خانواده‌ی دلفینان یا دلفینان اقیانوسی Delphinidae، خانواده‌ای از زیرراسته‌ی نهنگ‌اسب‌آبی‌سانیان، از راسته‌ی جفت‌سم‌سانان و از رده‌ی پستانداران هستند. در این نوشته که به بخش دوم خانواده‌ی دلفینان می‌پردازد با ۱۸ گونه (از ۳۸ گونه) آشنا می‌شویم.

دنباله‌ی زیرخانواده‌ی Lissodelphininae
سرده‌ی صاف‌دلفین‌ها Lissodelphis

نام: دلفین صاف شمالی Northern right whale dolphin
نام علمی: Lissodelphis borealis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های سرد تا معتدل اقیانوس آرام شمالی، میان مدارهای ۳۴ درجه‌ی شمالی تا ۵۵ درجه‌ی شمالی و ۱۴۵ درجه‌ی غربی تا ۱۱۸ درجه‌ی شرقی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۱۱۵ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۳۰۷ سانتی‌متر
نگاره: Robin Gwen Agarwal

نام: دلفین صاف جنوبی Southern right whale dolphin
نام علمی: Lissodelphis peronii
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل تا زیرجنوبگانی نیم‌کره‌ی جنوبی زمین، میان مدارهای ۳۰ درجه‌ی جنوبی تا ۶۵ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۶۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲۹۷ سانتی‌متر برای نرها و ۲۳۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Pablo Caceres Contreras

زیرخانواده‌ی Globicephalinae
سرده‌ی کشنده‌های کوچک Feresa

نام: نهنگ قاتل کوتوله Pygmy killer whale
نام علمی: Feresa attenuata
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۱۱۳ تا ۲۸۶۲ متری آب‌های معتدل، نیمه‌گرمسیری و گرمسیری سراسر جهان، میان مدارهای ۴۵ درجه‌ی شمالی تا ۳۵ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۱۱۰ تا ۱۷۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲۱۰ تا ۲۶۰ سانتی‌متر
نگاره: James Watt

سرده‌ی گوی‌سرها Globicephala

نام: نهنگ خلبان باله‌کوتاه Short-finned pilot whale
نام علمی: Globicephala macrorhynchus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۷۰۰ تا ۱۰۱۸ (بیشتر ۶۰۹) متری آب‌های گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری اقیانوس‌های اطلس، هند و آرام
اندازه: وزن ۳/۲ (گاه ۴) تن برای نرها و ۱/۵ تن برای ماده‌ها، سر و بدن به درازای ۴ تا ۶ (گاه ۷/۲) متر برای نرها و ۳ تا ۵ متر برای ماده‌ها
نگاره: Sergio Hanquet
(آشنایی بیشتر با نهنگ خلبان باله‌کوتاه)

نام: نهنگ خلبان باله‌بلند (نهنگ سرقابلمه‌ای) Long-finned pilot whale
نام علمی: Globicephala melas
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۳۰ تا ۱۸۰۰ متری آب‌های خنک با دمای ۱۳ تا ۳۰ درجه‌ی سانتیگراد نیم‌کره‌ی جنوبی زمین، میان مدارهای ۱۶ تا ۶۰ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی (همچنین نهنگ‌های خلبان باله‌بلند زیستگاهی جدا در اقیانوس اطلس شمالی دارند.)
اندازه: وزن ۳/۸ تن برای نرها و ۱/۸ تن برای ماده‌ها، سر و بدن به درازای ۸/۵ متر برای نرها و ۶ متر برای ماده‌ها
نگاره: Olivier Larrey
(آشنایی بیشتر با نهنگ خلبان باله‌بلند)

سرده‌ی گردسرها Grampus

نام: دلفین یونس (دلفین ریسو) Risso's dolphin
نام علمی: Grampus griseus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۴۰۰ تا ۱۲۰۰ متری آب‌های معتدل، نیمه‌گرمسیری و گرمسیری سراسر جهان
اندازه: وزن ۳۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲/۵ تا ۵ متر
نگاره: Nova Atlantis
(آشنایی بیشتر با دلفین یونس)

سرده‌ی پخ‌باله‌ها Orcaella

نام: دلفین نهنگی پوزه‌کوتاه Irrawaddy dolphin
نام علمی: Orcaella brevirostris
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲/۵ تا ۱۸ متری آب‌های کرانه‌های کشورهای هند، بنگلادش، میانمار، تایلند، کامبوج، لائوس، ویتنام، مالزی، سنگاپور، برونئی و اندونزی در اقیانوس‌های هند و آرام
اندازه: وزن ۱۱۴ تا ۱۴۳ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۱۴۶ تا ۲۷۵ سانتی‌متر
نگاره: aDam Wildlife

نام: دلفین پخ‌باله استرالیایی Australian snubfin dolphin
نام علمی: Orcaella heinsohni
پایندگی: گونه‌ی آسیب‌پذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۰ متری آب‌های کرانه‌های شمال کشور استرالیا در اقیانوس آرام
اندازه: وزن ۱۱۴ تا ۱۳۳ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲۱۰ تا ۲۴۰ سانتی‌متر
نگاره: PR Handout

سرده‌ی سرخربزه‌ای‌ها Peponocephala

نام: نهنگ سرخربزه‌ای Melon-headed whale
نام علمی: Peponocephala electra
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری ژرف سراسر جهان، میان مدارهای ۴۰ درجه‌ی شمالی تا ۳۰ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۲۲۵ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۱۴۳ تا ۲۷۵ سانتی‌متر
نگاره: Andy Murch
(آشنایی بیشتر با نهنگ سرخربزه‌ای)

سرده‌ی دندان‌کلفت‌ها Pseudorca

نام: نهنگ قاتل دروغین (نهنگ دندان‌کلفت) False killer whale
نام علمی: Pseudorca crassidens
پایندگی: گونه‌ی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۲۰۰۰ متری آب‌های معتدل و گرمسیری سراسر جهان، میان مدارهای ۵۰ درجه‌ی شمالی تا ۵۲ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۲/۳ تن برای نرها و ۱/۲ تن برای ماده‌ها، سر و بدن به درازای ۳/۷ تا ۶/۱ متر برای نرها و ۳/۵ تا ۵ متر برای ماده‌ها (نرها نزدیک به ۱۰ تا ۱۵ درصد بزرگ‌ترند.)
نگاره: Richard Robinson
(آشنایی بیشتر با نهنگ قاتل دروغین یا نهنگ دندان‌کلفت)

سرده‌ی پوزه‌باریک‌ها Steno

نام: دلفین سخت‌دندان Rough-toothed dolphin
نام علمی: Steno bredanensis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۵ تا ۲۰۰۰ متری آب‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری سراسر جهان، میان مدارهای ۴۰ درجه‌ی شمالی تا ۳۵ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۹۰ تا ۱۶۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲۰۰ تا ۲۶۵ سانتی‌متر (نرها بزرگ‌ترند.)
نگاره: Masa Ushioda
(آشنایی بیشتر با دلفین سخت‌دندان)

زیرخانواده‌ی Orcininae
سرده‌ی گرگ‌های دریا یا قاتل‌ها Orcinus

نام: نهنگ قاتل (ارکا) Orca
نام علمی: Orcinus orca
پایندگی: گونه‌ی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲۰ تا ۳۰۰ (بیشتر ۲۰ تا ۶۰) متری آب‌های سراسر جهان (از دریاها و اقیانوس‌های قطبی گرفته تا دریاها و اقیانوس‌های گرمسیری)
اندازه: وزن ۶ (گاه ۱۰) تن برای نرها و ۳ تا ۴ تن برای ماده‌ها، سر و بدن به درازای ۶ تا ۸ (گاه ۹/۸) متر برای نرها و ۵ تا ۷ (گاه ۸/۵) متر برای ماده‌ها
نگاره: Chris & Monique Fallows
(آشنایی بیشتر با نهنگ قاتل یا ارکا)

دسته‌بندی ناشناخته Incerta Sedis
گونه‌های زیر در هیچ زیرخانواده و سرده‌ای دسته‌بندی نشده‌اند. 

نام: دلفین نوک‌سفید White-beaked dolphin
نام علمی: Lagenorhynchus albirostris
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های معتدل و سرد زیرشمالگانی اقیانوس اطلس شمالی
اندازه: وزن ۱۸۰ تا ۳۵۴ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲۳۰ تا ۳۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Judith Scott

نام: دلفین پهلوسفید اطلس Atlantic white-sided dolphin
نام علمی: Lagenorhynchus acutus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۴۰ تا ۲۷۰ متری آب‌های معتدل و سرد زیرشمالگانی اقیانوس اطلس شمالی
اندازه: وزن ۱۸۰ تا ۲۳۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲۸۰ سانتی‌متر برای نرها و ۲۵۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: PSeubert

نام: دلفین پیل (دلفین چانه‌سیاه) Peale's dolphin
نام علمی: Lagenorhynchus australis
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۳۰۰ متری آب‌های سرد و معتدل کرانه‌های جنوبی آمریکای جنوبی و جزایر فالکلند در اقیانوس اطلس جنوبی
اندازه: وزن ۱۱۵ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۱۵۰ تا ۳۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Jim Gilbert

نام: دلفین ساعت‌شنی Hourglass dolphin
نام علمی: Lagenorhynchus cruciger
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های سرد و خنک کرانه‌های قاره‌ی جنوبگان در جنوب اقیانوس‌های هند، آرام و اطلس، میان مدارهای ۴۳ درجه‌ی جنوبی تا ۶۷ درجه‌ی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۹۰ کیلوگرم برای نرها و ۷۰ تا ۹۰ کیلوگرم برای ماده‌ها، سر و بدن به درازای ۱۸۰ سانتی‌متر برای نرها و ۱۶۰ تا ۱۸۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Oceanwide-Expeditions

نام: دلفین پهلوسفید آرام Pacific white-sided dolphin
نام علمی: Lagenorhynchus obliquidens
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۰ تا ۱۰۰۰ متری آب‌های خنک و معتدل شمال اقیانوس آرام، میان مدارهای ۳۸ درجه‌ی شمالی تا ۴۷ درجه‌ی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۲۰۰ کیلوگرم برای نرها و ۱۵۰ کیلوگرم برای ماده‌ها، سر و بدن به درازای ۱۵۰ سانتی‌متر برای نرها و ۲۳۰ سانتی‌متر برای ماده‌ها
نگاره: Tory Kallman

نام: دلفین سربی (دلفین تیره یا تاریک) Dusky dolphin
نام علمی: Lagenorhynchus obscurus
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زیستگاه: آب‌های گرم تا معتدل خنک جنوب نیم‌کره‌ی جنوبی زمین (کرانه‌های آمریکای جنوبی، جنوب غربی قاره‌ی آفریقا، کشور نیوزیلند، جنوب استرالیا و جزیره‌ی تاسمانی و برخی جزیره‌های اقیانوسی)
اندازه: وزن ۱۰۰ کیلوگرم، سر و بدن به درازای ۲۱۰ سانتی‌متر
نگاره: Sergio Bitran M

گونه‌های خانواده‌ی دلفینان (بخش نخست) - (بخش دوم)

بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
گردآوری: فرتورچین