳ گونه) آشنا می‌شویم.

دنباله‌ی زیرخانواده‌ی شاهینیان Falconinae
دنباله‌ی سرده‌ی شاهین‌ها Falcon

نام: دلیجه صخره‌ای Rock kestrel
نام علمی: Falco rupicolus
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: منطقه‌های خشک جنوب قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۳۶ تا ۳۱۴ گرم، بدن به درازای ۳۳ سانتی‌متر
نگاره: Adam Buckham

نام: دلیجه بزرگ (دلیجه چشم‌سفید) Greater kestrel
نام علمی: Falco rupicoloides
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و بیابان‌های داغ کشورهای نامیبیا، بوتسوانا، زیمبابوه، آنگولا، زامبیا، آفریقای جنوبی، کنیا، تانزانیا، اتیوپی، اریتره و سومالی در جنوب و شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۷۸ تا ۳۳۴ گرم، بدن به درازای ۳۷ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۸ تا ۸۴ سانتی‌متر
نگاره: Steve McInnis

نام: دلیجه روباه Fox kestrel
نام علمی: Falco alopex
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی) و بیابان‌های داغ کشورهای بنین، بورکینافاسو، کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری دموکراتیک کنگو، چاد، ساحل عاج، جیبوتی، اریتره، اتیوپی، گامبیا، غنا، گینه، گینه‌ی بیسائو، کنیا، لیبریا، مالی، موریتانی، نیجر، نیجریه، سنگال، سیرالئون، سودان جنوبی، توگو و اوگاندا در شمال زیر صحرای بزرگ آفریقا
اندازه: وزن ۲۵۰ تا ۳۰۰ گرم، بدن به درازای ۳۲ تا ۳۸ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۷۶ تا ۸۸ سانتی‌متر
نگاره: Robert Rodrigues

نام: دلیجه کوچک Lesser kestrel
نام علمی: Falco naumanni
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، سبزه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای بلندی‌های نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستانی)، بیابان‌های داغ، زمین‌های کشت‌پذیر، چراگاه‌ها و منطقه‌های شهری جنوب قاره‌ی اروپا، منطقه‌ی قفقاز، شمال کشور ایران، آسیای میانه، کشور مغولستان و بخش‌هایی از چین در شرق قاره‌ی آسیا (زمستان‌ها: قاره‌ی آفریقا و کشور پاکستان و گاهی کشورهای هند و عراق)
اندازه: وزن ۱۳۸ تا ۲۱۰ گرم، بدن به درازای ۳۲ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۵۸ تا ۷۳ سانتی‌متر
نگاره: Joaquin Matamales

نام: دلیجه خاکستری Grey kestrel
نام علمی: Falco ardosiaceus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، کلان‌کشتزارها و باغ‌های روستایی غرب و مرکز قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۹۵ تا ۳۰۰ گرم، بدن به درازای ۲۸ تا ۳۳ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۵۸ تا ۷۲ سانتی‌متر
نگاره: Niall D Perrins

نام: دلیجه دیکینسون Dickinson's kestrel
نام علمی: Falco dickinsoni
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، سبزه‌زارهای تندابی یا نمناک موسمی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها، زمین‌های کشت‌پذیر و کلان‌کشتزارهای کشورهای موزامبیک، زیمبابوه، زامبیا، مالاوی، شمال شرقی آفریقای جنوبی، شمال بوتسوانا، شمال شرقی نامیبیا، شرق آنگولا، جنوب جمهوری دموکراتیک کنگو و بخش‌هایی از تانزانیا در جنوب قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۶۹ تا ۲۳۵ گرم، بدن به درازای ۲۷ تا ۳۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۱ تا ۶۸ سانتی‌متر
نگاره: Duncan McKenzie

نام: دلیجه نواری (دلیجه نواری ماداگاسکار) Banded kestrel
نام علمی: Falco zoniventris
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، جنگل‌های کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، کلان‌کشتزارها و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۸۰ تا ۲۴۰ گرم، بدن به درازای ۲۷ تا ۳۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۰ تا ۶۸ سانتی‌متر
نگاره: Nick Athanas

نام: شاهین گردن‌سرخ Red-necked falcon
نام علمی: Falco chicquera
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و سبزه‌زارهای تندابی یا نمناک موسمی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری زیر صحرای بزرگ آفریقا، شبه‌قاره‌ی هند و جنوب شرقی کشور ایران در جنوب قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۱۳۹ تا ۳۰۵ گرم، بدن به درازای ۳۰ تا ۳۶ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۵۵ تا ۶۰ سانتی‌متر
نگاره: Arun Prasad

نام: شاهین پاسرخ Red-footed falcon
نام علمی: Falco vespertinus
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های شمالی، جنگل‌های معتدل، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها، زمین‌های کشت‌پذیر و چراگاه‌های شرق قاره‌ی اروپا و شمال قاره‌ی آسیا (زمستان‌ها قاره‌ی آفریقا)
اندازه: وزن ۱۱۵ تا ۱۹۷ گرم، بدن به درازای ۲۸ تا ۳۴ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۵ تا ۷۷ سانتی‌متر
نگاره: Loic Le Comte

نام: شاهین آمور Amur falcon
نام علمی: Falco amurensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، گرم‌دشت‌های خشک، سبزه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها، زمین‌های کشت‌پذیر و کلان‌کشتزارهای جنوب شرقی کشور روسیه، شرق مغولستان، شمال شرقی چین و بخش‌هایی از کره‌ی شمالی در شرق قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۹۷ تا ۱۸۸ گرم، بدن به درازای ۳۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۳ تا ۷۱ سانتی‌متر
نگاره: Derek Keats

نام: شاهین الئونورا Eleonora's falcon
نام علمی: Falco eleonorae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، رودها و جویبارهای همیشگی (دربرگیرنده‌ی آبشارها)، دریاچه‌های آب شیرین همیشگی، صخره‌های دریایی و جزیره‌های فراکرانه‌ای صخره‌ای و زمین‌های کشت‌پذیر پیرامون دریای مدیترانه (کشورهای مراکش، الجزایر، تونس، کرواسی، ایتالیا، یونان، قبرس و ترکیه، گروه‌جزیره‌ی بالئاری و گروه‌جزیره‌ی قناری وابسته به کشور اسپانیا و جزیره‌های دریای اژه) (زمستان‌ها: کشور جزیره‌ای ماداگاسکار در شرق قاره‌ی آفریقا)
اندازه: وزن ۳۴۰ تا ۴۶۰ گرم، بدن به درازای ۳۶ تا ۴۲ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۸۴ تا ۱۰۵ سانتی‌متر
نگاره: Iosto Doneddu

نام: شاهین دودی Sooty falcon
نام علمی: Falco concolor
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای خشک و نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، منطقه‌های صخره‌ای (پرتگاه‌های درون‌بومی و قله‌های کوهستان)، بیابان‌های داغ و صخره‌های دریایی و جزیره‌های فراکرانه‌ای صخره‌ای پیرامون دریای سرخ، شاخاب فارس و دریای عمان در شمال شرقی قاره‌ی آفریقا و جنوب غربی قاره‌ی آسیا (کشورهای بحرین، جیبوتی، مصر، اریتره، ایران، اردن، اسرائیل، لیبی، عمان، پاکستان، فلسطین، قطر، عربستان، امارات) (زمستان‌ها: کشور جزیره‌ای ماداگاسکار و کرانه‌های کشور موزامبیک در شرق قاره‌ی آفریقا)
اندازه: بدن به درازای ۳۲ تا ۳۷ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۷۸ تا ۹۰ سانتی‌متر
نگاره: Nitay Haiun

نام: دلیجه آمریکایی American kestrel
نام علمی: Falco sparverius
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای معتدل، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای بلندی‌های نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها، بیابان‌های داغ، چراگاه‌ها و منطقه‌های شهری سراسر قاره‌ی آمریکا (آمریکای شمالی، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی)
اندازه: وزن ۸۰ تا ۱۴۳ گرم برای نرها و ۸۶ تا ۱۶۵ گرم برای ماده‌ها، ، بدن به درازای ۲۲ تا ۳۱ سانتی‌متر (دُم ۱۱ تا ۱۵ سانتی‌متر)، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۵۱ تا ۶۱ سانتی‌متر
نگاره: K. Schmidt
(آشنایی بیشتر با دلیجه آمریکایی)

نام: دلیجه آپلومادو Aplomado falcon
نام علمی: Falco femoralis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، سبزه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای تندابی یا نمناک موسمی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای بلندی‌های نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها، بیابان‌های داغ و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری جنوب کشور آمریکا و بخش‌هایی از کشور مکزیک در آمریکای شمالی، بخش‌هایی از آمریکای مرکزی و سراسر آمریکای جنوبی
اندازه: وزن ۲۰۸ تا ۳۰۵ گرم برای نرها و ۲۷۱ تا ۴۶۰ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۳۸ تا ۴۳ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۹۰ سانتی‌متر
نگاره: BayAreaBirders

نام: ترمتای (مرلین) Merlin
نام علمی: Falco columbarius
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های شمالی، جنگل‌های معتدل، درختچه‌زارهای شمالی، درختچه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای سرددشت، سبزه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای تندابی یا نمناک موسمی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها، کرانه‌های گلی و پهنه‌های گلی میان‌کشندی، شورمرداب‌ها (سبزه‌های نمایان)، زمین‌های کشت‌پذیر، چراگاه‌ها، کلان‌کشتزارها و منطقه‌های شهری شمال قاره‌های آسیا و اروپا و شمال آمریکای شمالی (زمستان‌ها: جنوب قاره‌ی آسیا، جنوب اروپا، شمال آفریقا، جنوب آمریکای شمالی، سراسر آمریکای مرکزی و شمال آمریکای جنوبی)
اندازه: وزن ۱۲۵ تا ۲۱۰ گرم برای نرها و ۱۹۰ تا ۳۰۰ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۲۴ تا ۳۳ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۵۰ تا ۷۳ سانتی‌متر
نگاره: Ron Kube
(آشنایی بیشتر با ترمتای یا مرلین)

نام: شاهین خفاشی Bat falcon
نام علمی: Falco rufigularis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، منطقه‌های شهری و جنگل‌های پیشین به‌سختی ویران شده‌ی نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری بخش‌هایی از کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی، بخش‌هایی از آمریکای مرکزی و همه‌ی کشورهای آمریکای جنوبی (به‌جز شیلی و اروگوئه)
اندازه: وزن ۱۰۸ تا ۱۵۰ گرم برای نرها و ۱۷۷ تا ۲۴۲ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۲۳ تا ۳۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۵۱ تا ۵۸ سانتی‌متر برای نرها و ۶۵ تا ۶۷ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Jorge Eduardo Chinchilla Arroyo

نام: شاهین سینه‌نارنجی Orange-breasted falcon
نام علمی: Falco deiroleucus
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری جنوب کشور مکزیک در جنوب آمریکای شمالی، کشورهای بلیز، گواتمالا و پاناما در آمریکای مرکزی و همه‌ی کشورهای آمریکای جنوبی (به‌جز شیلی و اروگوئه)
اندازه: وزن ۳۳۰ تا ۶۵۴ گرم، بدن به درازای ۴۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۹ تا ۸۵ سانتی‌متر
نگاره: Chris Sayers

نام: لیل اوراسیایی Eurasian hobby
نام علمی: Falco subbuteo
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های شمالی، جنگل‌های معتدل، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، رودها و جویبارهای موسمی یا ناپیوسته یا نامنظم، خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها، زمین‌های کشت‌پذیر، چراگاه‌ها و منطقه‌های شهری قاره‌های اروپا، آسیا و آفریقا
اندازه: وزن ۱۴۰ تا ۳۴۰ گرم، بدن به درازای ۲۹ تا ۳۶ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۸ تا ۸۴ سانتی‌متر
نگاره: Onno Wildschut

نام: لیل آفریقایی African hobby
نام علمی: Falco cuvierii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، کلان‌کشتزارها و منطقه‌های شهری مرکز و غرب قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۱۲۵ تا ۲۲۴ گرم، بدن به درازای ۳۱ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۰ تا ۷۳ سانتی‌متر
نگاره: Robert P Burgess

نام: لیل خاوری Oriental hobby
نام علمی: Falco severus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، جنگل‌های دارای پوشش گیاهی مانگرو نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری بالاتر از تراز کشندی، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، منطقه‌های صخره‌ای، زمین‌های کشت‌پذیر و کلان‌کشتزارهای بخش‌هایی از شبه‌قاره‌ی هند و جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۱۶۸ تا ۲۴۹ گرم، بدن به درازای ۳۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۶ سانتی‌متر
نگاره: Khalid Sharif

نام: لیل استرالیایی Australian hobby
نام علمی: Falco longipennis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای معتدل، رودها و جویبارهای همیشگی (دربرگیرنده‌ی آبشارها) و منطقه‌های شهری کشورهای استرالیا و پاپوآ گینه‌ی نو و بخش‌هایی از کشور اندونزی در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۱۳۲ تا ۴۲۰ گرم، بدن به درازای ۳۵ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۶ تا ۸۷ سانتی‌متر
نگاره: John Anderson

نام: شاهین نیوزیلند New Zealand falcon
نام علمی: Falco novaeseelandiae
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای معتدل، چراگاه‌ها و کلان‌کشتزارهای کشور نیوزیلند در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۲۵۰ تا ۶۰۰ گرم، بدن به درازای ۴۸ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۶ تا ۹۱ سانتی‌متر
نگاره: Steve Attwood

نام: شاهین قهوه‌ای Brown falcon
نام علمی: Falco berigora
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، جنگل‌های دشت نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، سبزه‌زارهای معتدل، بیابان‌های داغ، کرانه‌های گلی و پهنه‌های گلی میان‌کشندی و زمین‌های کشت‌پذیر کشور استرالیا و کشورهای پاپوآ گینه‌ی نو و اندونزی در جزیره‌ی گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۴۳۰ تا ۸۶۰ گرم، بدن به درازای ۵۱ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۸۹ تا ۱۰۹ سانتی‌متر
نگاره: Feather as a Light

نام: شاهین خاکستری Grey falcon
نام علمی: Falco hypoleucos
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارهای کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: بدن به درازای ۴۳ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۸۱ تا ۱۰۳ سانتی‌متر
نگاره: Kazza21

نام: شاهین سیاه Black falcon
نام علمی: Falco subniger
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری و خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارهای کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۶۱۰ تا ۱۰۰۰ گرم، بدن به درازای ۴۵ تا ۵۶ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۹۶ تا ۱۱۵ سانتی‌متر
نگاره: James Preece

نام: لاچین Lanner falcon
نام علمی: Falco biarmicus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های کوهستانی نمناک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای دارای پوشش گیاهی بوته‌ای مدیترانه‌ای، سبزه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، منطقه‌های صخره‌ای، بیابان‌های داغ، کلان‌کشتزارها و منطقه‌های شهری قاره‌ی آفریقا، جنوب شرقی اروپا، شبه‌جزیره‌ی عربستان و منطقه‌ی قفقاز
اندازه: وزن ۷۰۰ تا ۹۰۰ گرم، بدن به درازای ۵۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۹۰ تا ۱۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Derek Keats

نام: شاهین بلوچی Laggar falcon
نام علمی: Falco jugger
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، زمین‌های کشت‌پذیر و چراگاه‌های کشورهای هند، نپال، بوتان، بنگلادش، پاکستان، شمال غربی میانمار، جنوب شرقی افغانستان و جنوب شرقی ایران در شبه‌قاره‌ی هند
اندازه: وزن ۴۲۰ تا ۱۱۰۰ گرم، بدن به درازای ۴۶ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۸۸ تا ۱۱۵ سانتی‌متر
نگاره: Birding and Photography

نام: بالابان (چرخ یا شاهین ساکر) Saker falcon
نام علمی: Falco cherrug
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، استخرها و مرداب‌های آب شیرین همیشگی، کرانه‌های گلی و پهنه‌های گلی میان‌کشندی، زمین‌های کشت‌پذیر، چراگاه‌ها و منطقه‌های شهری قاره‌های اروپا، آسیا و آفریقا (از شرق قاره‌ی اروپا تا مرکز کشور چین در شرق قاره‌ی آسیا و شمال قاره‌ی آفریقا)
اندازه: وزن ۷۳۰ تا ۹۹۰ گرم برای نرها و ۹۷۰ تا ۱۳۰۰ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۴۵ سانتی‌متر برای نرها و ۵۵ سانتی‌متر برای ماده‌ها، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۱۰۰ تا ۱۱۰ سانتی‌متر برای نرها و ۱۲۰ تا ۱۳۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Avinash Bhagat
(آشنایی بیشتر با بالابان یا چرخ)

نام: شنقار Gyrfalcon
نام علمی: Falco rusticolus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های شمالی، درختچه‌زارهای معتدل، سبزه‌زارهای سرددشت، سبزه‌زارهای معتدل، رودها و جویبارهای موسمی یا ناپیوسته یا نامنظم، منطقه‌های صخره‌ای، صخره‌های دریایی و جزیره‌های فراکرانه‌ای صخره‌ای و زمین‌های کشت‌پذیر کرانه‌های شمالگان (کشورهای روسیه، نروژ، سوئد، فنلاند و ایسلند در شمال قاره‌های آسیا و اروپا و کشور کانادا، ایالت آلاسکای کشور آمریکا و جزیره‌ی گرینلند وابسته به کشور دانمارک در شمال آمریکای شمالی) (زمستان‌ها: برخی منطقه‌های جنوبی‌تر)
اندازه: وزن ۸۰۵ تا ۱۳۵۰ گرم برای نرها و ۱۱۸۰ تا ۲۱۰۰ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۴۸ تا ۶۱ سانتی‌متر برای نرها و ۵۱ تا ۶۵ سانتی‌متر برای ماده‌ها، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۱۱۰ تا ۱۳۰ سانتی‌متر برای نرها و ۱۲۴ تا ۱۶۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Eyjolfur Vilbergsson
(آشنایی بیشتر با شنقار)

نام: شاهین مرغزار (شاهین دشتی) Prairie falcon
نام علمی: Falco mexicanus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای بلندی‌های نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای سرددشت، سبزه‌زارهای معتدل، خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها و چراگاه‌های جنوب شرقی کشور کانادا، غرب کشور آمریکا و شمال کشور مکزیک در آمریکای شمالی
اندازه: وزن ۵۰۰ تا ۶۳۵ گرم برای نرها و ۷۶۲ تا ۹۷۰ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۳۸ سانتی‌متر برای نرها و ۴۵ سانتی‌متر برای ماده‌ها، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۹۱ تا ۱۱۳ سانتی‌متر
نگاره: Jeff Bleam

نام: شاهین بحری (شاهین پرگرین) Peregrine falcon
نام علمی: Falco peregrinus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل، جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای معتدل، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، سبزه‌زارهای سرددشت، سبزه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، رودها و جویبارهای همیشگی (دربرگیرنده‌ی آبشارها)، خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها، دریاچه‌های آب شیرین همیشگی، منطقه‌های صخره‌ای، بیابان‌های داغ، کرانه‌های صخره‌ای، کرانه‌های شنی، کرانه‌های سنگ‌ریزه‌ای، کرانه‌های گلی و پهنه‌های گلی میان‌کشندی، شورمرداب‌ها (سبزه‌های نمایان)، صخره‌های دریایی و جزیره‌های فراکرانه‌ای صخره‌ای و منطقه‌های شهری سراسر جهان
اندازه: وزن ۳۳۰ تا ۱۰۰۰ گرم برای نرها و ۷۰۰ تا ۱۵۰۰ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۳۴ تا ۵۸ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۷۴ تا ۱۲۰ سانتی‌متر (ماده‌ها ۱۵ تا ۲۰ درصد  بزرگ‌تر و ۴۰ تا ۵۰ درصد سنگین‌ترند.)
نگاره: Kevin Fox
(آشنایی بیشتر با شاهین بحری یا شاهین پرگرین)

نام: شاهین تایتا Taita falcon
نام علمی: Falco fasciinucha
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای خشک نیمه‌گرمسیری یا گرمسیری، منطقه‌های صخره‌ای، زمین‌های کشت‌پذیر و چراگاه‌های کشورهای بوتسوانا، اتیوپی، کنیا، مالاوی، موزامبیک، آفریقای جنوبی، سودان جنوبی، تانزانیا، اوگاندا، زامبیا و زیمبابوه در شرق قاره‌ی آفریقا
اندازه: وزن ۲۱۲ تا ۲۳۳ گرم برای نرها و ۲۹۷ تا ۳۴۶ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۲۸ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۱ تا ۷۲ سانتی‌متر
نگاره: Joel Sartore

گونه‌های خانواده‌ی شاهینان (بخش نخست) - (بخش دوم)

بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین