نام: دلیجه معمولی Common kestrel
نام علمی: Falco tinnunculus
فرمان‌رو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
راسته: شاهین‌سانان
خانواده: شاهینان
زیرخانواده: شاهینیان
سرده: شاهین‌ها
پایندگی: گونه‌ی با کم‌ترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایه‌ی سیاهه‌ی سرخ IUCN)
زمان زیست: دوره‌ی میوسن پسین (۱۱/۶۰۸ تا ۵/۳۳۲ میلیون سال پیش) تا دوره‌ی هولوسن (۱۱۷۰۰ سال پیش تاکنون)
زیستگاه: جنگل‌های شمالی و معتدل، درختچه‌زارهای مدیترانه‌ای و معتدل، سبزه‌زارهای سرددشت و معتدل، سبزه‌زارهای خشک گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری، تالاب‌ها همچون خلاش‌ها، مرداب‌ها، باتلاق‌ها، پوداب‌ها و پوده‌زارها، کرانه‌های سنگی، زمین‌های کشاورزی، چراگاه‌ها، کشت‌زارها و منطقه‌های شهری قاره‌های اروپا، آسیا و آفریقا
زندگانی: ۱۶ سال
سن بلوغ: ۱ سالگی
زادآوری: تخم‌گذار، ۳ تا ۷ تخم، با ۲۶ تا ۳۴ روز زمان جوجه‌کشی (دلیجه‌های معمولی سالی یک بار زادآوری می‌کنند.)
خوراک: شکار پستانداران کوچک همچون موش‌ها، ول‌ها و حشره‌خوارها (از خانواده‌ی حشره‌خواران راستین)، پرندگان کوچک، خفاش‌ها، قورباغه، مارمولک و بی‌مهرگان و حشرات همانند بندپایان، عنکبوت شتری، کرم خاکی، سوسک، جیرجیرک، ملخ و موریانه‌های بال‌دار
شکارگران: شهباز شمالی، شاهین بحری، قرقی، شاه‌بوف اوراسیایی و جغد جنگلی
رنگ: قهوه‌ای بلوطی روشن با خال‌های سیاه در پشت و نخودی با رگه‌های باریک سیاه در سینه و شکم؛ دارای نوک سیاه با لبه‌ی سفید، نواری تیره زیر چشم‌ها و چشمانی تیره با حلقه‌ای به‌رنگ زرد روشن، همچنین دارای چنگال‌هایی تیره و سر، پاها و نوک‌پایه‌ای به‌رنگ زرد روشن؛ نرها دارای خال‌ها و رگه‌های سیاه کمتر و سر و دُم آبی-خاکستری و ماده‌ها دارای دُم قهوه‌ای با نوارهای سیاه
اندازه: وزن ۱۳۶ تا ۲۵۲ گرم برای نرها و ۱۵۴ تا ۳۱۴ گرم برای ماده‌ها، بدن به درازای ۳۲ تا ۳۹ سانتی‌متر، بازه‌ی میان دو سر بال‌ها ۶۵ تا ۸۲ سانتی‌متر (ماده‌ها بزرگ‌ترند.)
درباره‌ی جانور: دلیجه معمولی یا دلیجه اروپایی European kestrel یا دلیجه اوراسیایی Eurasian kestrel، پرنده‌ای روزگرد، تنهازیست و تک‌همسر است و تنها در زمان زادآوری به شیوه‌ی جفتی و همراه با جفت خود زندگی می‌کند. این پرندگان بدنی باریک، بال‌هایی دراز، مخروطی و نوک‌تیر، دُمی بلند، چشمانی درشت و نوکی تیز، خمیده و قلاب‌مانند دارند. همچنین آنان پاهایی نیرومند و پنجه‌هایی بلند، نوک‌تیز و خمیده دارند. گردن دلیجه‌های معمولی ۱۵ مهره دارد، از همین روی دارای توانایی چرخش ۱۸۰ درجه است. هرچند چشمان این پرندگان نیز دارای شعاع دید ۲۲۰ درجه هستند تا نیازی به گردش گردن‌شان نباشد. دلیجه‌های معمولی به‌وارون دیگر پرندگان شکاری که با پنجه‌های خود شکار می‌کنند، با نوک خود شکار می‌کنند. این پرندگان همانند بیشتر شاهین‌ها آشیانه‌ای برای خود نمی‌سازند. آنان بیشتر در شکاف صخره‌های بلند، یا آشیانه‌ی رها شده‌ی پرندگانی همچون کلاغ‌ها و زاغی‌ها (از خانواده‌ی کلاغان)، و در شهرها، در سوراخ‌ها و شکاف‌های ساختمان‌های بلند یا پشت‌بام‌ها به‌سر می‌برند. دلیجه‌های معمولی پرندگان سریعی هستند. آنان می‌توانند برای زمانی کم‌وبیش دراز درجابال‌زنی انجام دهند. همچنین دلیجه‌های معمولی قلمروخواه هستند. قلمرو آنان میان ۲ تا ۱۰ کیلومتر مربع گستردگی دارد.
بن‌مایگان: wikipedia - animaldiversity - oiseaux
نگاره: Steven Mcgrath - Mike Culley
گردآوری: فرتورچین
