خانوادهی کپورماهیان Cyprinidae، خانوادهای از زیرراستهی کپورماهیسانیان، از راستهی کپورماهیسانان و از ردهی پرتوبالگان هستند. در این نوشته که به بخش ششم خانوادهی کپورماهیان میپردازد با ۳۰ گونه (از ۱۷۵ گونه) آشنا میشویم.
دنبالهی زیرخانوادهی Smiliogastrinae
سردهی Plesiopuntius
نام: بارب پهلوسرخ Redside barb
نام علمی: Plesiountius bimaculatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای تپهای، باتلاقهای پست و رودها و آبگیرهای منطقههای خشک کشورهای هند و سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتیمتر
نگاره: Beta Mahatvaraj
سردهی Prolabeops
نام: -
نام علمی: Prolabeops melanhypopterus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری سیستم رود ساناگا در کشور کامرون در غرب قارهی آفریقا
اندازه: بدن به درازای ۸/۵ سانتیمتر
نگاره: Jeanlouisamiet
سردهی ریشکماهینماها یا سرخبالههای آفریقای جنوبی Pseudobarbus
نام: سرخبالهی کوچکپولک Smallscale redfin
نام علمی: Pseudobarbus asper
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری استخرها و جویبارهای حوضهی رودهای گیمتوس و گوریتوس در کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا، میان مدارهای ۳۱ درجهی جنوبی تا ۳۴ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۲ سانتیمتر
نگاره: Riaan van der Walt
نام: سرخبالهی بورچل Burchell's redfin
نام علمی: Pseudobarbus burchelli
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری استخرها و جویبارهای حوضهی رودهای کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا، میان مدارهای ۳۲ درجهی جنوبی تا ۳۵ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۱۳/۵ سانتیمتر
نگاره: Felix Riegel
نام: سرخبالهی باریک Slender redfin
نام علمی: Pseudobarbus tenuis
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری استخرها و جویبارهای کوهستانی حوضهی رودهای گوریتوس و کوربومز در کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا، میان مدارهای ۳۳ درجهی جنوبی تا ۳۵ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۸ سانتیمتر
نگاره: Riaan van der Walt
سردهی Puntigrus
نام: -
نام علمی: Puntigrus anchisporus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۶/۶ سانتیمتر
نگاره: F. Teigler
نام: بارب ببری کوتوله Dwarf Tiger Barb
نام علمی: Puntigrus partipentazona
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای حوضهی رودهای مکونگ، چائو پرایا و مائه کلونگ و همچنین جویبارهای شبهجزیرهی مالایی و جویبارهای کرانهای جنوب شرقی کشورهای تایلند و کامبوج در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۶ سانتیمتر
نگاره: Eng Wah Teo
نام: بارب ببری (بارب سوماترایی) Tiger barb
نام علمی: Puntigrus tetrazona
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای جزیرههای سوماترا و بورنئو و همچنین شبهجزیرهی مالایی در جنوب شرقی قارهی آسیا، میان مدارهای ۶ درجهی شمالی تا ۳ درجهی جنوبی و ۹۵ درجهی شرقی تا ۱۱۸ درجهی شرقی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتیمتر
نگاره: Tomas Kucera
سردهی Puntius
نام: بارب باتلاقی (بارب چولا) Swamp barb
نام علمی: Puntius chola
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارها، رودها، کانالها، آبگیرها و کشتزارهای آبگرفتهی کشورهای پاکستان، هند، نپال، بوتان، بنگلادش، سریلانکا و میانمار در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۵ سانتیمتر
نگاره: Aravind Manoj
نام: بارب درازپوزهی کلوم Kelums long snouted barb
نام علمی: Puntius kelumi
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارها و رودهای کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۸/۳ سانتیمتر
نگاره: Gayan Nadeela Hirimuthugoda
نام: بارب اسنایدر Snyder's barb
نام علمی: Puntius snyderi
پایندگی: گونهی بررسی نشده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارها و رودهای جزیرهی تایوان در شرق قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷/۷ سانتیمتر
نگاره: FormosanFish
نام: بارب استخری Pool barb
نام علمی: Puntius sophore
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها، جویبارها و آبگیرهای کشورهای افغانستان، پاکستان، هند، نپال، بوتان، بنگلادش، میانمار و استان یوننان چین در جنوب قارهی آسیا، میان مدارهای ۳۹ درجهی شمالی تا ۸ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۲۰ سانتیمتر
نگاره: Flair Wang
سردهی Rohanella
نام: بارب گیلاسی Cherry barb
نام علمی: Rohanella titteya
پایندگی: گونهی آسیبپذیر (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای کشور جزیرهای سریلانکا در جنوب قارهی آسیا، میان مدارهای ۸ درجهی شمالی تا ۶ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: بدن به درازای ۵ سانتیمتر
نگاره: Bill Harrison
سردهی Striuntius
نام: بارب آچار Spanner barb
نام علمی: Striuntius lateristriga
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای کوهستانی شبهجزیرهی مالایی و جزیرهی بورنئو در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۸/۶ سانتیمتر
نگاره: F. Teigler
نام: بارب خطدار Lined barb
نام علمی: Striuntius lineatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری باتلاقها و رودهای کشورهای مالزی و اندونزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۵/۳ سانتیمتر
نگاره: Flair Wang
سردهی Systomus
نام: بارب زیتونی Olive barb
نام علمی: Systomus sarana
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها، جویبارها و دریاچههای کشورهای افغانستان، پاکستان، هند، نپال، بنگلادش، بوتان، سریلانکا، میانمار و تایلند در جنوب و جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: وزن ۱/۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۴۲ سانتیمتر
نگاره: Natasha Khardina
سردهی Waikhomia
نام: بارب خاولی Khavli barb
نام علمی: Waikhomia sahyadriensis
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای تپهای حوضهی رود ینا در ایالت مهاراشترا در غرب کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۷ سانتیمتر
نگاره: Girish Gowda
زیرخانوادهی Spinibarbinae
سردهی Spinibarbichthys
نام: بارب ققنوس (بارب فونیکس) Phoenix barb
نام علمی: Spinibarbichthys denticulatus
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری رودها و دریاچههای کشور لائوس، شمال کشور ویتنام و استان هاینان در جنوب شرقی کشور چین در شرق قارهی آسیا
اندازه: وزن ۱ کیلوگرم، بدن به درازای ۴۱/۵ سانتیمتر
نگاره: Klaus Rudloff
سردهی Spinibarbus
نام: کپور هالند Holland's Carp
نام علمی: Spinibarbus hollandi
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: ژرفای ۲ تا ۳۰ متری آبهای نیمهگرمسیری رودها و دریاچههای جزیرهی تایوان و کشور چین در شرق قارهی آسیا
اندازه: وزن ۳۱۱/۸ گرم، بدن به درازای ۳۴ سانتیمتر
نگاره: HSWEC
زیرخانوادهی Torinae
سردهی Acapoeta
نام: امباراگا Mbaraga
نام علمی: Acapoeta tanganicae
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری دریاچهی تانگانیکا در مرکز قارهی آفریقا
اندازه: وزن ۲/۳ کیلوگرم، بدن به درازای ۶۱ سانتیمتر
نگاره: Jo Kuyken
سردهی Carasobarbus
نام: هیمری عربی Arabian himri
نام علمی: Carasobarbus apoensis
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری وادیهای ریزنده به دریای سرخ در کشور عربستان در غرب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۲۸/۸ سانتیمتر
نگاره: Klaus Rudloff
نام: هیمری اردنی Jordan himri
نام علمی: Carasobarbus canis
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری جویبارها، آبگیرها و دریاچههای حوضهی رود اردن در کشورهای اسرائیل، اردن و سوریه در غرب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴۵ سانتیمتر برای نرها و ۶۶ سانتیمتر برای مادهها
نگاره: Nashat A. Hamidan
سردهی Hypselobarbus
نام: کپور کریشنا Krishna carp
نام علمی: Hypselobarbus dobsoni
پایندگی: گونهی دارای کمبود داده (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودهای رشتهکوه گهات غربی در جنوب غربی کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: وزن ۱ کیلوگرم، بدن به درازای ۱۲۰ سانتیمتر
نگاره: Beta Mahatvaraj
نام: کپور جردون Jerdon's carp
نام علمی: Hypselobarbus jerdoni
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارهای بزرگ ایالتهای کرناتکه، کرالا، تامیل نادو و مهاراشترا در جنوب کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴۶ سانتیمتر
نگاره: Fishbook
نام: گوژپشت مهاسیر Humpback mahseer
نام علمی: Hypselobarbus mussullah
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودهای رشتهکوه گهات غربی در جنوب غربی کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: وزن ۹۰ کیلوگرم، بدن به درازای ۱۵۰ سانتیمتر
نگاره: Jorbe
نام: بارب کانارایی سرخ (بارب کراوالی سرخ) Red Canarese barb
نام علمی: Hypselobarbus thomassi
پایندگی: گونهی رو به نابودی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری رودها و جویبارهای رشتهکوه گهات غربی در ایالتهای کرناتکه و کرالا در جنوب غربی کشور هند در جنوب قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۱۰۰ سانتیمتر
نگاره: Beta Mahatvaraj
سردهی زردماهیها Labeobarbus
نام: زردماهی کلانویلیام Clanwilliam yellowfish
نام علمی: Labeobarbus seeberi
پایندگی: گونهی در نزدیکی هشدار (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری رود کلانویلیام در کشور آفریقای جنوبی در جنوب قارهی آفریقا، میان مدارهای ۳۰ درجهی جنوبی تا ۳۳ درجهی جنوبی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۱۰/۷ کیلوگرم، بدن به درازای ۹۸/۷ سانتیمتر
نگاره: Brian.Gratwicke
سردهی Neolissochilus
نام: بارب مهاسیر طلایی Golden Mahseer Barb
نام علمی: Neolissochilus soroides
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری جویبارها و رودهای جنگلی کشورهای تایلند و کامبوج، بهسوی جنوب تا کشور مالزی در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۴۵ سانتیمتر
نگاره: Zooish
نام: بارب مهاسیر آبی Blue Mahseer Barb
نام علمی: Neolissochilus stracheyi
پایندگی: گونهی با کمترین نگرانی (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای گرمسیری حوضهی رودهای سالوین، مائه کلونگ، چائو پرایا، مکونگ و داکرونگ در کشورهای میانمار، تایلند، کامبوج و ویتنام در جنوب شرقی قارهی آسیا
اندازه: بدن به درازای ۶۰ سانتیمتر
نگاره: Sarawin Kreangpichitchai
سردهی Tor
نام: مهاسیر طلایی (مهاسیر هیمالیایی) Golden mahseer
نام علمی: Tor putitora
پایندگی: گونهی در دسترس آسیب (EX - EW - CR - EN - VU - NT - LC - DD - NE) (بر پایهی سیاههی سرخ IUCN)
زیستگاه: آبهای نیمهگرمسیری جویبارها، استخرهای رودخانهای و دریاچههای کشورهای افغانستان، پاکستان، هند، نپال، بنگلادش، بوتان و میانمار در جنوب قارهی آسیا، میان مدارهای ۳۴ درجهی شمالی تا ۲۰ درجهی شمالی از عرض جغرافیایی
اندازه: وزن ۵۴ کیلوگرم، بدن به درازای ۲۷۵ سانتیمتر
نگاره: Klaus Rudloff
گونههای خانوادهی کپورماهیان (بخش نخست) - (بخش دوم) - (بخش سوم) - (بخش چهارم) - (بخش پنجم) - (بخش ششم)
بنمایگان: wikipedia - fishbase
گردآوری: فرتورچین