خانواده‌ی لوله‌ماهیان شبح یا لوله‌ماهیان دروغین یا ماهیان دهان‌لوله‌ای Solenostomidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی سوزن‌ماهی‌سانیان، از راسته‌ی سوزن‌ماهی‌سانان و از رده‌ی پرتوبالگان هستند. این خانواده دربرگیرنده‌ی ۶ گونه است که در ۱ سرده دسته‌بندی شده‌اند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان لوله‌ماهی شبح تنومند و لوله‌ماهی شبح رنگی‌پوش را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی لوله‌ماهیان شبح در آب‌های گرمسیری اقیانوس‌های هند و آرام زندگی می‌کنند. این جانوران بدنی کشیده، فشرده و پوشیده از صفحه‌های استخوانی ستاره‌ای بزرگ دارند. همچنین آنان دهانی کوچک و عمودی و بدون دندان دارند. این ماهیان دارای پوزه‌ای دراز و دهانه‌ی آبششی کم‌وبیش بزرگ هستند. همچنین آنان دارای یک سبیلک بر روی آرواره‌ی پایینی‌شان هستند. لوله‌ماهیان شبح، باله‌ی دُمی گِرد یا نیزه‌ای، باله‌های سینه‌ای گِرد و کوچک، باله‌های شکمی بزرگ و دو باله‌ی پشتی دارند. باله‌ی پشتی نخست روبه‌روی باله‌های سینه‌ای و باله‌ی پشتی دوم روبه‌روی باله‌ی مخرجی جای گرفته است. باله‌ی پشتی نخست دارای ۵ پرتو سخت بلند است. گونه‌های خانواده‌ی لوله‌ماهیان شبح، دریازی هستند و خوراک آنان بی‌مهرگان کوچک کف‌زی و زئوپلانکتون‌هاست. لوله‌ماهی شبح هالیمدا با درازای ۴/۷ سانتی‌متر و لوله‌ماهی شبح تنومند با درازای ۱۷ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌های خانواده‌ی لوله‌ماهیان شبح به‌شمار می‌روند. در این نوشته با ۶ گونه‌ی این خانواده آشنا می‌شویم.
سرده‌ی لوله‌ماهی‌های شبح Solenostomus
نام: لوله‌ماهی شبح دم‌دراز (لوله‌ماهی شبح زره‌پوش) Long-tailed ghost pipefish
نام علمی: Solenostomus armatus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۹۵ متری آب‌های گرمسیری غرب اقیانوس آرام (از جنوب شرقی جزیره‌ی کیوشو وابسته به کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا تا دریای آرافورا و کشورهای اندونزی و استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه؛ همچنین شناخته شده از کشورهای چین و فیجی)
اندازه: بدن به درازای ۵/۷ سانتی‌متر
نگاره: Uwkwaj
نام: لوله‌ماهی شبح تنومند Robust ghost pipefish
نام علمی: Solenostomus cyanopterus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۵ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از دریای سرخ و شرق قاره‌ی آفریقا تا کشور جزیره‌ای فیجی در قاره‌ی اقیانوسیه؛ شمال تا جنوب کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا و جنوب تا کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۷ سانتی‌متر
نگاره: Kati Eschweiler
نام: لوله‌ماهی شبح هالیمدا Halimeda ghost pipefish
نام علمی: Solenostomus halimeda
پایندگی: گونه‌ی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ؟ تا ۲۳ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس‌های هند و آرام (از کشور جزیره‌ای مالدیو در جنوب قاره‌ی آسیا تا کشور جزیره‌ای جزایر مارشال در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۴/۷ سانتی‌متر
نگاره: Uwkwaj
نام: لوله‌ماهی شبح ظریف Delicate ghost pipefish
نام علمی: Solenostomus leptosoma
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۵ تا ؟ متری آب‌های نیمه‌گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از کشور جزیره‌ای موریس در شرق قاره‌ی آفریقا تا کشورهای ژاپن، اندونزی و استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه)
اندازه: بدن به درازای ۱۰ سانتی‌متر
نگاره: John Sear
نام: لوله‌ماهی شبح زبرپوزه Roughsnout ghost pipefish
نام علمی: Solenostomus paegnius
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۰ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس‌های هند و آرام (از شرق قاره‌ی آفریقا تا کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه؛ به‌سوی شمال تا کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا؛ ثبت شده از شرق کشور هند و کشورهای اندونزی و مالزی)
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتی‌متر
نگاره: Francois Libert
نام: لوله‌ماهی شبح رنگی‌پوش Harlequin ghost pipefish
نام علمی: Solenostomus paradoxus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۴ تا ۳۵ متری آب‌های گرمسیری اقیانوس هند و غرب اقیانوس آرام (از دریای سرخ و شرق قاره‌ی آفریقا تا کشور جزیره‌ای فیجی در قاره‌ی اقیانوسیه؛ شمال تا جنوب کشور ژاپن در شرق قاره‌ی آسیا و جنوب تا کشور استرالیا و گروه‌جزیره‌ی کالدونیای نو (از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه) در قاره‌ی اقیانوسیه؛ همچنین ثبت شده از کشور جزیره‌ای تونگا)
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتی‌متر
نگاره: Uwkwaj
بن‌مایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین
