طوطی‌کاکلیان یا کاکاتوان Cacatuidae، خانواده‌ای از راسته‌ی طوطی‌سانان و از رده‌ی پرندگان هستند. از برجسته‌ترین گونه‌های این خانواده می‌توان عروس هلندی، طوطی‌کاکلی نخلی، گالا یا طوطی‌کاکلی سینه‌صورتی و طوطی‌کاکلی صورتی را نام برد. گونه‌های خانواده‌ی طوطی‌کاکلیان در منطقه‌های گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری یافت می‌شوند. آنان در زیرمنطقه‌ی استرالزی زندگی می‌کنند. پراکندگی گونه‌های این خانواده از کشور فیلیپین و جزیره‌های شرق کشور اندونزی در منطقه‌ی والاسیا تا جزیره‌ی گینه‌ی نو، کشور جزایر سلیمان و کشور استرالیا است. این پرندگان بال‌هایی بزرگ، دُمی دراز، گردنی کوتاه، سری بزرگ و نوکی خمیده و قلاب‌مانند دارند. همچنین آنان پاهایی نیرومند و پنجه‌هایی بلند، نوک‌تیز و خمیده دارند. گونه‌های خانواده‌ی طوطی‌کاکلیان برای بالا رفتن از تنه و حرکت روی شاخه‌های درختان از نوک قلاب‌مانند و پاهای نیرومند و ناهمسان‌انگشت‌شان بهره می‌برند. در ناهمسان‌انگشتی، دو انگشت شماره‌ی ۲ و ۳ رو به جلو و دو انگشت شماره‌ی ۱ و ۴ رو به پشت خم می‌شوند. این ویژگی حرکت و ایستادن آنان بر روی شاخه‌ی درختان را آسان می‌کند. در میان طوطیان به‌کارگیری پا برای گرفتن خوراک نیز فراگیر است و این کار بیشتر با پای چپ انجام می‌شود. هرچند این کار در گونه‌هایی که خوراک خود را از روی زمین پیدا می‌کنند کمتر دیده می‌شود. طوطی‌کاکلی‌ها دارای تاجی بلند هستند. این تاج هنگام آرامش پرنده، به‌سوی پشت کمی خمیده است، ولی در زمان خشم و نگرانی، به‌سوی پشت خوابیده و در زمان شگفتی، هیجان، ترس یا دفاع، رو به بالا ایستاده است. این پرندگان به‌هنگام آرامش و خشنودی، نوک خود را به‌هم می‌سایند، ولی در زمان ترس، خشم و نگرانی جیغ‌های بسیار بلندی می‌کشند.
گونه‌های خانواده‌ی طوطی‌کاکلیان به‌وارون دیگر طوطی‌ها دارای رنگ‌های ساده‌ی سفید، خاکستری و سیاه هستند. خوراک بیشتر طوطی‌کاکلی‌ها بر پایه‌ی دانه‌ها و میوه‌هاست. آنان بیشتر دانه‌ها، تجه‌ها، کورم‌ها، میوه‌ها، گل‌ها، شهد و جوانه و گاهی حشرات را می‌خورند. طوطی‌ها با به‌کارگیری زبان‌شان، دانه‌ها را زیر نوک بالایی نگه می‌دارند و با لبه‌ی تیز نوک پایین، آن را برش می‌دهند و بخش خوردنی را جدا می‌کنند. بیشتر گونه‌های خانواده‌ی طوطی‌کاکلیان گروه‌زیست و تک‌همسر هستند و به شیوه‌ی جفتی و همراه با جفت خود زندگی می‌کنند. این پرندگان به‌همراه کلاغان دارای بیشترین هوش در میان پرندگان هستند. طوطی‌ها می‌توانند صداهای گوناگون را تقلید کنند. آنان سخن گفتن را با تارهای صوتی انجام نمی‌دهند، زیرا تارهای صوتی ندارند. طوطی‌ها با کنترل ماهیچه‌های درون گلوی‌شان و کنترل گردش هوا به شیوه‌ای ویژه می‌توانند صداهای گوناگون را تقلید کنند. عروس هلندی با وزن ۸۰ تا ۹۰ گرم و درازای ۲۵ تا ۳۵ سانتی‌متر و طوطی‌کاکلی نخلی با وزن ۵۰۰ تا ۱۱۰۰ گرم و درازای ۴۹ تا ۶۸ سانتی‌متر، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین گونه‌ی خانواده‌ی طوطی‌کاکلیان به‌شمار می‌روند.

زیرخانواده‌ی Nymphicinae
سرده‌ی عروس‌ها Nymphicus

نام: عروس هلندی (کوکاتیل) Cockatiel
نام علمی: Nymphicus hollandicus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارهای خشک و نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، زمین‌های کشاورزی، چراگاه‌ها، کشت‌زارها، باغ‌های روستایی و جنگل‌های پیشین ویران شده‌ی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۸۰ تا ۹۰ گرم، بدن به درازای ۲۵ تا ۳۵ سانتی‌متر (دُم نزدیک به ۱۵ سانتی‌متر)، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۴۰ سانتی‌متر
نگاره: Peter Sternes
(آشنایی بیشتر با عروس هلندی یا کوکاتیل)

زیرخانواده‌ی طوطی‌کاکلی‌های سیاه Calyptorhynchinae
سرده‌ی نهان‌منقارها Calyptorhynchus

نام: طوطی‌کاکلی سیاه دم‌سرخ Red-tailed black cockatoo
نام علمی: Calyptorhynchus banksii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، درختچه‌زارهای مدیترانه‌ای و زمین‌های کشاورزی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۶۷۰ تا ۹۲۰ گرم برای نرها و ۶۱۵ تا ۸۷۰ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۶۰ تا ۶۵ سانتی‌متر
نگاره: Michael Ford

نام: طوطی‌کاکلی سیاه براق Glossy black cockatoo
نام علمی: Calyptorhynchus lathami
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری شرق کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: بدن به درازای ۴۶ تا ۵۰ سانتی‌متر
نگاره: Martin Allen

سرده‌ی دگرمنقارها Zanda

نام: طوطی‌کاکلی سیاه دم‌زرد Yellow-tailed black cockatoo
نام علمی: Zanda funerea
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، درختچه‌زارهای معتدل، درختچه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری و کشت‌زارهای جنوب شرقی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۷۵۰ تا ۹۰۰ گرم، بدن به درازای ۵۵ تا ۶۵ سانتی‌متر
نگاره: Archie McCafferty

نام: طوطی‌کاکلی سیاه کارنابی (طوطی‌کاکلی سیاه نوک‌کوتاه) Carnaby's black cockatoo
نام علمی: Zanda latirostris
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها و درختچه‌زارهای معتدل جنوب غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۵۲۰ تا ۷۹۰ گرم، بدن به درازای ۵۳ تا ۵۸ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۱۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Garret Skead

نام: طوطی‌کاکلی سیاه باودین (طوطی‌کاکلی سیاه نوک‌دراز) Baudin's black cockatoo
نام علمی: Zanda baudinii
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های معتدل جنوب غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۶۳۰ تا ۷۵۰ گرم، بدن به درازای ۵۶ تا ۶۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۱۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Chris Byrnes

زیرخانواده‌ی Cacatuinae
سرده‌ی نوک‌خرطومی‌ها Probosciger

نام: طوطی‌کاکلی نخلی (طوطی‌کاکلی جالوت) Palm cockatoo
نام علمی: Probosciger aterrimus
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری و گرم‌دشت‌های نمناک کشورهای پاپوآ گینه‌ی نو و اندونزی در جزیره‌ی گینه‌ی نو، جزیره‌های آرو وابسته به کشور اندونزی و شبه‌جزیره‌ی کیپ یورک در شمال ایالت کوئینزلند کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۵۴۰ تا ۱۱۰۰ گرم برای نرها و ۵۰۰ تا ۹۵۰ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۴۹ تا ۶۸ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۷۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر
نگاره: Julie Clark
(آشنایی بیشتر با طوطی‌کاکلی نخلی یا طوطی‌کاکلی جالوت)

سرده‌ی زیباسرها Callocephalon

نام: طوطی‌کاکلی گنگ‌گنگ Gang-gang cockatoo
نام علمی: Callocephalon fimbriatum
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، کشت‌زارها و منطقه‌های شهری جنوب شرقی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۲۳۰ تا ۳۳۴ گرم، بدن به درازای ۳۲ تا ۳۷ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۲ تا ۷۶ سانتی‌متر
نگاره: Gerry Kottek

سرده‌ی سینه‌صورتی‌ها Eolophus

نام: گالا (طوطی‌کاکلی سینه‌صورتی) Galah
نام علمی: Eolophus roseicapilla
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک و نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، زمین‌های کشاورزی، چراگاه‌ها، کشت‌زارها، باغ‌های روستایی، منطقه‌های شهری و جنگل‌های پیشین ویران شده‌ی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۲۷۰ تا ۳۵۰ گرم، بدن به درازای ۳۶ تا ۳۷ سانتی‌متر
نگاره: Patrick MONNEY

سرده‌ی رنگین‌تاج‌ها Lophochroa

نام: طوطی‌کاکلی صورتی Pink cockatoo
نام علمی: Cacatua leadbeateri
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها و درختچه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۳۰۰ تا ۴۵۰ گرم، بدن به درازای ۳۵ تا ۴۰ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۸۱ سانتی‌متر
نگاره: Jessie Lewin

سرده‌ی سفیدها یا طوطی‌کاکلی‌های سفید Cacatua

نام: طوطی‌کاکلی کاکل‌زری Yellow-crested cockatoo
نام علمی: Cacatua sulphurea
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، جنگل‌های مانگرو گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، درختچه‌زارهای خشک و نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، زمین‌های کشاورزی و کشت‌زارهای کشور تیمور شرقی و جزیره‌ی سولاوسی و گروه‌جزیره‌ی سوندای کوچک وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۳ تا ۳۴ سانتی‌متر
نگاره: Jingbar

نام: طوطی‌کاکلی کاکل‌لیمویی Citron-crested cockatoo
نام علمی: Cacatua citrinocristata
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، درختچه‌زارهای خشک و نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، زمین‌های کشاورزی، کشت‌زارها و جنگل‌های پیشین ویران شده‌ی جزیره‌ی سومبا وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۸ سانتی‌متر
نگاره: Ivan Leshukov

نام: طوطی‌کاکلی گوگردی Sulphur-crested cockatoo
نام علمی: Cacatua galerita
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، زمین‌های کشاورزی و جنگل‌های پیشین ویران شده‌ی کشورهای پاپوآ گینه‌ی نو و اندونزی در جزیره‌ی گینه‌ی نو و کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۸۱۵ تا ۹۷۵ گرم، بدن به درازای ۴۵ تا ۵۵ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۱۰۳ سانتی‌متر
نگاره: Katarina Christenson

نام: طوطی‌کاکلی چشم‌آبی Blue-eyed cockatoo
نام علمی: Cacatua ophthalmica
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری جزیره‌ی بریتانیای نو وابسته به کشور پاپوآ گینه‌ی نو در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۵۰۰ تا ۵۷۰ گرم، بدن به درازای ۵۰ سانتی‌متر
نگاره: Nguyen Khang Vo

نام: طوطی‌کاکلی سفید White cockatoo
نام علمی: Cacatua alba
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، جنگل‌های مانگرو گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، زمین‌های کشاورزی و کشت‌زارهای جزیره‌های شمال گروه‌جزیره‌ی ملوک وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۵۰۰ تا ۶۳۰ گرم، بدن به درازای ۴۶ سانتی‌متر
نگاره: Viajar24h.com

نام: طوطی‌کاکلی سینه‌گل‌بهی Salmon-crested cockatoo
نام علمی: Cacatua moluccensis
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک و کوهستانی نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری جزیره‌ی سرام وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: وزن ۸۵۰ گرم، بدن به درازای ۴۶ تا ۵۲ سانتی‌متر
نگاره: Ruta Stankeviciene

نام: نوک‌روشن نوک‌دراز Long-billed corella
نام علمی: Cacatua tenuirostris
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌ها و سبزه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری جنوب شرقی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۵۶۵ تا ۶۴۰ گرم، بدن به درازای ۳۸ تا ۴۱ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۸۰ تا ۹۰ سانتی‌متر
نگاره: JJ Harrison

نام: نوک‌روشن غربی Western corella
نام علمی: Cacatua pastinator
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: درختچه‌زارهای خشک و نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، سبزه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، زمین‌های کشاورزی و چراگاه‌های جنوب غربی کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۵۶۰ تا ۸۱۵ گرم، بدن به درازای ۴۳ تا ۴۸ سانتی‌متر
نگاره: David Grimaldi Franco

نام: نوک‌روشن کوچک Little corella
نام علمی: Cacatua sanguinea
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: گرم‌دشت‌های خشک، درختچه‌زارها و سبزه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، زمین‌های کشاورزی، چراگاه‌ها، باغ‌های روستایی و جنگل‌های پیشین ویران شده‌ی کشورهای پاپوآ گینه‌ی نو و اندونزی در جزیره‌ی گینه‌ی نو و کشور استرالیا در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۳۷۰ تا ۶۳۰ گرم، بدن به درازای ۳۵ تا ۴۱ سانتی‌متر
نگاره: Vladimir Zavyalov

نام: نوک‌روشن تانیمبار Tanimbar corella
نام علمی: Cacatua goffiniana
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، زمین‌های کشاورزی، چراگاه‌ها، باغ‌های روستایی و جنگل‌های پیشین ویران شده‌ی گروه‌جزیره‌ی تانیمبار وابسته به کشور اندونزی در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۱ تا ۳۲ سانتی‌متر
نگاره: Sheau Torng Lim

نام: نوک‌روشن سلیمان Solomons corella
نام علمی: Cacatua ducorpsii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری و جنگل‌های دشت نمناک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری کشور جزیره‌ای جزایر سلیمان در قاره‌ی اقیانوسیه
اندازه: وزن ۲۹۰ تا ۴۱۵ گرم، بدن به درازای ۳۰ سانتی‌متر
نگاره: Joel Sartore

نام: طوطی‌کاکلی ته‌سرخ (طوطی‌کاکلی فیلیپینی) Red-vented cockatoo
نام علمی: Cacatua haematuropygia
پایندگی: گونه‌ی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: جنگل‌های خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، جنگل‌های مانگرو گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری و کشت‌زارهای کشور فیلیپین در جنوب شرقی قاره‌ی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۳۱ سانتی‌متر
نگاره: Gerard Lacz

بن‌مایگان: wikipedia
گردآوری: فرتورچین