نام: نهنگ خلبان باله‌کوتاه Short-finned pilot whale
نام علمی: Globicephala macrorhynchus
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: جفت‌سم‌سانان
زیرراسته: نهنگ‌اسب‌آبی‌سانیان
فروراسته: آب‌بازسانان
خردراسته: نهنگان دندان‌دار
خانواده: دلفینان
زیرخانواده: Globicephalinae
سرده: گوی‌سرها
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی پلیوسن (۵/۳۳۲ تا ۲/۵۸۸ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: ژرفای ۷۰۰ تا ۱۰۱۸ (بیشتر ۶۰۹) متری آب‌های گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری اقیانوس‌های اطلس، هند و آرام
زندگانی: نرها ۴۶ سال و ماده‌ها ۶۳ سال
سن بلوغ: نرها ۷ تا ۱۷ سالگی و ماده‌ها ۷ تا ۱۲ سالگی
زادآوری: زنده‌زا، ۱ نوزاد، با ۱۵ ماه زمان بارداری
خوراک: شکار سرپایان به‌ویژه ماهی مرکب، همچنین هشت‌پا و برخی ماهی‌ها
شکارگران: آدمی
رنگ: سیاه تا خاکستری تیره یا قهوه‌ای در پشت و لکه‌ای لنگرمانند به‌رنگ خاکستری روشن یا سفید در گلو و شکم
اندازه: وزن ۳/۲ (گاه ۴) تن برای نرها و ۱/۵ تن برای ماده‌ها، سر و بدن به درازای ۴ تا ۶ (گاه ۷/۲) متر برای نرها و ۳ تا ۵ متر برای ماده‌ها
درباره‌ی جانور: نهنگ خلبان باله‌کوتاه جانوری دریازی، شب‌زی، باهوش و گروه‌زیست است. آنان دسته‌هایی با ۱۰ تا ۳۰ دلفین و گاه بیش از ۱۰۰ دلفین برپا می‌کنند. این جانوران بدنی دوکی‌مانند، سری گوی‌مانند، پیشانی برآمده، چشمانی کوچک و پوزه‌ای کوتاه دارند. همچنین آنان دو باله‌ی سینه‌ای باریک و نوک‌تیز با بلندای یک ششم درازای بدن، یک باله‌ی پشتی داسی با بلندای ۳۰ سانتی‌متر و یک باله‌ی دُمی کلفت دارند. نهنگ‌های خلبان باله‌کوتاه دارای ۱۴ تا ۱۸ دندان مخروطی در هر یک از آرواره‌های‌شان هستند. پیشانی برآمده‌ی این دلفین‌ها خربزه‌ای نام دارد که آنان را در پدیدآوردن امواج صوتی و پژواک‌یابی یاری می‌کند. نهنگ‌های خلبان باله‌کوتاه با پیشانی برآمده‌ی خود امواجی صوتی پدید می‌آورند که پژواک آن‌ها از راه گیرنده‌های صوتی درون آرواره‌های‌شان دریافت می‌شود. پژواک‌یابی روشی بر پایه‌ی به‌کارگیری سونار یا ناوبری و فاصله‌یابی صوتی است که این جانوران برای موقعیت‌یابی، جهت‌یابی و یافتن شکار از آن بهره می‌برند. آنان صدایی را به پیرامون خود می‌فرستند و سپس با گوش دادن و بررسی پژواک آن، از جای اشیاء پیرامون خود آگاه می‌شوند. این جانوران به‌جای بینی، دارای یک سوراخ دم‌وبازدم هستند. سوراخ دم‌وبازدم لوله‌ای بالای سر دلفین‌هاست که آنان با هر بار آمدن به روی آب، با آن دم‌وبازدم انجام می‌دهند. از آن‌جا که این سوراخ در بالای سر این جانوران جای گرفته، آنان برای انجام دم‌وبازدم نیازی به بیرون آوردن کامل سر از آب ندارند. در فرایند دَم، هوای دارای اکسیژن به درون شُش‌ها کشیده می‌شود و در بازدَم، فواره‌ای از آب بدون اکسیژن، از سوراخ دم‌وبازدم بیرون می‌رود. نهنگ‌های خلبان باله‌کوتاه دارای حس بینایی و شنوایی نیرومند و بدون حس بویایی هستند.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Sergio Hanquet - Franco Banfi
گردآوری: فرتورچین
