نام: بالابان Saker falcon
نام علمی: Falco cherrug
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
راسته: شاهین‌سانان
خانواده: شاهینان
زیرخانواده: شاهینیان
سرده: شاهین‌ها
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی میوسن پسین (۱۱/۶۰۸ تا ۵/۳۳۲ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: جنگل‌ها و سبزه‌زارهای معتدل، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، مرداب‌ها و استخرهای آب شیرین، پهنه‌های کشندی، نمکزارها، زمین‌های کشاورزی، چراگاه‌ها و منطقه‌های شهری قاره‌های اروپا، آسیا و آفریقا (از مرکز قاره‌ی اروپا تا مرکز کشور چین در شرق قاره‌ی آسیا و شمال قاره‌ی آفریقا)
زندگانی: ۵ تا ۷ سال (بیشینه ۱۰ سال) (دربند ۱۵ تا ۲۵ سال)
سن بلوغ: نرها ۲ تا ۵ سالگی و ماده‌ها ۱ تا ۴ سالگی
زادآوری: تخم‌گذار، ۲ تا ۶ تخم، با ۳۲ تا ۳۶ روز زمان جوجه‌کشی (بالابان‌ها سالی یک بار زادآوری می‌کنند.)
خوراک: شکار پستانداران کوچک همچون سنجاب‌های زمینی، همسترها (از خانواده‌ی همسترهای دم‌کوتاه)، موش‌های دوپا، جربیل‌ها (از خانواده‌ی موشان)، خرگوش‌های صحرایی (از خانواده‌ی خرگوشان) و خرگوش‌موشان، شکار پرندگان همانند بلدرچین‌ها و قرقاول‌ها (از خانواده‌ی قرقاولان)، کوکرها (از خانواده‌ی کوکران)، کبوتران، مرغابیان، حواصیلان و گاهی دیگر پرندگان شکاری همچون جغدها (از خانواده‌های جغدان راستین و جغدان انبار)، دلیجه‌ها و سنقرها (از خانواده‌ی بازان)، همچنین مارمولک‌های بزرگ
شکارگران: آدمی
رنگ: قهوه‌ای تیره در پشت و سفید با لکه‌های قهوه‌ای تیره در سینه و شکم، دارای سری به‌رنگ کرم، سبیل تیره، نوار پشت چشم تیره، نوکی سیاه با نوک‌پایه‌ای زرد، چشمانی تیره با حلقه‌ای به‌رنگ زرد و پاهایی زرد با چنگال‌هایی تیره
اندازه: وزن ۷۳۰ تا ۹۹۰ گرم برای نرها و ۹۷۰ تا ۱۳۰۰ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۴۵ سانتی‌متر برای نرها و ۵۵ سانتی‌متر برای ماده‌ها، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۱۰۰ تا ۱۱۰ سانتی‌متر برای نرها و ۱۲۰ تا ۱۳۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها
درباره‌ی جانور: بالابان یا چرخ یا شاهین ساکر، پرنده‌ی ملی کشورهای مجارستان، امارات و مغولستان است. همچنین بالابان سومین جانور سریع جهان پس از شاهین بحری و عقاب طلایی است. سرعت پروازی این پرنده ۱۵۰ کیلومتر بر ساعت است. افزون بر این، بالابان پرنده‌ای روزگرد، تنهازیست و تک‌همسر است و تنها در زمان زادآوری به شیوه‌ی جفتی و همراه با جفت خود زندگی می‌کند. این پرندگان بدنی باریک، بال‌هایی دراز، مخروطی و نوک‌تیر، دُمی بلند، چشمانی درشت و نوکی تیز، خمیده و قلاب‌مانند دارند. همچنین آنان پاهایی نیرومند و پنجه‌هایی بلند، نوک‌تیز و خمیده دارند. گردن بالابان‌ها ۱۵ مهره دارد، از همین روی دارای توانایی چرخش ۱۸۰ درجه است. هرچند چشمان این پرندگان نیز دارای شعاع دید ۲۲۰ درجه هستند تا نیازی به گردش گردن‌شان نباشد. بالابان‌ها به‌وارون دیگر پرندگان شکاری که با پنجه‌های خود شکار می‌کنند، با نوک خود شکار می‌کنند. این پرندگان همانند بیشتر شاهین‌ها آشیانه‌ای برای خود نمی‌سازند. آنان بیشتر در شکاف صخره‌های بلند، یا آشیانه‌ی رها شده‌ی پرندگانی همچون لک‌لک‌ها، غراب‌ها (از خانواده‌ی کلاغان) و سارگپه‌ها (از خانواده‌ی بازان)، و در شهرها، در سوراخ‌ها و شکاف‌های ساختمان‌های بلند یا پشت‌بام‌ها به‌سر می‌برند. بالابان‌ها می‌توانند برای زمانی کم‌وبیش دراز درجابال‌زنی انجام دهند. همچنین آنان قلمروخواه هستند. قلمرو آنان میان ۱۶ تا ۹۳ کیلومتر مربع گستردگی دارد.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Avinash Bhagat - Jan Svetlik
گردآوری: فرتورچین
