نام: دلفین یونس Risso's dolphin
نام علمی: Grampus griseus
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: جفت‌سم‌سانان
زیرراسته: نهنگ‌اسب‌آبی‌سانیان
فروراسته: آب‌بازسانان
خردراسته: نهنگان دندان‌دار
خانواده: دلفینان
زیرخانواده: Globicephalinae
سرده: گردسرها
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی نئوژن (۲۳/۰۳ تا ۲/۵۸۸ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: ژرفای ۴۰۰ تا ۱۲۰۰ متری آب‌های معتدل، نیمه‌گرمسیری و گرمسیری سراسر جهان
زندگانی: ۳۰ سال (بیشینه ۳۹/۶ سال)
سن بلوغ: نرها ۱۰ تا ۱۲ سالگی و ماده‌ها ۸ تا ۱۰ سالگی
زادآوری: زنده‌زا، ۱ نوزاد، با ۱۳ تا ۱۴ ماه زمان بارداری
خوراک: شکار ماهی، کریل، سخت‌پوستان و سرپایان
شکارگران: ناشناخته
رنگ: خاکستری تیره یا سیاه با خط‌های سفید نامنظم (رنگ بدن دلفین یونس با بالا رفتن سن سفید می‌شود، ولی باله‌ها همچنان تیره می‌مانند.)
اندازه: وزن ۳۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲/۵ تا ۵ متر
درباره‌ی جانور: دلفین یونس یا دلفین ریسو یا دلفین شامی، جانوری دریازی، شب‌زی، باهوش و گروه‌زیست است. آنان دسته‌هایی با ۳ تا ۱۲ دلفین و گاه بیش از ۴۰۰۰ دلفین برپا می‌کنند. این جانوران بدنی دوکی‌مانند، سری گوی‌مانند، پیشانی برآمده و چشمانی کوچک دارند. همچنین آنان دو باله‌ی سینه‌ای، یک باله‌ی پشتی خمیده و یک باله‌ی دُمی دارند. دلفین‌های یونس بدون پوزه و بدون دندان در آرواره‌ی بالایی خود هستند، هرچند ۲ تا ۷ جفت دندان تیز میخ‌مانند در آرواره‌ی پایینی‌شان دارند. پیشانی برآمده‌ی این دلفین‌ها خربزه‌ای نام دارد که آنان را در پدیدآوردن امواج صوتی و پژواک‌یابی یاری می‌کند. دلفین‌های یونس با پیشانی برآمده‌ی خود امواجی صوتی پدید می‌آورند که پژواک آن‌ها از راه گیرنده‌های صوتی درون آرواره‌های‌شان دریافت می‌شود. پژواک‌یابی روشی بر پایه‌ی به‌کارگیری سونار یا ناوبری و فاصله‌یابی صوتی است که این جانوران برای موقعیت‌یابی، جهت‌یابی و یافتن شکار از آن بهره می‌برند. آنان صدایی را به پیرامون خود می‌فرستند و سپس با گوش دادن و بررسی پژواک آن، از جای اشیاء پیرامون خود آگاه می‌شوند. این جانوران به‌جای بینی، دارای یک سوراخ دم‌وبازدم هستند. سوراخ دم‌وبازدم لوله‌ای بالای سر دلفین‌هاست که آنان با هر بار آمدن به روی آب، با آن دم‌وبازدم انجام می‌دهند. از آن‌جا که این سوراخ در بالای سر این جانوران جای گرفته، آنان برای انجام دم‌وبازدم نیازی به بیرون آوردن کامل سر از آب ندارند. در فرایند دَم، هوای دارای اکسیژن به درون شُش‌ها کشیده می‌شود و در بازدَم، فواره‌ای از آب بدون اکسیژن، از سوراخ دم‌وبازدم بیرون می‌رود. دلفین‌های یونس دارای حس بینایی و شنوایی نیرومند و بدون حس بویایی هستند.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Nova Atlantis - Wendy Miller
گردآوری: فرتورچین
