نام: ایگوآنای کرگدنی Rhinoceros iguana
نام علمی: Cyclura cornuta
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: خزندگان
راسته: پولک‌داران
زیرراسته: مارمولک‌سانیان
خانواده: ایگوآنایان
سرده: ایگوآناهای سنگی
پایندگی: گونه‌ی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی کرتاسه‌ی پسین (۱۰۰/۵ تا ۶۶ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: جنگل‌های خشک، درختچه‌زارها و بیابان‌های کشورهای هائیتی و جمهوری دومینیکن در جزیره‌ی هیسپانیولا و جزیره‌های پیرامون آن در دریای کارائیب
زندگانی: ۲۵ سال (دربند تا ۴۰ سال)
سن بلوغ: نرها ۴ تا ۵ سالگی و ماده‌ها ۲ تا ۳ سالگی
زادآوری: تخم‌گذار، ۲ تا ۳۴ تخم، با ۸۵ روز زمان ماندن در تخم
خوراک: بیشتر گیاهان همچون گل، برگ، ساقه، دانه و میوه، همچنین گاهی شکار بی‌مهرگان و حشرات، مارمولک و مارهای کوچک و لاشه‌ی جانوران
شکارگران: آدمی، گراز، سگ رمیده و خدنگان
رنگ: قهوه‌ای گراینده به خاکستری یا زیتونی
اندازه: وزن ۴/۵ تا ۹ کیلوگرم، پوزه تا پایه‌ی دُم به درازای ۴۶/۳ سانتی‌متر برای نرها و ۵۱ سانتی‌متر برای ماده‌ها، دُم ۱/۵ برابر این اندازه
درباره‌ی جانور: ایگوآنای کرگدنی جانوری خشکی‌زی و روزگرد و به‌جز زمان زادآوری، جانوری تنهازیست است. این جانوران بدنی باریک و پوشیده از پولک، دُمی دراز و دست‌ها و پاهایی کوتاه دارند. همچنین آنان برآمدگی‌های استخوانی شاخ‌مانند بر روی پوزه و ۵ انگشت پنجه‌دار در دست‌ها و پاهای‌شان دارند. ایگوآناهای کرگدنی غبغبی در زیر چانه دارند که کار آن تنظیم دمای بدن است. پشت بدن و دُم این جانوران، پوشیده از خارهایی کم‌وبیش کوچک است. ایگوآناهای کرگدنی چشم سومی بر روی سرشان دارند. این اندام، تنها عدسی و شبکیه داشته و توانایی تصویرسازی ندارد، ولی می‌تواند تاریکی یا روشنایی و حرکت جانورانِ شکارگرِ پیرامون این ایگوآنا را شناسایی کند. این جانوران برای ارتباط با دیگر ایگوآناها، سر خود را بالا و پایین می‌کنند. شمار این بالا و پایین کردن‌ها معنی‌های گوناگونی دارند. ایگوآناهای کرگدنی رفتار دفاعی خودوابُری دارند. آنان برای فرار از چنگ شکارگران و گیج کردن آنان، دُم خود را وابریده و می‌اندازند. آنان می‌توانند دُم جدا شده‌ی خود را دوباره بازسازی کنند. همچنین دُم تازیانه‌مانند این جانوران نقشِ اندامی دفاعی را دارد. ایگوآناهای کرگدنی با این دُم، تازیانه‌های دردناکی را بر بدن جانوران شکارچی فرود آورده و آنان را از خود دور می‌کنند. این ایگوآناها دارای حس بینایی و بویایی نیرومندی هستند. همچنین آنان سنگ‌نوردانی توانا هستند.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity
نگاره: Richard Bartz - Simon Laederach
گردآوری: فرتورچین
