خانواده‌ی چسبک‌ماهیان Echeneidae، خانواده‌ای از راسته‌ی گیش‌ماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. در این خانواده تنها ۳ سرده و ۸ گونه جای دارند. گونه‌های خانواده‌ی چسبک‌ماهیان در آب‌های گرمسیری اقیانوس‌های اطلس، هند و آرام زندگی می‌کنند. هرچند اگر به ماهیان بزرگ چسبیده باشند، گاهی در آب‌های معتدل یا کرانه‌ای نیز دیده می‌شوند. بیشتر گونه‌های این خانواده دریازی هستند، ولی در میان آنان گونه‌های آب لب‌شور نیز یافت می‌شوند. این جانوران بدنی کشیده و پوشیده از پولک دارند. همچنین آنان سری تخت، آرواره‌ی برآمده و دهانی رو به بالا دارند. چسبک‌ماهیان یک باله‌ی پشتی و یک باله‌ی مخرجی بدون خار دارند. این باله‌ها روبروی هم و به‌گونه‌ی قرینه، از میانه‌ی بدن تا پایه‌ی باله‌ی دُمی کشیده شده‌اند. این ماهیان دارای خط کناری راست و بدون بادکنک شناوری هستند. بر روی سر تخت چسبک‌ماهیان یک صفحه‌ی بادکش جای گرفته که دربرگیرنده‌ی ۱۰ تا ۲۸ لایه‌ی متحرک است. گمان می‌رود این صفحه، تکامل یافته‌ی یک باله‌ی پشتی خاردار باشد. این ماهیان با صفحه‌ی مکنده‌ی خود به جانوران بزرگ‌تری همچون نهنگ‌ها، کوسه‌ها، پرتوماهیان، ماهیان استخوانی، لاک‌پشت‌ها و پستاندارن آبزی همانند فیل دریایی می‌چسبند. سپس همچون یک ماهی پاک‌کننده رفتار کرده و در کنار پاک‌سازی بدن میزبان، پسماند خوراک آنان را نیز می‌خورند. ماهیان پاک‌کننده ماهیانی هستند که انگل‌های بدن ماهیان بزرگ‌تر را خورده و آنان را پاک‌سازی می‌کنند. چسبک‌ماهی سفید با درازای ۳۰ سانتی‌متر و کوسه‌کش با درازای ۱۱۰ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌ی خانواده‌ی چسبک‌ماهیان به‌شمار می‌روند. (از آن‌جا که عکس درخوری از چسبک‌ماهی سفید یافت نشد، در این فهرست آورده نشده است.) در این نوشته با ۴ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.

سرده‌ی Echeneis

نام: کوسه‌کش (کوسه‌چسب یا چسبک یا لزک) Live sharksucker
نام علمی: Echeneis naucrates
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱ تا ۸۵ متری آب‌های نیمه‌گرمسیری همه‌ی اقیانوس‌های جهان، میان مدارهای ۴۵ درجه‌ی شمالی تا ۴۵ درجه‌ی جنوبی و ۱۸۰ درجه‌ی غربی تا ۱۸۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۲/۳ کیلوگرم، بدن به درازای ۱۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Malcolm Francis

نام: چسبک‌ماهی باله‌سفید (کوسه‌چسب کوتاه‌دیسک) Whitefin sharksucker
نام علمی: Echeneis neucratoides
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری غرب اقیانوس اطلس، میان مدارهای ۴۳ درجه‌ی شمالی تا ۴ درجه‌ی شمالی و ۹۸ درجه‌ی غربی تا ۵۱ درجه‌ی غربی از عرض جغرافیایی (از ایالت ماساچوست کشور آمریکا، گروه‌جزیره‌ی برمودا (از سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا) و شمال شاخاب مکزیک در شرق آمریکای شمالی تا شمال آمریکای جنوبی)
اندازه: بدن به درازای ۷۵ سانتی‌متر
نگاره: Ricardo Betancur

سرده‌ی چسبک‌ماهی‌ها Remora

نام: چسبک‌ماهی نیزه‌ای Spearfish remora
نام علمی: Remora brachyptera
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های نیمه‌گرمسیری همه‌ی اقیانوس‌های جهان
اندازه: بدن به درازای ۵۰ سانتی‌متر
نگاره: Gerhard Batz

نام: چسبک‌ماهی معمولی Common remora
نام علمی: Remora remora
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۰۰ متری آب‌های نیمه‌گرمسیری همه‌ی اقیانوس‌های جهان، میان مدارهای ۶۰ درجه‌ی شمالی تا ۳۶ درجه‌ی جنوبی و ۱۸۰ درجه‌ی غربی تا ۱۸۰ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۱/۱ کیلوگرم، بدن به درازای ۸۶/۴ سانتی‌متر
نگاره: NOAA

بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین